Θέση στην ΕΕ μέσω .. Ελλάδας και ΔΝΤ υπόσχονται οι ΗΠΑ

Είναι γνωστή η θέση των ΗΠΑ και της Βρετανίας σχετικά με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας καθώς το αγγλοσαξονικό λόμπι προσπαθεί εδώ και πολλά χρόνια να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την είσοδο της στην ΕΕ και πιέζει σταθερά προς αυτήν την κατεύθυνση, με τη Γαλλία και τη Γερμανία να αντιστέκονται σθεναρά. Ωστόσο, η επιλογή της Μέρκελ να αρνηθεί, για μικροκομματικούς λόγους, έναν αμιγώς ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας και να ανοίξει την πόρτα της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρώπης στο ΔΝΤ, έδωσε στις ΗΠΑ και τη Βρετανία ένα νέο τρόπο να προάγουν τον ευρωπαϊκό ρόλο της Τουρκίας, μέσω μίας ιστορικής προαγωγής του ρόλου της στη διοίκηση του ΔΝΤ.

Η ‘καρδιά’ του ΔΝΤ είναι η Εκτελεστική Επιτροπή του, η οποία είναι υπεύθυνη για όλες τις αποφάσεις και τις εργασίες του Ταμείου και απαρτίζεται από 24 Διοικητές, κάθε ένας από τους οποίους εκπροσωπεί πολλά κράτη. Από την ίδρυση του ΔΝΤ μέχρι σήμερα η Ευρώπη φρόντισε να μη δοθεί ποτέ στην Τουρκία θέση στην Εκτελεστική Επιτροπή αλλά αντίθετα αυτή να εκπροσωπείται στη διοίκηση του ΔΝΤ από ευρωπαϊκά κράτη τα οποία σήμερα είναι η Αυστρία και το Βέλγιο. Με τον τρόπο αυτό η Γερμανία και η Γαλλία εξασφάλισαν τον αποκλεισμό της Τουρκίας από κάθε απόφαση που θα μπορούσε να αφορά στην περιοχή της Ευρώπης ή σε κάποιο ευρωπαϊκό κράτος, περιορίζοντας την, έτσι, διοικητικά εντός των συνόρων της. Αντίθετα, η Ελλάδα είχε πετύχει να έχει θέση στην Εκτελεστική Επιτροπή του ΔΝΤ κάτι που σε συνδυασμό με τη συμμετοχή της στην ΕΕ της παρείχε μία σειρά ιδιαίτερα σημαντικών διπλωματικών πλεονεκτημάτων έναντι της Τουρκίας.

Η ‘ελληνική κρίση’, ωστόσο, δημιούργησε ένα νέο ευρωπαϊκό σκηνικό το οποίο η Τουρκία έσπευσε να εκμεταλλευτεί αμέσως, υποβάλλοντας αίτηση για μία θέση στην Εκτελεστική Επιτροπή του ΔΝΤ. Η επιχειρηματολογία της αποτυπώνεται άψογα στις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών της ο οποίος μιλώντας σε δημοσιογράφους είπε χαρακτηριστικά ‘αυτές τις ημέρες το ρίσκο χρέους της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας είναι 860, 423, 357, 234 και 191 αντίστοιχα, ενώ της Τουρκίας, τώρα, είναι 162, που σημαίνει ότι είμαστε σε καλύτερη θέση από αυτές τις χώρες. Κοιτάξτε τον κόσμο τώρα, υπάρχουν αδύναμες κυβερνήσεις σε όλα, σχεδόν, τα μεγάλα κράτη ενώ η Τουρκία έχει μία δυνατή κυβέρνηση.’ Στη συνέντευξή του ο Υπουργός Οικονομίας της Τουρκίας αναφέρθηκε στις υψηλές τιμές των CDS (ασφαλίστρων χρέους από την περίπτωση πτώχευσης) της Ελλάδας και άλλων ευρωπαϊκών κρατών και στις χαμηλές τιμές της Τουρκίας για να δείξει ότι η εμπιστοσύνη των αγορών στη χώρα του είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν σε περιφερειακά ευρωπαϊκά κράτη.

Οι δηλώσεις αυτές ήρθαν μετά την απόφαση των ΗΠΑ τον Αύγουστο να μπλοκάρουν πρόταση για διατήρηση της δομής της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΔΝΤ στην τρέχουσα μορφή του, με την κυβέρνηση Ομπάμα να δηλώνει αποφασισμένη να προωθήσει αλλαγές ώστε να αλλάξει ο ‘ευρωκεντρικός’ χαρακτήρα του ΔΝΤ. ‘Συζήτησα με τον επικεφαλής του ΔΝΤ Strauss-Kahn και χαιρέτησε θερμά την ιδέα της αναβάθμισης του ρόλου της Τουρκίας στο ΔΝΤ ενώ συζήτησα το θέμα και με τον Υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Timothy Geithner’ είπε στη συνέντευξη του ο Υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας.

Ένας από τους λόγους που αναφέρονται συχνά ως υπαίτιοι για την αύξηση του ελληνικού κρατικού χρέους είναι το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Ελλάδας, το οποίο της κοστίζει από 3-5% του ΑΕΠ της ετησίως. Το ποσοστό αυτό είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο και δικαιολογείται από το γεγονός ότι η Τουρκία συνεχίζει να αποτελεί μία λανθάνουσα απειλή για την Ελλάδα, κάτι που πέρα από την εισβολή στην Κύπρο, φροντίζει να της το θυμίζει τόσο με ακραία περιστατικά όπως αυτό των Ιμίων, όσο και με τις συχνές παραβιάσεις του εναέριου χώρου της, τις διεκδικήσεις στη Θράκη, τις απειλές της σχετικά με το ενδεχόμενο ελληνικής εκμετάλλευσης του Αιγαίου κλπ.

Οι εντάσσεις μεταξύ γειτονικών κρατών δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο, ωστόσο, στην περίπτωση Ελλάδας – Τουρκίας, είναι γνωστό τοις πάσι ότι υπάρχει μία αέναη εύθραυστη και ασταθής ισορροπία, τέτοια που να κάνει εξαιρετικά σημαντικό για την Ελλάδα να κινείται με μεγάλη μαεστρία στη διπλωματική αρένα και να καταβάλλει τεράστια προσπάθεια για να προστατεύσει πολλά κεκτημένα μεν υπό αμφισβήτηση δε δικαιώματα της.

Η προσπάθεια αυτή, όμως, κινδυνεύει να δεχτεί ένα πολύ σοβαρό πλήγμα και η Ελλάδα απειλείται με μία μεγάλη διπλωματική ήττα με ανυπολόγιστες συνέπειες, καθώς οι ΗΠΑ εκμεταλλεύονται το ευρωπαϊκό σκηνικό όπως έχει διαμορφωθεί μετά την ‘ελληνική κρίση, για να φέρουν την Τουρκία ένα βήμα πιο κοντά στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω μία ιστορικής προαγωγής του ρόλου της στο ΔΝΤ, η οποία, αν υλοποιηθεί, θα έχει ως παράπλευρη συνέπεια τη μετατροπή της Τουρκίας σε έναν από τους βασικούς επόπτες της ελληνικής οικονομίας και θα επιτρέψει στα μέλη της τουρκικής επιτροπής του ΔΝΤ να επισκέπτονται την Ελλάδα κατά τη διάρκεια των ελέγχων ή και να έχουν μόνιμη θέση στα γραφεία του ΔΝΤ στην Αθήνα.

Είναι προφανές πως μία τέτοια εξέλιξη πρέπει να αποφευχθεί με κάθε τρόπο αλλά για την ώρα η Ελλάδα έχει μία σειρά από τεράστια προβλήματα να αντιμετωπίσει ενώ βρίσκεται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση και είναι αμφίβολο αν υπάρχει ο χρόνος αλλά και η δυνατότητα να γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις για να εμποδιστεί η αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας στο ΔΝΤ, με αποτέλεσμα όλες οι ελπίδες να εναπόκεινται σε ένα βέτο της Γερμανίας και της Γαλλίας.

Ακόμη, όμως και αν οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης καταφέρουν να πείσουν τις ΗΠΑ να καθυστερήσουν την αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας στο ΔΝΤ, θα πρέπει να δώσουν ανταλλάγματα τα οποία είναι άγνωστο τί θα περιλαμβάνουν. Το μόνο σίγουρο είναι πως η ‘ελληνική κρίση’ έχει δώσει την ευκαιρία για μεγάλες ανακατατάξεις τόσο στο ευρωπαϊκό όσο και στο παγκόσμιο οικονομικό αλλά και πολιτικό σκηνικό και η Τουρκία έχει ‘πάρει αριθμό’ και περιμένει τη σειρά της ώστε να αποκτήσει μία νέα αναβαθμισμένη θέση σε αυτό, την ώρα που η Ελλάδα παλεύει για την οικονομική και ίσως και την πολιτική της επιβίωση.

Πάνος Παναγιώτου

Διευθυντής ΕΚΤΑ, info@ekta1.gr

Κύπρος (Βόρεια Κύπρος)! Να γιατί δεν λύνεται το πρόβλημα! Δείτε το video!

Η βόμβα των 90 δισ. που φέρνει τη χρεοκοπία!

Πηγή: S10

Με μαθηματική βεβαιότητα οδηγεί την Ελλάδα στη χρεοκοπία ο ίδιος ο μηχανισμός στήριξης που απέτρεψε τα χειρότερα τον περασμένο Μάιο, καθώς δημιουργεί μια ωρολογιακή βόμβα τοκοχρεολυσίων ύψους 90 δις. ευρώ, έτοιμη να εκραγεί το 2014, αν δεν συμφωνηθεί μια αναθεώρηση των όρων δανεισμού από το μηχανισμό στήριξης!

Οι υπολογισμοί στους οποίους βασίσθηκε το μνημόνιο δανεισμού, διαστρεβλωμένοι από τις πολιτικές επιδιώξεις των παραγόντων που μετείχαν στη διαπραγμάτευση για τη «διάσωση» (των πιστωτών) της Ελλάδας, με πρώτη την Γερμανία, κατέληξαν να προγραμματίσουν με απόλυτη ασφάλεια τη χρεοκοπία της χώρας αμέσως μόλις λήξει η περίοδος των δανειακών ενισχύσεων.

Οι αγορές έχουν εντοπίσει το πρόβλημα και πιέζουν ασφυκτικά για αλλαγή των όρων δανεισμού της χώρας, η οποία όμως προσκρούει και πάλι σε κοντόφθαλμους υπολογισμούς της γερμανικής ηγεσίας:

- Το 2014, το πρώτο έτος που η Ελλάδα καλείται να βρει χωρίς δεκανίκια το δρόμο της στις αγορές ομολόγων, σχηματίζεται μια εφιαλτική εικόνα για τα τοκοχρεολύσια, που θα πρέπει να καλυφθούν με δανεισμό και μάλιστα με βιώσιμους όρους. Δηλαδή, με εκδόσεις πολυετών ομολόγων, με πραγματικές αποδόσεις (αφαιρουμένου του πληθωρισμού) χαμηλότερες από το ρυθμό ανάπτυξης.

- Τα χρεολύσια από λήξεις παλαιότερων δανείων το 2014 θα φθάσουν τα 40,6 δις. ευρώ, ενώ τα χρεολύσια από τα τριετή δάνεια του μηχανισμού στήριξης θα ανέλθουν σε 28,6 δις. ευρώ. Σε αυτό το ποσό θα πρέπει να προστεθούν και οι δαπάνες τόκων του δυσθεώρητου χρέους (150% του ΑΕΠ), που θα ξεπεράσουν τις 8 μονάδες του ΑΕΠ, δηλαδή θα φθάσουν περίπου σε 20 δις. ευρώ. Το άθροισμα προσεγγίζει τα 90 δις. ευρώ, ή περίπου 40% του ΑΕΠ του 2014! Δηλαδή, ακόμη και αν η χώρα έχει καταφέρει να εξαφανίσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού ως τότε, ο λογαριασμός των τοκοχρεολυσίων θα είναι διογκωμένος πέρα από κάθε όριο ανοχής των αγορών.

Στην πραγματικότητα, όμως, το πρόβλημα της Ελλάδας δεν θα εμφανισθεί στις αγορές το 2014, αλλά πολύ νωρίτερα. Σύμφωνα με το μνημόνιο, το 2012 η Ελλάδα θα έχει να καλύψει χρεολύσια από λήξεις παλαιών δανείων ύψους 40,5 δις. ευρώ, αλλά από το μηχανισμό στήριξης θα λάβει μόνο 24 δις. ευρώ -αυτό σημαίνει, ότι θα πρέπει να διαθέσει στις αγορές ομόλογα αξίας τουλάχιστον 35 δις. ευρώ.

Ποιος σοβαρός επενδυτής, όμως, θα δανείσει έστω και ένα ευρώ με τίτλους μεγάλης διάρκειας, σε μια χώρα που το 2014 θα έχει να καλύψει χωρίς την παραμικρή διεθνή στήριξη ένα λογαριασμό τοκοχρεολυσίων, διογκωμένο πέρα από κάθε όριο; Το πιθανότερο είναι, ότι αν δεν αλλάξουν θεαματικά οι όροι δανεισμού από το διεθνή μηχανισμό στήριξης η αγορά ομολόγων θα κρατήσει την Ελλάδα αποκλεισμένη και το 2012, αφού η σκληρή πραγματικότητα των αριθμών θα είναι αδύνατο να υπερκεραστεί από την όποια πρόοδο μπορεί να έχει επιτευχθεί στην οικονομία στο μεταξύ.

Με αυτά τα δεδομένα, δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι η τιμολόγηση των ασφαλίστρων κινδύνου χρεοκοπίας της Ελλάδας (CDS), όπως προκύπτει από στοιχεία των αρχών Σεπτεμβρίου που επεξεργάσθηκαν αναλυτές του Council of Foreign Relations (δείτε το με σχολιασμό εδώ: http://blogs.cfr.org/geographics/2010/09/02/greek-debt-2/), δείχνει ότι για περιόδους δανεισμού από τρία χρόνια και πάνω οι αγορές θεωρούν, ότι η Ελλάδα έχει μεγαλύτερο κίνδυνο χρεοκοπίας από αυτόν που είχε στις 30 Απριλίου ή στις 11 Μαϊου, λίγο πριν και λίγο μετά τη διεθνή συμφωνία δανεισμού. Σε ορίζοντα δεκαετίας, μάλιστα, η πιθανότητα χρεοκοπίας ξεπερνά το 90% και γίνεται σχεδόν… βεβαιότητα (εξ ου και ο τίτλος του σχετικού γραφήματος: «Η ελληνική χρεοκοπία είναι μόνο θέμα χρόνου»).

Στο απλοϊκό ερώτημα κάθε πολίτη, «μα, πώς οι ισχυροί της Ευρώπης και το ΔΝΤ δημιούργησαν ένα πρόγραμμα σταθεροποίησης της Ελλάδας που την οδηγεί σε… ραντεβού με την χρεοκοπία», η απάντηση που δίνουν αναλυτές ανάγει το πρόβλημα στη σφαίρα της πολιτικής. Οι δανειστές της χώρας ασφαλώς και αντιλαμβάνονται το αδιέξοδο που δημιούργησαν –και το αντιλαμβάνονταν εξαρχής-, αλλά το… ανοσιούργημα του μνημονίου διαμορφώθηκε υπό την επιρροή πολιτικών παραμέτρων, που εκείνη την εποχή έμοιαζε αδύνατο να παραβλεφθούν.

Το βασικό πρόβλημα, όπως λένε αναλυτές, ήταν ότι η γερμανική κυβέρνηση «στύλωσε τα πόδια» σε ό,τι αφορά τη διάρκεια των δανείων προς την Ελλάδα, αρνούμενη κατηγορηματικά να αυξηθεί η διάρκειά τους πάνω από τα τρία χρόνια. Η καγκελάριος Μέρκελ έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να διαβεβαιώσει τους Γερμανούς ψηφοφόρους, ότι η βοήθεια στην Ελλάδα, όπως και το σχήμα στήριξης όλων ασθενέστερων οικονομιών της Ευρωζώνης, θα είχε προσωρινό χαρακτήρα και αυτή η πολιτική σκοπιμότητα φαίνεται ότι διαστρέβλωσε εντελώς την οικονομική λογική του σχήματος διάσωσης της Ελλάδας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του “S10”, η γερμανική κυβέρνηση γνωρίζει το πρόβλημα και διαβεβαιώνει την Αθήνα, ότι εφόσον δείξει «καλή διαγωγή» φέτος, μέσα στο 2011 οι όροι διεθνούς δανεισμού θα αναθεωρηθούν, με μια γενναία επιμήκυνση των δανείων, ώστε το πλάνο να γίνει βιώσιμο. Η αναδιαπραγμάτευση των όρων δανεισμού με την τρόικα θα γίνει αμέσως μόλις καταφέρει η κυβέρνηση να ανακοινώσει (με σχετική πιστοποίηση της Eurostat και της τρόικας), ότι πέτυχε το στόχο για το φετινό έλλειμμα, δηλαδή την άνοιξη του επόμενου χρόνου. Αν οι νέοι όροι πείσουν τις αγορές ότι η βόμβα του 2014 αποσυνδέθηκε, θα ανοίξει πραγματικά και ο δρόμος επιστροφής της χώρας στις αγορές…