Καινοτομία
Καθώς η Φινλανδία αποτελεί χώρα-πρότυπο στον χώρο της Εκπαίδευσης παγκοσμίως, εισήγαγε για ακόμα μια φορά μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση που θα αλλάξει συθέμελα το πρόγραμμα, τον τρόπο αλλά και την ίδια την ουσία της διδασκαλίας στα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Για χρόνια, η Φινλανδία αποτελεί προσωποποίηση επιτυχημένου εκπαιδευτικού συστήματος, με τους μαθητές της να διαπρέπουν στους διεθνείς διαγωνισμούς. Μάλιστα, ξεχωρίζει ως μια από τις χώρες που παραδοσιακά φιγουράρουν στις κορυφαίες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης του ΟΟΣΑ με τους καλύτερους 15χρονους μαθητές της υφηλίου. Γι' αυτό και πολιτικοί και εκπαιδευτικοί εμπειρογνώμονες από όλο τον κόσμο διενεργούν συνέχεια έρευνες στη σκανδιναβική χώρα με την ελπίδα να εντοπίσουν το μυστικό της επιτυχίας της.
Παρ' όλη την επιτυχία της, λοιπόν, η Φινλανδία δε δείχνει να έχει εφησυχάσει, και για ακόμα μια φορά ταράζει τα νερά των παραδοσιακών μεθόδων, ξεκινώντας ένα από τα πιο ριζοσπαστικά προγράμματα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που πρόκειται να αντικαταστήσει την κλασική «διδασκαλία ανά μάθημα» με «διδασκαλία ανά θέμα».
«Αυτή πρόκειται να είναι μια μεγάλη αλλαγή στον τομέα της εκπαίδευσης στη Φινλανδία», δήλωσε η Liisa Pohjolainen, η οποία είναι υπεύθυνη για θέματα εκπαίδευσης νέων και ενηλίκων στο Ελσίνκι - η πρωτεύουσα που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του προγράμματος μεταρρυθμίσεων.
Από την πλευρά του, ο Pasi Silander, διευθυντής ανάπτυξης της πόλης, εξήγησε: «Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι ένα διαφορετικό είδος εκπαίδευσης για την προετοιμασία των νέων για την επαγγελματική ζωή». Πρόσθεσε ότι, καθώς οι νέοι άνθρωποι χρησιμοποιούν αρκετά προηγμένους υπολογιστές, οι αλλαγές θα πρέπει να συγκλίνουν με τη σύγχρονη τεχνολογία.
Τα παραδοσιακά μαθήματα (όπως είναι για παράδειγμα τα Μαθηματικά, η Ιστορία, η Γεωγραφία, οι ξένες γλώσσες) παραμερίζονται, και στη θέση τους μπαίνει η διδασκαλία διαθεματικών «φαινομένων» που απαιτούν συνδυαστικές γνώσεις και συνδέονται πιο άμεσα με την καθημερινότητα των παιδιών.
Οι μέθοδοι αυτές αποτελούν αυτό οι Φινλανδοί αποκαλούν «διδασκαλία φαινομένων» ή «διδασκαλία θεμάτων». Για παράδειγμα, οι έφηβοι μαθητές θα μπορούν να διδάσκονται το «φαινόμενο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο ενός μαθήματος που θα περιλαμβάνει γνώσεις ευρωπαϊκής Ιστορίας, Γεωγραφίας, ξένων γλωσσών αλλά και οικονομικών. Από την άλλη, παιδιά πιο μικρά σε ηλικία θα μπορούν να συμμετέχουν σε «φαινόμενα» όπως είναι οι «υπηρεσίες καφετέριας» στο πλαίσιο των οποίων θα καλούνται να λειτουργούν ως «υπάλληλοι» και να «ακονίζουν» τις δεξιότητές τους στα Μαθηματικά, στην επικοινωνία και στις ξένες γλώσσες.
Σε αυτό το πλαίσιο, προβλέπονται και αλλαγές στις αίθουσες διδασκαλίας όπου τα κλασικό μοτίβο διάρθρωσης της αίθουσας διδασκαλίας θα αντικατασταθεί με ολιγάριθμα τμήματα στα οποία οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και με το δάσκαλο με στόχο την επίλυση του εκάστοτε προβλήματος-θέματος.
Στόχος του νέου αυτού διαθεματικού συστήματος είναι η προώθηση της συνδυαστικής σκέψης και η σύνδεση πρακτικών ζητημάτων με θεωρητικές γνώσεις.
Το εν λόγω «πείραμα» ξεκίνησε πριν από περίπου δύο χρόνια και πλέον μπαίνει σε εθνική τροχιά στο πλαίσιο ενός μακροπρόθεσμου κεντρικού σχεδιασμού, με τις αρχές της χώρας να ετοιμάζονται να ανακοινώσουν συγκεκριμένα πλάνα και οδηγίες μέσα στον Μάρτιο.
Περίπου το 70% των καθηγητών που εργάζονται στα γυμνάσια και τα λύκεια του Ελσίνκι έχουν ήδη λάβει σχετική εκπαίδευση για να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες του ανανεωμένου προγράμματος, ενώ υπάρχουν και οικονομικά οφέλη (υπό μορφή μπόνους ή αυξήσεων στον μισθό) για όσους εκπαιδευτικούς δείχνουν μεγαλύτερη προθυμία να υιοθετήσουν τη νέα προσέγγιση. Υπολογίζεται ότι το νέο πρόγραμμα θα έχει εφαρμοστεί σε όλα τα σχολεία μέχρι το 2020
Επτά πράγματα που κάνουν το εκπαιδευτικό σύστημα της Φινλανδίας να φαίνεται ανορθόδοξο
- Το σχολείο ξεκινάει μετά τα 7.
- Σε σύγκριση με άλλα συστήματα, οι μαθητές του δημοτικού σπάνια δίνουν εξετάσεις ή να κάνουν εργασίες, και δεν έχουν βαθμολόγηση.
- Υπάρχει μόνο ένα υποχρεωτικό τυποποιημένο τεστ, που λαμβάνει χώρα όταν τα παιδιά είναι 16 ετών.
- Η διδασκαλία θετικών επιστημών ξεκινά στα 16 έτη ώστε να μπορούν οι μαθητές να διεξάγουν πρακτικά πειράματα.
- Οι εκπαιδευτικοί δαπανούν μόνο 4 ώρες ημερησίως στην τάξη, και παίρνουν άδεια 2 ώρες την εβδομάδα για «επαγγελματική ανάπτυξη».
- Το 43% των Φιλανδών μαθητών Λυκείου πάει σε σχολές επαγγελματικής κατάρτισης.
- Όλοι οι εκπαιδευτικοί στη Φινλανδία πρέπει να κατέχουν ένα μεταπτυχιακό, το οποίο είναι πλήρως επιδοτούμενο.
