Εκεί που η κλιματική αλλαγή αφήνει λιμάνια χωρίς νερό

Μιλώντας για την κλιματική αλλαγή και την υπερθέρμανση του πλανήτη, συνήθως το μυαλό μας πηγαίνει στο λιώσιμο των πάγων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας που με τη σειρά της απειλεί νησιά και παραθαλάσσιες περιοχές με πλημμύρες. Όμως υπάρχει και το αντίστροφο φαινόμενο, που είναι εξίσου τρομακτικό: η γρήγορα συντελούμενη μείωση της στάθμης σε μεγάλες λίμνες χωρίς σημαντικές απορροές, των οποίων η ισορροπία συνδέεται άρρηκτα με την εξάτμιση κι άρα... τη θερμοκρασία. Η μεγαλύτερη από αυτές τις μεγάλες λίμνες είναι η Κασπία Θάλασσα, της οποίας κάποια λιμάνια φαίνεται ότι θα μείνουν χωρίς νερό, πριν ακόμα τελειώσει ο 21ος αιώνας.

 

Είναι η μεγαλύτερη λίμνη του κόσμου, κι όμως τη λέμε «Κασπία Θάλασσα» εξαιτίας της σχετικής αλμυρότητας του νερού της. Η έκτασή της είναι πάνω από 386.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίπου τρεις φορές η Ελλάδα. Οι βόρειες και βορειοδυτικές ακτές βρέχονται από τη Ρωσία, στα ανατολικά της κείτονται οι στέπες του Καζακστάν και του Τουρκμενιστάν, στο νότο βρίσκεται το Ιράν και στα νοτιοδυτικά το ευρωπαϊκό κράτος του Αζερμπαϊτζάν. Από τη μείωση της στάθμης του νερού πλήττονται κυρίως οι βόρειες ρώσικες ακτές και οι νοτιοανατολικές που ανήκουν στο Τουρκμενιστάν.

 

Καθώς η θερμοκρασία του αέρα πάνω από την επιφάνειά της Κασπίας αυξάνεται, οι ποσότητες νερού που εξατμίζονται αυξάνονται επίσης. Παράλληλα οι βροχοπτώσεις-χιονοπτώσεις μειώνονται. Έτσι, ακόμα και αν η εισροή από τον μεγάλο ποταμό Βόλγα αυξηθεί, δεν αρκεί για την αποκατάσταση της ισορροπίας. Η στάθμη πέφτει.

 

Μια «Πορτογαλία» έως μια «Ελλάδα» θάλασσας χωρίς νερό

 

Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι με μεσαίες έως υψηλές εκπομπές άνθρακα, η στάθμη της Κασπίας θα υποχωρήσει από εννέα ως δεκαοκτώ μέτρα, μέχρι το τέλος του αιώνα. Στο σενάριο των εννέα μέτρων, η επιφάνεια του νερού θα μειωθεί κατά 23%, δηλαδή θα προκύψει «νέα στεριά» συνολικής έκτασης ίσης περίπου με αυτή της Πορτογαλίας. Στο σενάριο των δεκαοκτώ, η μείωση της επιφάνειας θα φτάσει το 34%, δηλαδή το ένα τρίτο της «σημερινής» Κασπίας θα μείνει άμμος. Περίπου μια Ελλάδα.

 

 

«Φανταστείτε ότι βρίσκεστε στην ακτή και κοιτάτε τη θάλασσα. Μπροστά σας 100 μέτρα στείρας άμμου που μοιάζει με παραλία την ώρα της άμπωτης, με μικρά κύματα στο βάθος. Μόνο που δεν υπάρχει παλίρροια». Έτσι ξεκινά το σχετικό άρθρο του ιστότοπου The Conversation, με τους συντάκτες του να παρατηρούν το φαινόμενο από το μικρό λιμάνι του Λιμάν, στο ανατολικό Αζερμπαϊτζάν.

 

Στο ίδιο άρθρο μαθαίνουμε ότι η επιφάνεια της Κασπίας μειώνεται ήδη κατά 7cm κάθε χρόνο, με αυξητική τάση. «Οι παραθαλάσσιες χώρες παγκοσμίως προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την αύξηση της στάθμης της θάλασσας κατά περίπου ένα μέτρο μέχρι το τέλος του αιώνα. Η αντίστοιχη μείωση στην Κασπία θα έχει συντελεστεί μέσα σε μια δεκαετία», σημειώνουν οι συντάκτες.

 

Το φαινόμενο δημιουργεί τεράστιες δυσκολίες στην ανθρώπινη δραστηριότητα. Η μείωση της στάθμης του νερού θα επηρεάσει μικρούς ποταμούς και τα δέλτα στην περίμετρο της Κασπίας. Πεδιάδες που κάποτε ήταν γόνιμες σταδιακά γίνονται πολύ ξηρές για τις υγρές καλλιέργειες καρπουζιού και ρυζιού.

 

Κι ύστερα, είναι τα λιμάνια. «Σε κάποιες περιοχές η ακτογραμμή θα αποσύρεται εκατοντάδες μέτρα κάθε χρόνο. Μπορείτε να φανταστείτε να κατασκευάζονται καινούριες προβλήτες και λιμάνια τόσο γρήγορα; Τη στιγμή που θα είναι έτοιμα, το νερό θα έχει τραβηχτεί χιλιόμετρα μακριά. Παράκτιοι περίπατοι θα μείνουν στη στεριά. Οι παραλίες του σήμερα θα είναι είναι οι αμμόλοφοι που θα έχουν ξεμείνει στις στείρες πεδιάδες του αύριο» παρατηρούν.

 

 

Η «Κασπία φώκια» σε κίνδυνο

 

Πολύ σημαντικές θα είναι οι συνέπειες και στη βιοποικιλότητα της Κασπίας. Σε σχετικό άρθρο του ιστότοπου nature, όπου επιστήμονες απευθύνουν κάλεσμα σε δράση για την ανάσχεση του φαινομένου, υπογραμμίζεται ότι «η προβλεπόμενη μείωση της στάθμης της Κασπίας Θάλασσας σε συνδυασμό με την απώλεια της υψηλής παραγωγικότητας και εποχιακά καλυμμένης από πάγο βόρειας υφαλοκρηπίδας θα επηρεάσει σοβαρά αυτό το μοναδικό οικοσύστημα. Το τελευταίο βρίσκεται ήδη υπό τεράστια πίεση εξαιτίας της μόλυνσης, της υπερ-εκμετάλλευσης και την εισαγωγή επιθετικών ειδών. Η μείωση της έκτασης νερού-πάγου θα επηρεάσει τα πορώδη εδάφη στα οποία ζει η υπό εξαφάνιση Κασπία φώκια».

 

Όμως πέρα από αυτό το σπάνιο είδος φώκιας, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για άλλα είδη. «Η εξαφάνιση του νερού από την υφαλοκρηπίδα θα στερήσει από την Κασπία Θάλασσα «κατοίκους» των ρηχών νερών που αποτελούν κύριες πηγές τροφής, (όπως ψάρια, αποδημητικά πουλιά και την ενδημική φώκια) και παρέχουν εδάφη εκκόλαψης για ντόπια και ενδημικά είδη ψαριών όπως οι υπό εξαφάνιση οξύρρυγχοι. Επιπλέον επισημαίνεται ότι από τη μείωση της στάθμης του νερού θα επηρεαστούν ακόμα και τα οικοσυστήματα των βαθιών λεκανών της Κασπίας που προφανώς θα παραμείνουν μέσα στο νερό, καθώς θα αλλάξει η περιεκτικότητα σε οξυγόνο.

 

Πώς μπορεί να αλλάξει το εμπόριο αλλά και οι διακρατικές σχέσεις

 

Τέσσερις οικονομικοί κλάδοι θα επηρεαστούν: υπηρεσίες τροφοδοσίας εξαιτίας των αλλαγών στα οικοσυστήματα που αναφέρθηκε παραπάνω, υποστηρικτικές υπηρεσίες όπως η κυκλική οικονομία, υπηρεσίες μεταφοράς νερού σε ξηρές περιοχές και πολιτιστικές δραστηριότητες που συνδέονται με την αναψυχή και τον τουρισμό. «Καθώς οι ζωές και η ασφάλεια της τροφής για εκατομμύρια ανθρώπους εξαρτάται από την Κασπία Θάλασσα, μια πιθανή απώλεια αυτών των υπηρεσιών θα έχει δραματικές κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες και ίσως πυροδοτήσει τοπικές και περιφερειακές συγκρούσεις σε μια περιοχή με πολλά έθνη όπου ήδη υπάρχουν εντάσεις», σημειώνεται στο άρθρο του nature.

 

Καθώς η Κασπία είναι σημαντικό εμπορικό πέρασμα χώρος εμπορίου, συνέπειες φαίνεται ότι θα υπάρξουν και σε αυτό το πεδίο. Πλωτοί εμπορικοί δρόμοι που ξεκινούν από τη Βαλτική Θάλασσα και τον βόρειο παγωμένο Ωκεανό και φτάνουν στην Κασπία κατά μήκος του ποταμού Βόλγα ενδεχομένως να μη κλείνουν από άμμο. Η κατασκευή λιμανιών θα είναι μια χαοτική διαδικασία. Και καθώς το υπέδαφος της περιοχής είναι γεμάτο με πετρέλαιο, η αλλαγή στη γεωγραφία της Κασπίας ίσως αλλάξει και τις αξιώσεις των πέντε κρατών που έχουν νερά της Κασπίας στην ζώνη κυριαρχίας τους. Παρόμοιο πρόβλημα θα δημιουργηθεί και με τις ζώνες αλιείας.

 

Ανάγκη για ευαισθητοποίηση και δράση

 

Η επιβράδυνση του ίδιου του φαινομένου ταυτίζεται με την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής. Ο περιορισμός των συνεπειών ωστόσο, όπως προκύπτει από τα δύο άρθρα, θα μπορούσε να επιτευχθεί σε ένα βαθμό αν η συνεννόηση μεταξύ των εμπλεκόμενων κρατών ήταν σε καλό επίπεδο.

 

«Η κατάσταση απαιτεί δράση αλλά οι πιθανότητες είναι περιορισμένες», γράφουν οι συντάκτες του Conversation. Τα αυξανόμενα επίπεδα εκπομπών CO₂ μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με συμφωνίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Στα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, για να αντιμετωπιστεί η μείωση της στάθμης της λίμνης Αράλης είχε προταθεί μεγάλης κλίμακας μεταφορά υδάτων από τους ποταμούς της Σιβηρίας. Όμως τόσο μεγάλα έργα, όπως θα μπορούσε να είναι για την Κασπία η δημιουργία ενός καναλιού από τη Μαύρη Θάλασσα, πάνε μαζί με τεράστιους οικολογικούς και γεωπολιτικούς κινδύνους». 

Χάθηκαν 28 τρις κυβικά μέτρα πάγου από την επιφάνεια της γης

Συνολικά, 28 τρισεκατομμύρια τόνοι πάγου έχουν εξαφανιστεί από την επιφάνεια της Γης από το 1994. Αυτό είναι αρνητικό συμπέρασμα πολυετών ερευνών βρετανών επιστημόνων από τα Πανεπιστήμια του Λιντς και του Εδιμβούργου, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν προχωρήσει σε μια σειρά δορυφορικών ερευνών στον Βόρειο και το Νότιο Πόλο, τα βουνά και τους παγετώνες του πλανήτη για να μετρήσουν πόσο χαμένη κάλυψη πάγου λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης προκαλείται από την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Οι επιστήμονες περιγράφουν το επίπεδο της απώλειας πάγου ως «συγκλονιστικό» και προειδοποιούν ότι η ανάλυσή τους δείχνει ότι η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται, που προκαλείται από την τήξη των παγετώνων και των φύλλων πάγου, θα μπορούσε να φτάσει ένα μέτρο μέχρι το τέλος του αιώνα.

«Για να το θέσουμε αυτό στο πλαίσιο, κάθε εκατοστό της αύξησης της στάθμης της θάλασσας σημαίνει ότι περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα εκτοπιστούν από τις χαμηλές πατρίδες τους», δήλωσε ο καθηγητής Andy Shepherd, διευθυντής του Κέντρου για την Πολική Παρατήρηση και Μοντελοποίηση του Πανεπιστημίου του Leeds.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν επίσης ότι η τήξη του πάγου σε αυτές τις ποσότητες μειώνει τώρα σοβαρά την ικανότητα του πλανήτη να αντανακλά την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα.

 Ο λευκός πάγος εξαφανίζεται και η σκοτεινή θάλασσα ή το έδαφος εκτίθεται κάτω από αυτό απορροφά όλο και περισσότερη θερμότητα, αυξάνοντας περαιτέρω την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Επιπλέον, η έκχυση κρύου γλυκού νερού από την τήξη των παγετώνων και των φύλλων πάγου προκαλεί σημαντικές διαταραχές στη βιολογική υγεία των αρκτικών και της Ανταρκτικής, ενώ η απώλεια παγετώνων σε οροσειρές απειλεί να εξαφανίσει πηγές γλυκού νερού από τις οποίες εξαρτώνται οι τοπικές κοινότητες.

«Στο παρελθόν οι ερευνητές έχουν μελετήσει μεμονωμένες περιοχές - όπως η Ανταρκτική ή η Γροιλανδία - όπου λιώνει ο πάγος. Αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που κάποιος κοίταξε όλο τον πάγο που εξαφανίζεται από ολόκληρο τον πλανήτη », δήλωσε ο Shepherd. «Αυτό που βρήκαμε μας εντυπωσίασε». Το επίπεδο της απώλειας πάγου που αποκαλύφθηκε από την ομάδα ταιριάζει με τις προβλέψεις χειρότερου σεναρίου που περιγράφονται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), πρόσθεσε.

Πηγή: naftemporiki.gr, με πληροφορίες απο τον Observer.co.uk

 

 

Ναγκόρνο - Καραμπάχ: Γιατί αναζωπυρώθηκε η «παγωμένη» Αρμενο-αζερική σύγκρουση;

H αναζωπύρωση της, «παγωμένης» επί πολλά χρόνια, σύγκρουσης μεταξύ Αρμενίων και Αζέρων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα του Καυκάσου ως μια επιπλέον ζώνης αστάθειας στην περιφέρεια του «τοξικού γεωπολιτικού παίκτη» που λέγεται Τουρκία.

Αναζωπύρωση μιας παλιάς σύγκρουσης 

Η κλιμάκωση των συνοριακών συγκρούσεων μεταξύ Αρμενίας και Αζεραμπαϊτζάν έλαβε χώρα στην περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το πρωί της Κυριακής 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ήδη μετρά έναν σημαντικό αριθμό απωλειών και από τις δύο πλευρές. Επίσημα οι νεκροί ανέρχονται στους 23 (εκ των οποίων 16 στρατιώτες) και οι τραυματίες σε τουλάχιστον 100. 

Το Υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας ανακοίνωσε ότι οι Αρμενικές δυνάμεις κατέρριψαν δύο ελικόπτερα του Αζερμπαϊτζάν, 15 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και 10 τεθωρακισμένα οχήματα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ως απάντηση στην αζερική επίθεση που είχε στόχο οικισμούς αμάχων, περιλαμβανομένης και της περιφερειακής πρωτεύουσας Στεπανακέρτ. 

Από την πλευρά του το Υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε ότι οι αρμενικές δυνάμεις πυροβόλησαν κατά μήκος της συνοριακής γραμμής και ότι υπήρχαν θύματα μεταξύ των αμάχων. Το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε επίσης ότι κατέλαβε έξι χωριά που βρίσκονται στα σύνορα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. 

Γενική επιστράτευση των Αρμενίων του Ναγκόρνο-Καραμπάχ

Ως απάντηση στις εκτεταμένες επιθέσεις των Αζέρων η τοπική κυβέρνηση της, αποσχισμένης από το Αζερμπαϊτζάν, αυτόνομης περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ που υποστηρίζεται από την Αρμενία, κήρυξε στρατιωτικό νόμο και «γενική επιστράτευση» σε όλους τους Αρμένιους άνδρες άνω των 18 ετών. 

Η Αρμενία ανακοίνωσε ότι το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε μια επίθεση προς την κατεύθυνση του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενώ το Μπακού δηλώνει ότι λαμβάνουν μόνο αμοιβαία μέτρα ενάντια στις επιθετικές ενέργειες της Αρμενίας. Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Νικόλ Πασινιάν, δήλωσε πως εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Ναγκόρνο Καραμπάχ -κάτι που απέφευγε να κάνει όλα τα προηγούμενα χρόνια- ενώ σχετικά συμβουλεύτηκε και τη Μόσχα, η οποία είναι και ο ισχυρότερος σύμμαχος της χώρας του. Οι επόμενες ώρες και μέρες θα δείξουν αν μια παλιά και «παγωμένη» σύγκρουση μπορεί να επαναφέρει τον πόλεμο στον Καύκασο. Κάτι τέτοιοι μπορεί να οδηγήσει την Τουρκία και τη Ρωσία σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης καθώς υποστηρίζουν διαμετρικά αντίθετα συμφέροντα και πλευρές στην περιοχή.

Το ιστορικό της σύγκρουσης και η εύθραυστη εκεχειρία 

Η σύγκρουση μεταξύ Μπακού και Έρεβαν ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 1988, όταν η αυτόνομη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ κήρυξε την απόσχισή της από το Αζερμπαϊτζάν. 

Κατά τη διάρκεια της πολεμικής σύγκρουσης του 1992-1994, στην οποία σκοτώθηκαν 35.000 άτομα και τραυματίστηκαν περίπου 70.000, η Αρμενία νίκησε με τη βοήθεια της Μόσχας και το Αζερμπαϊτζάν έχασε τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ και επτά γειτονικών περιοχών. Μετά το 1994 η αυτοανακηρυγμένος «Δημοκρατία του Ναγκόρνο Καραμπάχ» κατείχε και τον στρατηγικής σημασίας διάδρομο του Βατσίνα, που εξασφαλίζει την εδαφική σύνδεση με την Αρμενία. Επίσης οι Αρμένιοι κατέχουν στο Αζερμπαϊτζάν και δύο μικρές περιοχές ως «εγγύηση», που υποτίθεται πως θα τις επιστρέψουν σε περίπτωση συμφωνίας.  

Οι Αζέροι έφυγαν από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, που έχει έκταση 4.400 τ.χλμ, και πληθυσμό 150.000, Αρμένιοι σε ποσοστό άνω του 90%. Αντίστοιχα ο γειτονικός θύλακας του Ναχιτσεβάν, που ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν, άδειασε από αρμενικούς πληθυσμούς, όπως άλλωστε και η πρωτεύουσα Μπακού και το υπόλοιπο Αζερμπαϊτζάν. Από το 1994 και μετά υπάρχουν de facto στον Καύκασο δύο αρμενικά κράτη. Το ένα επίσημα αναγνωρισμένο, η Αρμενία, και το άλλο μη αναγνωρισμένο, το Ναγκόρνο Καραμπάχ.  

Παρά την κατάπαυση του πυρός οι θάνατοι λόγω ένοπλων συγκρούσεων συνεχίστηκαν, αν και σποραδικά. Οι διαπραγματεύσεις για μια ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης διεξάγονται από το 1992 στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ και της λεγόμενης «πρωτοβουλίας» του Μινσκ, υπό την προεδρία της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γαλλίας. Μέχρι τώρα όμως δεν οδήγησαν σε επίλυση του προβλήματος, αν και διατήρησαν όλα τα προηγούμενα χρόνια μια, σχετικά σταθερή, κατάπαυση του πυρός. 

Αρμενία: στριμωγμένη στη μέση

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ, δηλαδή το «ορεινό Καραμπάχ», εκτός από τη γεωπολιτική και γεωστρατηγική του σημασία, χρησιμεύει ως εργαλείο ενεργοποίησης των λεγόμενων «πολιτισμικών πολέμων» στον Καύκασο, μεταξύ χριστιανικών και μουσουλμανικών πληθυσμών. Οι σημερινοί Αρμένιοι, ως απομεινάρια ενός διασπορικού και γενοκτονημένου λαού, θεωρούν ύψιστο καθήκον τους να υπερασπιστούν τις δύο αυτές περιοχές που τους απέμειναν μέσα σε ένα εχθρικό περιβάλλον. Στον Κάυκασο ζουν σήμερα περίπου 3,5 εκατομμύρια Αρμένιοι έχοντας ως γείτονες τους στην ανατολή το Αζερμπαϊτζάν, με 10 εκατομμύρια πληθυσμό, και στη δύση την Τουρκία με 84 εκατομμύρια, αν και οι άμεσοι γείτονές τους είναι οι Κούρδοι της Τουρκίας.

Το σημαντικότερο τους πλεονέκτημα είναι ότι έχουν ως προστάτη και σύμμαχό τους μια υπερδύναμη της Ευρασίας, τη Ρωσία, η οποία τους στήριξε και τους στηρίζει, στρατιωτικά αλλά και οικονομικά, στις δύσκολες σχέσεις με τους γείτονες τους. Ως αντάλλαγμα η Αρμενία αποτελεί μια σταθερή βάση και προπύργιο της Μόσχας στον Καύκασο, δίπλα στα πετρέλαια της Κασπίας και μεταξύ Τουρκίας και Ιράν. 

Η Τουρκία στηρίζει τους «αδελφούς Αζέρους»

Από την άλλη πλευρά η Τουρκία και οι Τούρκοι στηρίζουν αναφανδόν το Αζερμπαϊτζάν. Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, είπε πως η Άγκυρα θα στηρίξει το Αζερμπαϊτζάν «με όλα της τα μέσα». Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε σε μήνυμα του στο Twitter πως «ο τουρκικός λαός θα στηρίξει τους Αζέρους αδελφούς μας με όλα μας τα μέσα, όπως πάντα». Ο ίδιος επέκρινε τη διεθνή κοινότητα που δεν «αντέδρασε όπως έπρεπε» απέναντι σε αυτό που αποκάλεσε «επιθετικότητα» της Αρμενίας. Κατηγόρησε μάλιστα τους Αρμένιους ότι «τους χρησιμοποιούν ως μαριονέτες», φωτογραφίζοντας ασφαλώς τη Ρωσία. Το Αζερμπαϊτζάν έχει επίσης πολύ ισχυρούς συμμάχους στη Δύση, τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., καθώς τροφοδοτεί την τελευταία με πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τα μεγάλα κοιτάσματά του στην Κασπία θάλασσα.

Η στάση της Μόσχας

Η Μόσχα, από την πλευρά της ζήτησε εκεχειρία και κάλεσε τα μέρη που εμπλέκονται στην σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ να σταματήσουν αμέσως τις συγκρούσεις και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τη σταθεροποίηση της κατάστασης. «Η ρωσική πλευρά εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τις ένοπλες συγκρούσεις ευρείας κλίμακας. Σημειώθηκε ότι είναι σημαντικό τώρα να γίνει ιό,τι είναι δυνατόν για να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης και να σταματήσουν οι εχθροπραξίες», ανέφερε η υπηρεσία Τύπου του Κρεμλίνου. 

Η Ρωσία δεν επιθυμεί για την ώρα το άνοιγμα ενός νέου μετώπου στην Υπερκαυκασία καθώς θα έχει άμεση επίδραση στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς π.χ. Τσετσένους και Κιρκάσιους, που κατοικούν στο βόρειο Καύκασο ο οποίος θεωρείται και το «μαλακό υπογάστριο» της. Αν όμως χρειαστεί να εμπλακεί δεν έχει άλλη επιλογή από το να στηρίξει την Αρμενία, που είναι ουσιαστικά ένα μεγάλο «προτεκτοράτο» της μεταξύ Τουρκίας και Ιράν.

Η στάση της Ευρώπης και της Γαλλίας

Το ίδιο ζήτησε και η Ευρωπαϊκή Ένωση, κάνοντας έκκληση για τερματισμό των εχθροπραξιών και «άμεση επιστροφή στις διαπραγματεύσεις». Έχει σοβαρούς λόγους να το ζητά αυτό. Η Ευρώπη εφοδιάζεται, ως γνωστόν, με υδρογονάνθρακες από την Κασπία μέσω Αζερμπαϊτζάν, Γεωργίας και Τουρκίας (πετρελαιαγωγός Μπακού-Τσειχάν και αγωγός φυσικού αερίου ΤΑP, στον οποίο συμμετάσχει και η Ελλάδα).

Η εκπρόσωπος Τύπου του γαλλικού ΥΠΕΞ Ανιές μπον ντε Μουλ, επισήμανε ότι «η Γαλλία ανησυχεί πολύ για την αντιπαράθεση». Υπόψιν η Γαλλία φιλοξενεί τη μεγαλύτερη, εκτός Ρωσίας, αρμενική κοινότητα στην Ευρώπη, η οποία αριθμεί στη χώρα περί τα 600.000 μέλη, αποτελώντας ένα υπολογίσιμο «λόμπι» που επηρεάζει τη γαλλική εξωτερική πολιτική π.χ. η πρόσφατη αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από το γαλλικό κοινοβούλιο, η οποία εξόργισε την Άγκυρα.

Θα ενεργοποιηθεί και το ευρύτερο ντόμινο αστάθειας; 

Η αναζωπύρωση αυτής της παλιάς σύγκρουσης στον Καύκασο, με την άμεση ή έμμεση εμπλοκή της Ρωσίας και της Τουρκίας και τη Δύση στο ρόλο του παρατηρητή, ενέχει τον κίνδυνο να ενεργοποιήσει ένα ντόμινο αστάθειας παρασύροντας τη Γεωργία (νότια Οσετία και Αμπχαζία), το Κουρδιστάν, το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία και φτάνοντας μέχρι την Κύπρο, την Ανατολική Μεσόγειο, το Αιγαίο και τη Λιβύη, μη αφήνοντας απ' έξω την Ουκρανία και τα Βαλκάνια. Γι' αυτό και χρειάζεται πολύ προσοχή και άμεση δράση για την εδραίωση της κατάπαυσης του πυρός. Μια πυρκαγιά πρέπει να σταματάει στο ξεκίνημά της, διαφορετικά θα σταματήσει από μόνη της αφού όμως πρώτα κάψει τα πάντα.

Πηγή