Παρασκευή 5 Απριλίου 2019

Για τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας – 20 χρόνια μετά: Ο απόηχος ενός «παραδειγματικού» πολέμου

Η γέφυρα της Ελευθερίας στο Νόβι Σαντ μετά βομβιστική επίθεση στο ΝΑΤΟ 






1999

«Ειρηνευτικός διάλογος» με προαποφασισμένο τέλος μεταξύ Σέρβων και Κοσσοβάρων στο Ραμπουγέ της Γαλλίας τον Φεβρουάριο.
Πρωταγωνίστρια η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ. Με συνεχείς προκλήσεις, οδηγεί μεθοδικά σε αδιέξοδο αφού, όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, όλες οι προετοιμασίες για τους βομβαρδισμούς είχαν ήδη ολοκληρωθεί από το καλοκαίρι του 1998.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, οι Σέρβοι αποσύρονται τελικά από τις συνομιλίες.
Στις 12 Μαρτίου Τσεχία, Πολωνία και Ουγγαρία μπαίνουν εσπευσμένα στο ΝΑΤΟ.
Στις 24 Μαρτίου ξεκινούν οι βομβαρδισμοί με πρόσχημα το δικαίωνα των Αλβανών Κοσσοβάρων στην αυτοδιάθεση. Οι ΗΠΑ ηγούνται της επίθεσης με πρόθυμους συμμάχους τις Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία και άλλα κράτη του ΝΑΤΟ.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και Κ. Σημίτη συντάσσεται και παρέχει κάθε είδους πολιτική και στρατιωτική διευκόλυνση.
Σε 11 βδομάδες, περισσότερα από χίλια πολεμικά αεροσκάφη εκτοξεύουν συνολικά 420.000 βλήματα και βόμβες, ενώ τα νατοϊκά πλοία στην Αδριατική 1.300 πυραύλους τύπου Κρουζ. Δεκάδες χιλιάδες βόμβες διασποράς προκάλεσαν τους περισσότερους θανάτους μεταξύ των αμάχων, ενώ τα βλήματα με απεμπλουτισμένο ουράνιο προξένησαν τεράστια καταστροφή.
Οι σερβικές αρχές υπολογίζουν σε 2.500 τους νεκρούς, εκ των οποίων περίπου 1.000 ένστολοι, και σε 12.500 τους τραυματίες, μεταξύ των οποίων 2.700 παιδιά. Ανεξάρτητες πηγές ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών σε 4.000.
Δεκάδες «λάθη» των νατοϊκών καθιερώνουν τον όρο «παράπλευρες απώλειες». Χαρακτηριστικοί ήταν οι βομβαρδισμοί κονβόι προσφύγων, αλλά και ξένων πρεσβειών.
Η υλική καταστροφή εκτιμάται σε δεκάδες έως και εκατό δισεκατομμύρια δολάρια. Καταστράφηκαν 25.000 κτίρια, μεταξύ των οποίων τα κυβερνητικά κτίρια, οργανισμοί, η δημόσια τηλεόραση κ.λπ., όλες οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, 14 αεροδρόμια, δύο διυλιστήρια, εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, σχεδόν όλα τα εργοστάσια της χώρας. Όπως και 44 μεγάλες γέφυρες και τεράστιο τμήμα του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου.
Οι πολίτες της Γιουγκοσλαβίας επιδεικνύουν ισχυρό φρόνημα. Συνεχίζουν με κάθε τρόπο την κοινωνική και πολιτιστική ζωή, συγκεντρώνονται κατά εκατοντάδες σε γέφυρες και κτίρια, αντιστέκονται με κάθε τρόπο στη διάλυση της χώρας τους.
Στην Ευρώπη, σημειώνονται αρκετές αντιδράσεις, αν και οι περισσότερες επίσημες αριστερές δυνάμεις, και φυσικά οι σοσιαλδημοκράτες και η Κεντροαριστερά, στηρίζουν την επίθεση, αναπαράγοντας τα επιχειρήματα των ΗΠΑ περί «ανθρωπιστικών βομβαρδισμών». Χαρακτηριστικότερη η στάση της κεντροαριστερής κυβέρνησης του πρώην κομμουνιστή Ντ’ Αλέμα στην Ιταλία.
Στην Ελλάδα, η καταδίκη του πολέμου είναι πάνδημη. Όλος ο λαός καταδικάζει τους βομβαρδισμούς. Στις δημοσκοπήσεις τα ποσοστά πολιτών που τάσσονται κατά του πολέμου είναι της τάξης του 95%. Σημειώνονται μεγάλες διαδηλώσεις και κάθε είδους αντιδράσεις χιλιάδων πολιτών, πολιτικών κομμάτων και οργανώσεων, μαζικών φορέων, αλλά και ένστολων.
Στις 9 Ιουνίου υπογράφεται στο Κουμάνοβο συμφωνία με την οποία σταματούν οι βομβαρδισμοί.
Το Κόσσοβο μετατρέπεται σε κανονικό προτεκτοράτο με διοίκηση του ΟΗΕ, αλλά και σε μεγάλη στρατιωτική βάση του ΝΑΤΟ. Αργότερα, το 2008, θα ανακηρύξει μονομερώς την ανεξαρτησία του από τη Σερβία.

2000

Ανατρέπεται η κυβέρνηση Μιλόσεβιτς. Και νέος «Αλβανικός Απελευθερωτικός Στρατός», αυτή τη φορά στη σερβική κοιλάδα του Πρέσεβο, αλλά η δράση του δεν ενθαρρύνεται περισσότερο, αφού έχουν ήδη επέλθει πολιτικές αλλαγές, ενώ το βλέμμα των ΗΠΑ στρέφεται κυρίως προς το Ιράκ και τη Μέση Ανατολή.

2001

Τον Φεβρουάριο ξεσπά ένοπλη σύρραξη στις δυτικές περιοχές της ΠΓΔΜ μεταξύ κυβερνητικών και «Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού». Τερματίζεται με τη Συμφωνία της Οχρίδας τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς.

Πηγές
 https://edromos.gr/gia-ton-vomvardismo-tis-giougkoslavias-20-chronia-meta/?fbclid=IwAR3wMLkW-thRqhGeuX-UCRpar1ru5EYm0fjT6ddlfWnjCDwDr_Hh7tT5EfE

 https://sputniknews.gr/fotografies/201903232658907-nato-giougkoslavia-vomvardismoi-egklima/