Βιετνάμ: Ο Πορτοκαλί Παράγοντας σκοτώνει ακόμα

Η κωδική ονομασία ήταν Επιχείρηση Ranch Hand. Ωστόσο, έμεινε στην ιστορία με την ονομασία του όπλου της: Πορτοκαλί Παράγοντας. Έτσι καταγράφηκε στην συλλογική μνήμη ένα από τα μεγαλύτερα, πιο διαρκή και νοσηρότερα εγκλήματα των ΗΠΑ ενάντια στην ανθρωπότητα.
Κατά την διάρκεια της εισβολής στο Βιετνάμ και του πολέμου που ακολούθησε, οι ΗΠΑ, από το 1961 έως το 1971, ψέκασαν την ύπαιθρο της χώρας με 73 εκατομμύρια λίτρα διαφόρων δηλητηρίων για να εξαφανίσουν την βλάστηση, τις καλλιέργειες, το πόσιμο νερό και γενικά να μετατρέψουν την γη σε κρανίου τόπο, με το επιχείρημα της καταστροφής της κάλυψης του βιετναμέζικου απελευθερωτικού στρατού.
Τουλάχιστον τα 45 εκατομμύρια λίτρα ήταν το δηλητήριο Πορτοκαλί Παράγοντας, ένα εξαιρετικά τοξικό και θανατηφόρο «κοκτέιλ» που περιέχει διοξίνη. Η ονομασία του οφείλεται στις πορτοκαλί ρίγες των βαρελιών των 200 λίτρων μέσα στα οποία μεταφερόταν. Ο Πορτοκαλί Παράγοντας ήταν κατασκευασμένος να επιφέρει μακροχρόνιες συνέπειες, με αποτέλεσμα, οι καταστροφικές οικονομικές, υγειονομικές και οικολογικές επιπτώσεις να εξακολουθούν να γίνονται αισθητές μέχρι σήμερα.

Μισός αιώνας καταστροφής
Ο επί μία και πλέον δεκαετία αμερικανικός χημικός πόλεμος εναντίον της φύσης και των ανθρώπων του Βιετνάμ, εξέθεσε περίπου 2,4 έως 4,8 εκατομμύρια Βιετναμέζους στον Πορτοκαλί Παράγοντα και πάνω από 40 χρόνια μετά, ο αντίκτυπος στην υγεία τους παραμένει.
Αυτή η διασπορά του Πορτοκαλί Παράγοντα σε μια τεράστια περιοχή του κεντρικού και του νότιου Βιετνάμ δηλητηρίασε το έδαφος, τα συστήματα των ποταμών, τις λίμνες και τους ορυζώνες, επιτρέποντας στην τοξική χημική ουσία να εισέλθει στην τροφική αλυσίδα.
Οι Βιετναμέζοι δεν ήταν οι μόνοι που δηλητηριάστηκαν. Οι Αμερικανοί στρατιώτες, που αγνοούσαν τους πραγματικούς κινδύνου, χρησιμοποιούσαν τα κενά βαρέλια που πριν περιείχαν το δηλητήριο, ως ντουζιέρες, για να αποθηκεύσουν τρόφιμα ή μετατρέποντάς τα σε σχάρες για μπάρμπεκιου.
Σε αντίθεση με τις επιπτώσεις του άλλου γνωστού χημικού όπλου που χρησιμοποιήθηκε στο Βιετνάμ, τις βόμβες ναπάλμ, το οποίο προκαλούσε επώδυνο θάνατο από εγκαύματα ή ασφυξία, η έκθεση στον Πορτοκαλί Παράγοντα δεν επηρέαζε άμεσα τα θύματά του.
Στην πρώτη γενιά, οι επιπτώσεις ήταν κυρίως ορατές στα υψηλά ποσοστά διαφόρων μορφών καρκίνου, τόσο στους κατοίκους του Βιετνάμ, όσο και μεταξύ των Αμερικανών στρατιωτών.
Αλλά μετά, άρχισαν να γεννιούνται παιδιά. Εκτιμάται ότι, συνολικά, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν υποστεί σοβαρά γενετικά ελαττώματα, όπως εγκεφαλική παράλυση, σωματικές και πνευματικές αναπηρίες, ελλείψεις ή παραμορφώσεις άκρων. Επειδή οι επιπτώσεις της χημικής ουσίας μεταφέρονται από τη μία γενιά στην άλλη, ο Πορτοκαλί Παράγοντας εξουδετερώνει τώρα την τρίτη και την τέταρτη γενιά του Βιετνάμ.

Μια κληρονομιά περιβαλλοντικών καταστροφών
Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς κατοχής, τα αμερικανικά αεροσκάφη ψέκασαν με το δηλητήριο 4,5 εκατομμύρια στρέμματα σε 30 διαφορετικές επαρχίες στην περιοχή κάτω από τον 17ο Παράλληλο και στο Δέλτα του Μεκόνγκ, καταστρέφοντας δάση και παράκτια βλάστηση.
Οι πιο σκληρά εκτεθειμένες θέσεις - μεταξύ των οποίων οι Dong Nai, Binh Phuoc, Thua Thien Hue και Kontum - ψεκάστηκαν πολλές φορές. Μέχρι σήμερα, το έδαφος και το νερό αυτών των περιοχών παραμένουν μολυσμένα.
Η επικίνδυνη ποσότητα των υπολειμμάτων της διοξίνης στη γη, εμποδίζει τη φυσιολογική ανάπτυξη των καλλιεργειών και των δένδρων, ενώ συνεχίζει να δηλητηριάζει την τροφική αλυσίδα.
Οι φυσικές άμυνες του Βιετνάμ είναι επίσης εξασθενημένες. Σχεδόν το 50% των μαγκρόβιων δασών* της χώρας, που προστατεύουν τις ακτές από τυφώνες και τσουνάμι, καταστράφηκαν.
Δείτε τη συνέχεια του άρθρου

Κι αν το ευρώ δεν είναι βιώσιμο;

Την αγωνία τους για την τύχη του ευρώ ένωσαν ξένοι και γερμανοί οικονομολόγοι στο Βερολίνο. Θεωρούν ότι τώρα που ξεκινά ο διάλογος για μεταρρυθμίσεις στην ΕΕ, πρέπει να αντιμετωπιστεί θεσμικά η έξοδος από το ευρώ.
Την ώρα που οι πολιτικοί συνεχίζουν τις προσπάθειες να θωρακίσουν το ευρώ και να απομακρύνουν και τον τελευταίο κίνδυνο κατάρρευσής του, οι οικονομολόγοι θέλουν να έχουν τα νώτα τους εξασφαλισμένα και καταπιάνονται με προληπτικά σενάρια σε περίπτωση που αυτό το ενδεχόμενο συμβεί. Τελευταία οι εξελίξεις στην Ιταλία επανέφεραν τους σχετικούς φόβους και έδειξαν ότι ο κίνδυνος για το κοινό νόμισμα κάθε άλλο παρά παρελθόν είναι. Ένας από τους νικητές των εκλογών, ο επικεφαλής της εθνολαϊκιστικής Λέγκα Ματέο Σαλβίνι, υποστήριξε μάλιστα ότι μόνο ο θάνατος είναι οριστικός και αμετάκλητος, όχι όμως ένα νόμισμα.




Σενάρια για το χειρότερο
Έτσι, την περασμένη εβδομάδα, στο Βερολίνο φημισμένοι ξένοι και γερμανοί οικονομολόγοι, όπως οι Κρίστοφ Σμιτ, Κλέμενς Φουστ και Χανς Βέρνερ Ζιν, ένωσαν τις αγωνίες τους και εμβάθυναν σε σχέδια εκτάκτου ανάγκης για το χειρότερο. Η πρόσκληση έγινε από την ιδιωτική πανεπιστημιακή σχολή ESMT και το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για το φορολογικό δίκαιο και τα δημοσιονομικά.  Με τίτλο «Είναι το ευρώ πραγματικά βιώσιμο, και τί συμβαίνει, εάν δεν είναι;» εξετάστηκαν οι συνέπειες πιθανής κατάρρευσης και οι μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να γίνουν για να διευκολύνουν την έξοδο μίας χώρας από το ευρώ με βάση τις πρόσφατες εμπειρίες. Ως προς το τελευταίο υπάρχουν τρία σενάρια εξόδου: η έξοδος μιας χώρας χωρίς την έγκριση των άλλων, η έξοδος με τη συναίνεση των άλλων και η έξοδος χωρίς τη βούληση της ίδιας της χώρας. Για όλα αυτά τα σενάρια δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο, υπενθυμίζει ο Κλέμενς Φουστ, επικεφαλής του Ινστιτούτο IFO του Μονάχου.
Στο άρθρο 50 της Συνθήκης της ΕΕ προβλέπεται ρήτρα εξόδου υπό τη μορφή γνωστοποίησης προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της πρόθεσης αποχώρησης, αλλά η έξοδος από το ευρώ συνοδεύεται και με την έξοδο από την ΕΕ. «Αυτό δεν είναι κάτι που επιθυμούμε» λέει ο Φουστ. «Για την ώρα δεν υπάρχει στην πολιτική ατζέντα ενδεχόμενο εξόδου μιας χώρας, γι αυτό είναι και ο πιο κατάλληλος χρόνος να ξεκινήσουμε μια συζήτηση αρχών, το αποτέλεσμα της οποίας θα μπορούσε, στο πλαίσιο των συζητήσεων για τη μεταρρύθμιση της ΕΕ, να συμπεριληφθεί στις συνθήκες». Ορισμένοι άλλοι οικονομολόγοι δήλωσαν ότι δεν θα είχαν αντίρρηση στην ιδέα εξόδου από το ευρώ των χωρών που παραβιάζουν συνεχώς τους κανόνες. «Θα μπορούσε να έχει πειθαρχική επενέργεια, συμμετοχή στο ευρώ προϋποθέτει αποδοχή των κανόνων της ευρωζώνης» υποστηρίζει ο Κλέμενς Φουστ.
Οπλισμένοι για το χειρότερο
Ποια είναι η αναγκαιότητα πρόβλεψης ρήτρας για το ευρώ; Για την προστασία των άλλων χωρών, απαντούν οι οικονομολόγοι. Πλούσιες χώρες, όπως η Γερμανία ή η Ολλανδία, προστατεύονται από την μετατροπή της ευρωζώνης σε ζώνη μεταφοράς κεφαλαίων. Χρησιμότητα θα είχε και σε ασθενείς χώρες, όπως η Ιταλία, που με το δικό τους πλέον νόμισμα θα μπορούσαν να ανακτήσουν ευκολότερα της ανταγωνιστικότητά τους. Και για να κάνει σαφή τη διαφορά ο Χανς Βέρνερ Ζιν προχώρησε σε συγκρίσεις. Για να καλύψουν την απόσταση από πλευράς τιμών οι ασθενέστερες χώρες σε σχέση με τη Γερμανία, θα πρέπει στη Γερμανία ο πληθωρισμός να αυξηθεί τα επόμενα δέκα χρόνια και να φτάσει στο 4.5% σε σχέση με την υπόλοιπη ευρωζώνη. Τυχόν έξοδος μιας χώρας από το ευρώ θα κόστιζε ακριβά στη Γερμανία.




Όσο για την Ιταλία, οι υποχρεώσεις της χώρας απέναντι στο ευρωσύστημα Τάργκετ 2 είναι αυτή τη στιγμή στα 444 δις ευρώ. «Δεν ξέρω εάν το ευρώ είναι βιώσιμο, αλλά το σύστημα πίσω από το ευρώ δεν είναι», τόνισε ο πρώην επικεφαλής του Ινστιτούτου IFO. «Η πιθανότητα κατάρρευσης του ευρώ δεν είναι μηδενική και εμείς ως οικονομολόγοι θα πρέπει να το μελετήσουμε» πρόσθεσε ο Κάι Κόνραντ, από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ. «Ακόμη και για τα πιο απίθανα ενδεχόμενα, θα πρέπει να είμαστε οπλισμένοι».      
Πηγή: Deutsche Welle

Το ιδιόχειρο σημείωμα και οι «οδηγίες»...

Την ύπαρξη ιδιόχειρης επιστολής του Αντώνη Σαμαρά προς τη Novartis αποκαλύπτει σύμφωνα με πληροφορίες η προστατευόμενη μάρτυρας «Αικατερίνη Κελέση» σε νέα κατάθεσή της στην εισαγγελέα Διαφθοράς. Τα νέα στοιχεία έχουν κατατεθεί στη Βουλή από την Εισαγγελέα Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη μαζί με ακόμη τρεις επιστολές στελεχών της Novartis προς το γραφείο του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά και CD με αρχεία.
Μεταξύ αυτών, σύμφωνα με την εφημερίδα «Αυγή», είναι και έγγραφα τα οποία έχουν ως τίτλο «Proposal Novartis for Adonis» ("Προτάσεις Novartis για Άδωνι")  και περιέχουν οδηγίες της Novartis για τη φαρμακευτική πολιτική που θα πρέπει να ακολουθήσει η κυβέρνηση Σαμαρά. Υπενθύμιζεται πως ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς έχει υποστηρίξει στη Βουλή ότι ουδέποτε συνάντησε ιδιωτικά τον Κ. Φρουζή, αλλά μόνο δημόσια δύο φορές.
H εισαγγελέας που ερευνά την υπόθεση από το 2016 και συνεχίζει την έρευνα για τα μη πολιτικά πρόσωπα και για άλλα αδικήματα, διαβίβασε στην επιτροπή της Βουλής αμελλητί, χωρίς δηλαδή αξιολόγηση, τα στοιχεία που της κατέθεσε η μάρτυρας με την κωδική ονομασία «Αικατερίνη Κελέση», όταν προσήλθε την περασμένη Παρασκευή στην Εισαγγελία αυτοβούλως.
Το ιδιόχειρο σημείωμα και οι επιστολές στον Α. Σαμαρά
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο Α. Σαμαράς για άγνωστο λόγο εμφανίζεται να δίνει στον Κ. Φρουζή το τηλέφωνο του τότε αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα, ο οποίος ήταν αρμόδιος για τις πληρωμές και τις δαπάνες του κράτους. Παράλληλα στις επιστολές της η Novartis ζητάει συναντήσεις με τον πρωήν πρωθυπουργό.
Όπως αναφέρει η Αυγή σε δημοσίευμά της, η Αικ. Κελέση προσήλθε αυθορμήτως στην Εισαγγελία Διαφθοράς την Παρασκευή προκειμένου να προσκομίσει έγγραφο, το οποίο (όπως φέρεται να κατέθεσε) είχε μαζί του ο Κ. Φρουζής την επομένη της συνάντησής του με τον Α. Σαμαρά στο Μέγαρο Μαξίμου. Το έγγραφο αυτό, σύμφωνα με την Αικ. Κελέση, ο Κ. Φρουζής το έβγαλε φωτοτυπία την οποία κράτησε ο ίδιος για δική του χρήση.
Το επίμαχο έγγραφο, που δημοσίευμα η Αυγή, φέρεται να έχει τη σφραγίδα «Ελληνική Δημοκρατία - Ο πρωθυπουργός» και χειρόγραφα αναγράφονται δύο τηλέφωνα και το όνομα «Σταϊκούρας Χρ.». Σύμφωνα με το έγγραφο και τα δύο τηλέφωνα είναι κινητά (αρχίζουν από 6943 και από 6946). Ακόμη υπάρχει στα αγγλικά η κάρτα του πρ. πρωθυπουργού «Antonis C. Samaras Prime Minister», με τα τηλέφωνα του γραφείου του, το φαξ και το mail του. Υπενθυμίζεται ότι στη δικογραφία για τη Novartis υπάρχουν αναφορές στην προνομιακή αποπληρωμή της εταιρείας από το Δημόσιο την περίοδο Γεωργιάδη, όταν η εταιρεία μέσα σε έξι μήνες πήρε περίπου 65 εκατ. ευρώ. Βεβαίως είναι άγνωστο αν τα τηλέφωνα του Χρ. Σταϊκούρα, που ενδεχομένως έδωσε ο Α. Σαμαράς στον Κ. Φρουζή, σχετίζονται με αυτές τις αποπληρωμές.




Η Novartis στο «think tank» του Α. Σαμαρά με τους βιομηχάνους
Η εισαγγελέας Διαφθοράς, σύμφωνα με πληροφορίες, φέρεται να απέστειλε ακόμη στην Προκαταρκτική Επιτροπή που ερευνά το σκάνδαλο της Novartis επιστολές με τις οποίες η εταιρεία ζητά συνάντηση με τον Α. Σαμαρά. Οι δύο επιστολές εστάλησαν στον Α. Σαμαρά ενόψει της ενδεχόμενης επίσκεψής του στο Νταβός για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ενώ συνεργάτες του πρ. πρωθυπουργού επεσήμαναν χθες ότι δεν είχε μεταβεί στην ελβετική πόλη όταν ήταν στο Μαξίμου.
Την επιστολή με ημερομηνία 14 Ιανουαρίου 2013 φέρεται να υπογράφει ο οικονομικός διευθυντής της Novartis Τζόναθαν Σίμοντς. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Τζ. Σίμοντς αναφέρεται στη συμφωνία σταθερότητας μεταξύ ΣΦΕΕ/ΕΦΠΙΑ και της κυβέρνησης και επισημαίνει με νόημα ότι η Novartis επενδύει κάθε χρόνο 11 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα. Αποκαλύπτει ακόμη ότι ο πρόεδρος της Novartis Ελλάδος George Schroeckenfuchs και ο αντιπρόεδρος Κώστας Φρουζής είναι μέλη της δεξαμενής σκέψης (ομάδα προβληματισμού) που δημιούργησε ο Α. Σαμαράς με 14 πολυεθνικές και βιομηχάνους ώστε να οδηγήσει την Ελλάδα από την κατάσταση επιβίωσης στη σταθερότητα και την ανάκαμψη!
Η δεύτερη επιστολή της Novartis στον Α. Σαμαρά για συνάντηση φέρεται να ήταν στις 13 Ιανουαρίου 2014. Σε αυτήν ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Novartis Ελλάς Ρικάρντο Κανεβάρι προτείνει στον πρ. πρωθυπουργό συνάντηση με τον Felix Ehrat, ο οποίος ήταν ανώτερο διοικητικό στέλεχος της μητρικής Novartis. Η εταιρεία δηλώνει πρόθυμη να πετύχει τους στόχους του μνημονίου συμφωνίας αναφορικά με τη φαρμακευτική βιομηχανία στην Ελλάδα και αυτοσυστήνεται ως «καίριος παίκτης». Και σε αυτή την επιστολή τονίζεται στον Α. Σαμαρά ότι η «δεξαμενή σκέψης (ομάδα προβληματισμού) ξεκίνησε (οργανώθηκε) από εσάς υπό τον τίτλο 'Η Ελλάδα από την κατάσταση επιβίωσης στην σταθερότητα και την ανάκαμψη'».
Ακόμη στη δικογραφία φέρεται να υπάρχει άλλο έγγραφο της Novartis με οδηγίες για την πολιτική της εταιρείας το 2014. Το έγγραφο έχει συνταχθεί τον Ιανουάριο του 2014 και ζητείται να κλειστεί συνάντηση με τον Α. Σαμαρά παρουσία του υπουργού Υγείας στην οποία θα επιβεβαιωθεί η πρόθεση της Novartis να παραμείνει στην αγορά υπό την προϋπόθεση να επιβραβεύεται η καινοτομία της. Σύμφωνα με πληροφορίες, το κείμενο θέτει ως στόχο την «ενίσχυση της σχέσης μας» με τον Α. Σαμαρά.
«Proposal for Adonis από τη Novartis!»
Σύμφωνα πάντα με την Αυγή, έγγραφα με οδηγίες της Novartis για τη φαρμακευτική πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά, τα οποία είχαν τον εύγλωττο τίτλο "Proposal Novartis for Adonis" ("Προτάσεις Novartis για Άδωνι") περιλαμβάνονται στο CD με τα 165 αρχεία που βρέθηκαν στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές των υπαλλήλων της Novartis. Υπενθυμίζεται ότι σε εφόδους των αστυνομικών και των εισαγγελικών αρχών κατασχέθηκαν ηλεκτρονικά αρχεία, τα οποία εστάλησαν χθες από την εισαγγελέα Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη στην Προκαταρκτική Επιτροπή.




Τα περισσότερα από τα έγγραφα φαίνεται να έχουν συνταχθεί τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2013 και σε αυτά γίνονται πολλές διορθώσεις μέχρι να λάβουν την τελική τους μορφή οι... «Προτάσεις για Άδωνι».
«Απαραίτητα» και υπογραμμισμένα
Ενδεικτικό είναι το έγγραφο που συνέταξε από τις 26 Σεπτεμβρίου 2013 η υπάλληλος της Novartis Ι.Ρ. (τα στοιχεία της είναι στη διάθεση της «Αυγής»). Σε αυτό το draft, σύμφωνα με πληροφορίες, δίνονται κατευθύνσεις υπό τον τίτλο «Κατάλογος προϊόντων σοβαρών παθήσεων του Ν. 3816 - Σεπτέμβριος 2013». Εκεί διακρίνεται ρυθμιστική πρόταση, νομοθετική πρόταση και οικονομική πρόταση. Μεταξύ άλλων ζητείται «απαραίτητα» (σ.σ.: στο κείμενο η λέξη είναι υπογραμμισμένη και με έντονα γράμματα) να διατηρηθεί ο κατάλογος των προϊόντων σοβαρών παθήσεων.
Ζητείται υπουργική απόφαση
Σε άλλο έγγραφο αναφέρονται οι «Προϋποθέσεις για να διασφαλίσουμε την επάρκεια των προϊόντων της λίστας 3816 σε περίπτωση που θα διατίθενται μέσω του ιδιωτικού τομέα», όπως επιθυμούσε σφοδρώς η Novartis. Για να επιτευχθεί η Novartis φέρεται να προτείνει να υπάρξει:

• Υπουργική απόφαση / νόμος που θα επιβάλει τη διάθεση των προϊόντων μέσω ιδιωτικών φαρμακείων.
• Οι φαρμακευτικές εταιρείες να παίρνουν ενημερωμένα στοιχεία από την ΗΔΙΚΑ ανά Τ.Κ. με τον αριθμό των εκτελεσθέντων συνταγών.
• Κανάλια διανομής: Οι χονδρέμποροι να είναι μόνο πιθανοί διανομείς των σκευασμάτων και οι φαρμακευτικές να επιλέγουν με ποιους θα συνεργάζονται.