Πέμπτη 28 Μαρτίου 2013

Guardian: Ο Αλέξης Τσίπρας δικαιώθηκε

Ο Αλέξης Τσίπρας  

“ Χαρισματικός πολιτικός ο Αλέξης Τσίπρας υποστηρίζει η βρετανική εφημερίδα ”
 
Ο Έλληνας Αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης καλεί σε ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος. Ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας λέει ότι μόνη βιώσιμη λύση για την κρίση χρέους είναι «ένα κούρεμα για την Ελλάδα και για ολόκληρο τον νότο της ευρώπης».

Λίγες εβδομάδες μετά, την ανακοίνωση από την ΕΕ και το ΔΝΤ του τρίτου σχεδίου, για να σώσουν την Ελλάδα από την πτώχευση όπως έγινε και στο παρελθόν, το πιο δημοφιλές κόμμα της χώρας – η ριζοσπαστική αριστερά – εκφράζει την αντίθεσή του και ζητά μια ευρωπαϊκή διάσκεψη χρέους ως “τελική” διευθέτηση μιας κρίσης που ισχυρίζεται πως είναι πολύ μακριά από το να λυθεί. Σε μια αποκλειστική συνέντευξη, ο Αλέξης Τσίπρας-ο οποίος ηγείται του ΣΥΡΙΖΑ που αντιτίθεται «σκληρά» κατά της λιτότητας-επέμεινε ότι με το δράμα του χρέους να εξαπλώνεται είναι ζωτικής σημασίας οι ξένοι δανειστές να πάρουν ένα μάθημα από τα βιβλία της ιστορίας για την αντιμετώπιση της κρίσης που χτύπα την νότια ευρωζώνη, και να την χειριστούν με τον ίδιο τρόπο που χειρίστηκαν την Γερμανία μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. ”Είναι αρκετά σαφές ότι η τελευταία συμφωνία ήταν ένας συμβιβασμός που θα διαιωνίσει την αβεβαιότητα και μόνο …

Η Μέρκελ θα πρέπει να πει στους ανθρώπους της, πριν από τις εκλογές του 2013 ότι το πρόγραμμα δεν λειτουργεί”, είπε στην εφημερίδα Guardian. “Η μόνη βιώσιμη λύση είναι ένα κούρεμα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη νότια Ευρωζώνη”, δήλωσε ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζοντας ότι για όσο οι πιστωτές αναβάλλουν την διαγραφή ενός σημαντικού μέρους του χρέους της Αθήνας τόσο θα αυξάνεται το κόστος στο κοινωνικό όσο και στο οικονομικό πεδίο. “Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προτείνουμε ένα συνέδριο παρόμοιο με αυτό που έλαβε χώρα στο Λονδίνο το 1953, το οποίο απάλλαξε την Γερμανία από χρέος της τάξης του 60%. Θέλουμε να συμφωνήσουμε με τους δανειστές μας σε μια αξιόπιστη λύση. Δεν σημασία που θα λάβει χώρα το συνέδριο, αλλά θα πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό. “ Ως συμμαχική δύναμη, η Ελλάδα τότε, κατά ειρωνεία της τύχης, ήταν παρών στη διάσκεψη στην οποία τέθηκαν τα θεμέλια για το μεταπολεμικό οικονομικό θαύμα της Γερμανίας.

Το σύμφωνο είχε επιτρέψει στην κατεστραμμένη χώρα του Χίτλερ, όχι μόνο για να αποπληρώσει το χρέος της κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 30 ετών, αλλά επίσης να ορίζονται οι οικονομικές υποχρεώσεις της προς το χρέος της από τις οικονομικές επιδόσεις της. Αν γκρεμιστεί η οικονομία στην Ελλάδα δεν θα μπορέσει ποτέ να ανακάμψει είπε ο Τσίπρας και πρόσθεσε επίσης ότι είναι σημαντικό να δοθεί «ρήτρα ανάπτυξης» που θα συνδέσει την επιστροφή του χρέους της Αθήνας με την ικανότητά της να πληρώσει. «Ζητούμε, άμεσα, ένα μορατόριουμ, στην εξυπηρέτηση του χρέους, έτσι ώστε να μπορέσουμε να ανακατευθύνουμε τα χρήματα για την ανάπτυξη», είπε, προσθέτοντας ότι η αναστολή πληρωμών σε τόκους, θα μπορούσε να ανέλθει σε περίπου € 13 κάθε χρόνο, Τα χρήματα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να την ταχεία επανεκκίνηση της ετοιμοθάνατης ελληνικής οικονομίας. “Θα ήταν μια λύση win-win.”

Ο χαρισματικός πολιτικός που εκτοξεύτηκε στο προσκήνιο, όταν το κόμμα του πενταπλασίασε τα ποσοστά του στις εκλογές του Ιουνίου, επέμεινε ότι η αποσπασματική προσέγγιση των διεθνών πιστωτών για την επίλυση της κρίσης δεν θα καταστρέψει μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την ήπειρο. “Υπάρχουν δύο πλευρές στο οικονομικό πρόβλημα της Ευρώπης. Η μια είναι το χρέος που πρέπει να γίνει βιώσιμο και η δεύτερη η λιτότητα που πρέπει να τελειώσει. Εάν συνεχίσουμε με τέτοια μέτρα είναι σαν να ρίχνουμε λάδι στη φωτιά”, είπε. Οι οικονομικές αποψεις του Τσίπρα συχνά γελοιοποιούνται από τον πρωθυπουργό Αντώνης Σαμαράς, ως «επικίνδυνες και ατελείς». Αλλά ο 38χρος ηγέτης της αριστεράς έχει δικαιωθεί.

Στην Ελλάδα η εφαρμογή της λιτότητας στο όνομα της βάναυσης δημοσιονομικής προσαρμογής έχει ανεβασει σε επίπεδα ρεκόρ την φτώχεια και την ανεργία. Η χώρα είναι παγιδευμένη στην ύφεση και αυτό έχει ως αποτέλεσμα κατ ‘επανάληψη να χαθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι και η χώρα να έχει βυθιστεί σε μια ολοένα και πιο βαθιά σπείρα του θανάτου. Υπάρχει ένα βαρέλι δίχως πάτο στη νότια Ευρώπη ότι οι φορολογούμενοι του βορρά καλούνται συνέχεια να χρηματοδοτούν. Παρά το γεγονός ότι η τελευταία διάσωση περιλαμβάνει ένα πολύπλοκο σχήμα επαναγοράς ομολόγων, η οποία θα κουρέψει περίπου € 30 δισ. από τα € 340.6 δις του χρέους της χώρας, ο ίδιος υποστήριξε, ότι ακόμη μια φορά ακόμα οι πιστωτές «αγοράζουν χρόνο» και, ως εκ τούτου, και αυτή η λύση δεν είναι επαρκής . “Όταν η κρίση ξεκίνησε το 2009 το χρέος μας διαμορφώθηκε σε 120% του ΑΕΠ. Φέτος αναμένεται επίσημα να φτάσει στο 175,6%. Και τώρα οι ΕΕ-ΔΝΤ θέλουν για να κάνουν το χρέος βιώσιμο να το φτάσουν στο 124% του ΑΕΠ μέχρι το 2020 », είπε, κουνώντας το κεφάλι του με δυσπιστία. “Ας υποθέσουμε ότι έχουν δίκιο – αλλά πώς σχεδιάζουν να φτάσουν εκεί; Μετά από 12 χρόνια καταστροφικής λιτότητας και των μέτρων συνολικού ύψους € 19 δις η Ελλάδα θα έχει γίνει μια έρημος, μια γη χωρίς ανθρώπους,».

Δείτε ολόκληρο το δημοσίευμα της Guardian ΕΔΩ
 

Τετάρτη 27 Μαρτίου 2013

Διέξοδος από την κατάρρευση Μόνο με την έξοδο από το ευρώ θα σωθεί η Κύπρος, λέει ο Πολ Κρούγκμαν


Η λιτότητα στην Κϋπρο θα είναι χειρότερη απ' ότι στην Ελλάδα, τονίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος
Η λιτότητα στην Κϋπρο θα είναι χειρότερη απ' ότι στην Ελλάδα, τονίζει ο νομπελίστας οικονομολόγος   (Φωτογραφία:  Αρχείο ΔΟΛ ) 
Αθήνα
Η Κύπρος θα πρέπει τώρα να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη και να αφήσει το νόμισμα της να υποτιμηθεί σημαντικά, προκειμένου να ανακάμψει και να καταφέρει ένα οικονομικό άλμα στον τουρισμό, καθώς και μια ταχεία ανάπτυξη σε εξαγωγικούς κλάδους, επισημαίνει ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκαν σε άρθρο του στους New York Times.

Ο κ. Κρούγκμαν, τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι η παραμονή στο ευρώ συνεπάγεται τεραστίων διαστάσεων σοβαρή πίεση, η οποία θα διαρκέσει πολλά χρόνια, την ίδια ώρα που η Κύπρος προσπαθεί να χτίσει έναν νέο τομέα εξαγωγών.

Η αποχώρηση από το ευρώ και η απελευθέρωση (σ.σ. υποτίμηση) του νέου νομίσματος θα «εκτόξευε» αυτήν την προσπάθεια, υποστηρίζει.

Όπως σημειώνει, η κυπριακή οικονομία είναι μια πολύ ανοικτή οικονομία, με δύο βασικούς τομείς εξαγωγών, τις τραπεζικές υπηρεσίες και τον τουρισμό.

«Ο ένας από τους δύο» (σ.σ. οι τραπεζικές υπηρεσίες) «μόλις εξαφανίστηκε», λέει και εκτιμά ότι θα οδηγούσε από μόνο του σε τεράστια ύφεση.

«Κερασάκι στην τούρτα, είναι η τρόικα, η οποία απαιτεί νέα λιτότητα, αν και η χώρα είχε σκληρά ισοζύγια. Δεν θα εκπλαγώ εάν δω μία μείωση της τάξεως του 20% του πραγματικού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος», προσθέτει.

Ο νομπελίστας οικονομολόγος υποστηρίζει ότι η Κύπρος πρέπει να έχει τουριστική έκρηξη, συν ραγδαία ανάπτυξη άλλων εξαγωγών και σημειώνει ότι ο προφανής τρόπος για να φτάσει κανείς εκεί είναι μέσα από μια τεράστια υποτίμηση.

«Το να φτάσει στο ίδιο σημείο περικόπτοντας ονομαστικά τους μισθούς θα πάρει πολύ περισσότερο χρόνο και θα επιφέρει πολύ μεγαλύτερη ανθρώπινη και οικονομική ζημιά», τονίζει.

Αναλυτικά, στο άρθρο του ο κ. Κρούγκμαν επισημαίνει:

«Ένας ανταποκριτής, ο οποίος σέβομαι απόλυτα, που ζήτησε (ευγενικά) να πω την άποψή μου για το τί πρέπει να κάνει τελικά η Κύπρος. Αφήνοντας στην άκρη, όλα τα ερωτήματα πολιτικού ρεαλισμού. Και έχει δίκιο: Όσο πιστεύω ότι ωφελεί το να περνώ τον περισσότερο χρόνο μου δουλεύοντας επάνω στα όρια του πολιτικά εφικτού και βασιζόμενος σε έναν συνδυασμό λογικής και γελοιότητας, για να εξαλειφθούν αυτά τα όρια με την πάροδο του χρόνου, κάποια στιγμή θα πρέπει να πω ορθά κοφτά τι θα έκανα εγώ εάν μου δινόταν η ευκαιρία.

Αυτό εδώ θα έκανα: Ναι, η Κύπρος πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ. Τώρα.
Ο λόγος είναι ευθύς και κάθετος. Η παραμονή στο ευρώ συνεπάγεται τεραστίων διαστάσεων σοβαρή πίεση, η οποία θα διαρκέσει πολλά χρόνια, την ώρα που η Κύπρος προσπαθεί να χτίσει έναν νέο τομέα εξαγωγών. Η αποχώρηση από το ευρώ και η απελευθέρωση του νέου νομίσματος θα «εκτόξευε» αυτήν την προσπάθεια.

Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο εμπορικό προφίλ της Κύπρου, θα διαπιστώσει πόση ζημιά θα υποστεί η χώρα. Πρόκειται για μια πολύ ανοικτή οικονομία, με δύο βασικούς τομείς εξαγωγών: Τις τραπεζικές υπηρεσίες και τον τουρισμό. Ο ένας από τους δύο μόλις εξαφανίστηκε. Αυτό θα οδηγούσε από μόνο του σε τεράστια ύφεση. Κερασάκι στην τούρτα, είναι η Τρόϊκα, η οποία απαιτεί νέα λιτότητα, αν και η χώρα είχε σκληρά ισοζύγια. Δεν θα εκπλαγώ εάν δω μία μείωση της τάξεως του 20% του πραγματικού Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος.

Τι περιλαμβάνει ο δρόμος μπροστά μας; Η Κύπρος πρέπει να έχει τουριστική έκρηξη, συν ραγδαία ανάπτυξη άλλων εξαγωγών, η σκέψη μου πηγαίνει στην γεωργία, αν και δεν ξέρω πολλά για το αντικείμενο.

Ο προφανής τρόπος για να φτάσει κανείς εκεί είναι μέσα από μια τεράστια υποτίμηση. Ναι, στο τέλος, αυτό πολύ πιθανόν να επιφέρει φθηνές συμφωνίες που θα προσελκύσουν όμως πολλούς Βρετανούς τουρίστες.

Το να φτάσει στο ίδιο σημείο περικόπτοντας ονομαστικά τους μισθούς θα πάρει πολύ περισσότερο χρόνο και θα επιφέρει πολύ μεγαλύτερη ανθρώπινη και οικονομική ζημιά.

Όμως είναι πιθανόν να φύγει από το ευρώ; Ακόμη και ένα ίχνος ή ένδειξη εξόδου, θα προκαλούσε νευρική εκροή κεφαλαίων και τρέξιμο προς τις τράπεζες. Τώρα όμως ακόμη και αυτό είναι συζητήσιμο. Οι τράπεζες είναι κλειστές και το κεφάλαιο ελέγχεται. Έτσι, εάν εγώ ήμουν δικτάτορας, θα παρέτεινα την επίσημη αργία τόσο ώστε να προετοιμάσω το έδαφος για νέο νόμισμα.

OK, θα μου πείτε, αλλά τί θα γίνει με τα τραπεζογραμμάτια; Δεν είμαι ειδικός σε τέτοιου είδους θέματα, αλλά έχω ακούσει προτάσεις ως προς την κίνηση να επαναφέρει πολύ περισσότερο τις debit cards, ούτως ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία των επιχειρήσεων χωρίς να χρειαστεί να περιμένει κανείς για νέες εκτυπώσεις. Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να μπορεί να εκδώσει προσωρινά χαρτονομίσματα, σαν μεταβατικό μέτρο που θα βοηθήσει.

Ναι, όλα ακούγονται τόσο απελπισμένα και αυτοσχέδια. Αλλά η απόγνωση ταιριάζει με το κλίμα! Διαφορετικά, μιλάει για λιτότητα ελληνικού επιπέδου, ή ακόμη και χειρότερη στα θεμέλια της οικονομίας, χάρη στην κατάρρευση του offshore τραπεζικού συστήματος. Το σύνολο θα είναι πολύ χειρότερο από την Ελλάδα.

Η άποψή μου είναι ότι τίποτα από αυτά δεν θα συμβεί, τουλάχιστον όχι άμεσα, ότι η κυβέρνηση θα ξεπεράσει τους φόβους για το άγνωστο που επιφέρει ενδεχόμενη έξοδος από το ευρώ, παρά τον προφανή τρόμο που έχει η προσπάθεια παραμονής σε αυτό. Αλλά όπως είπα, θεωρώ ότι η έξοδος από το ευρώ είναι τώρα το πλέον ενδεδειγμένο γεγονός».
Newsroom ΔΟΛ
 

Δευτέρα 25 Μαρτίου 2013

Το κείμενο "φωτιά" του Αλκίνοου... Κατακεραυνώνει τους κυβερνώντες στην Κύπρο αλλά και τον λαό της Μεγαλονήσου


Το κείμενο "φωτιά" του Αλκίνοου... Κατακεραυνώνει τους κυβερνώντες στην Κύπρο αλλά και τον λαό της Μεγαλονήσου

Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης κατακεραυνώνει με ένα κείμενο "φωτιά" τόσο τους κυβερνώντες στην Κύπρο όσο και τον ίδιο τον λαό της Μεγαλονήσου. Πρόκειται για ένα κείμενο που ανάρτησε στην προσωπική του ιστοσελίδα.

"Δεν θα πω για τους άλλους. Λίγο με ενδιαφέρει η ποιότητα και η στάση τους σε τέτοιες στιγμές. Ούτε και περίμενα καλύτερη αντιμετώπιση. Όσο και να τους βρίσω, χαϊδεύω τα αυτιά μας και τίποτα δεν αλλάζει. Θα πω για εμάς, και συγχωρήστε με: Ερχεται η μέρα που η μάσκα τραβιέται βίαια. Η μέρα που το αληθινό μας πρόσωπο φανερώνεται, θέλουμε-δεν θέλουμε, αφτιασίδωτο και τρομακτικά αληθινό. Πρέπει να το κοιτάξουμε, είναι θέμα ζωής και θανάτου. Πρέπει να το ρωτήσουμε, να μας πει ποιοι είμαστε. Γιατί μόνο αυτό γνωρίζει.
Γυρνάμε απότομα, για να αντικρίσουμε μια τρύπα στον καθρέφτη. Πού απουσιάζει το πρόσωπό μας; Το ξεχάσαμε σε μικρά, ταπεινά, εγκαταλελειμμένα σπίτια, στη σκόνη χαμηλών, πλύνθινων ερειπίων, στους τάφους αγράμματων, ακατέργαστα σοφών παππούδων. Εκεί αφήσαμε θαμμένες τις αληθινές καλημέρες, τη συγκίνηση των στίχων, την αλληλεγγύη των ανθρώπων κι ό,τι πολύτιμο δεν μετριέται σε χρήμα. Έκτοτε, προχωρήσαμε στον «σύγχρονο κόσμο» απρόσωποι, γυμνοί, παλεύοντας να κρατήσουμε το νήμα της ύπαρξής μας άκοπο, μέσα σε εποχές δύσκολες, μέσα σε ένα τοπίο που δεν μας μοιάζει. Γίναμε αρχοντοχωριάτες, επενδύοντας στα χειρότερα χαρακτηριστικά των δύο συνθετικών της λέξης. «Εχω γάμο» λέγαμε και στεκόμασταν καλοντυμένοι σε γκαζόν ξενοδοχείων, με φακελάκια στα χέρια, χωρίς αληθινή, από καρδιάς ευχή. «Και οι γάμοι μας, τα δροσερά στεφάνια και τα δάχτυλα, γίνουνται αινίγματα ανεξήγητα για την ψυχή μας». Ούτε αινίγματα, ούτε τίποτε. Όλα απαντημένα, όλα πεζά. Μεγάλα και άδεια. Απομείναμε αναίσθητοι μπροστά στο ιερό, ζώντας ένα γυαλιστερό, αντιαισθητικό, άχαρο, ανέραστο, ανίερο, ξοδεμένο παρόν. Χωρίς μνήμη, χωρίς όνειρο, διαζευγμένοι από το είναι μας.
Τα καλύτερα παιδιά μας τα πουλήσαμε. Τα αφήσαμε να σπαταλούν τη ζωή τους σε λογιστικά βιβλία, σε γραφεία εταιρειών, σε άψυχους λογαριασμούς. Τα κάναμε σκλάβους με τίτλους διευθυντικού στελέχους. Τα ταΐσαμε χρήματα, τα σπουδάσαμε χρήματα, τα μάθαμε να σκέφτονται χρήματα, να υπηρετούν χρήματα, να ονειρεύονται χρήματα, να παντρεύονται χρήματα, να γεννάνε χρήματα, να είναι χρήματα. Μιλούν άπταιστα τα χειρότερα Αγγλικά (αυτά της δουλειάς) και άθλια τα καλύτερα Ελληνικά (τα Κυπριακά). Όταν τα χρήματα λείψουν, από πού θα κρατηθούν; Αντικαταστήσαμε το γλέντι στην πλατεία του χωριού με το σκυλάδικο. Τον έρωτα με το στριπτιζάδικο. Τα αναγκαία για την επιβίωση, με ένα τζιπ γεμάτο άχρηστα ψώνια. Τον ελεύθερο χρόνο με την υπερωρία. Κάναμε το παιγνίδι των παιδιών υπερπαραγωγή, σε πάρτι γενεθλίων κατά παραγγελία. Ξεχάσαμε ποια είναι τα βασικά συστατικά της ύπαρξής μας, ως ατόμων και ως κοινωνίας, αντικαθιστώντας τα με ό,τι μάς γυάλισε στη βιτρίνα. Γίναμε ό,τι μας έπεισε ο διαφημιστής, η τηλεόραση ή το περιοδικό να γίνουμε. Καταντήσαμε οπαδοί ομάδων, φανατικοί, με μαχαίρια και μίσος. Εφηβος, προτού σιχαθώ όλες τις ομάδες εξίσου, ήμουν με την Ομόνοια. Μια μέρα που έπαιζε με το ΑΠΟΕΛ, αρρώστησε ο τυμπανιστής των αντιπάλων. Ήρθαν στην άλλη κερκίδα και μου ζήτησαν να πάω στη δική τους, για να παίξω το τύμπανο. Πήγα ευχαρίστως.
Πέρασε ο καιρός, αλλάξαμε. Ξεχάσαμε. Χωριστήκαμε σε κόμματα και τα ψηφίσαμε τυφλά, διχαστήκαμε με τρόπο αταίριαστο στην ιστορία και την παράδοσή μας. Σε μια σταλιά τόπο, λέγαμε «οι άλλοι». Πήραμε τα χειρότερα χαρακτηριστικά της Ελλάδας και τα κάναμε αξιώματα. Να πάει στο καλό τέτοιος εαυτός, να μην ξανάρθει. Καθόλου μην τον κλάψουμε, καθόλου μη μας λείψει. Στον αγύριστο! Πέρασαν χρόνια. Το κορίτσι από τις Φιλιππίνες έκλαιγε κρυφά στο κρεβάτι του για το παιδί και τη μάνα που άφησε για να σερβίρει καφέ τον κύριο Πάμπο, που έγινε σερ, για να σιδερώνει τα ακριβά βρακιά της κυρίας Αντρούλλας, που έγινε μάνταμ. Η κοπέλα θα γυρίσει φτωχή στο Μπάγκιο Σίτι ή στη Μανίλα. Θα αγκαλιάσει τη μάνα της, θα φιλήσει το παιδί της. Εμείς, πού επιστρέφουμε;
Τι μένει όταν ο σερ και η μάνταμ, έκπληκτοι, χάνουν το αυτοκίνητο, την υπηρέτρια, το λούσο και το σπίτι τους; Τι κρατιέται αναλλοίωτο μέσα στον χρόνο, κάτω από την επιφάνεια που βουλιάζει; Πού ακριβώς βρίσκεται ανεξίτηλα χαραγμένος ο βαθύς Χαρακτήρας, που μας επιτρέπει, όταν όλα αλλάζουν, να λέμε ακόμη «Εμείς»; Μπορούμε σήμερα να αποφασίσουμε ξανά, ο καθένας για τον εαυτό του και όλοι μαζί, ποιοι είμαστε. Τι είναι σημαντικό και τι όχι. Τι αξίζει να προσπαθήσουμε μέχρι τέλους. Ποια λόγια αξίζει να πούμε προτού φύγουμε, πώς αξίζει να σταθούμε και απέναντι σε τι, προτού πεθάνουμε. Κι αυτό, μπορούμε να το κάνουμε, ακόμη και νηστικοί, άνεργοι και άστεγοι. Ήταν όμως αδύνατον να το κάνουμε χορτάτοι και υποταγμένοι, με έναν εαυτό-καταναλωτή, εξαρτημένο και ευχαριστημένο.
Μείναμε σε σκηνές, στο ύπαιθρο, για χρόνια. Χάσαμε για πάντα τα σπίτια, τα χωριά και τις ζωές μας. Περιμέναμε κάθε μέρα, για χρόνια, αγνοούμενους που δεν γύρισαν. Για δεκαετίες, ακούγαμε αεροπλάνο και στρέφαμε έντρομοι τα μάτια στον ουρανό. Χιαστί ταινίες στα παράθυρα, μη σπάσουν από τον βομβαρδισμό που μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ξαναρχίσει. Τα παιδιά που έβγαλαν το σχολείο διαβάζοντας με το κερί στα αντίσκηνα, χειμώνες στη σειρά, βρίζονταν στην Ελλάδα από τους Ελλαδίτες, γιατί τους έτρωγαν τις θέσεις στα πανεπιστήμια. Η Μεγάλη Μαμά τίποτα δεν κατάλαβε. Κι ακόμη δεν καταλαβαίνει. Γιατί, μπορεί η Κύπρος να είναι Ελληνική, όμως, πόσο λίγο Κυπριακή είναι η Ελλάδα! Πόσο λίγο Ελληνική είναι η Ελλάδα! Επιτρέψαμε στους μικρούς πολιτικούς ενός αδύναμου και απροστάτευτου τόπου, να συμπεριφέρονται σαν άρχοντες αυτοκρατορίας. Να υπηρετούν κόμματα και τσέπες, σαν να μην υπάρχει απειλή, κίνδυνος και γκρεμός, σαν να είναι αδύνατον από τη μια μέρα στην άλλη να γίνουμε μπουκιά στο στόμα κροκοδείλων. Είδαμε τα τρυφερά, αγνά χαμόγελα των παιδιών του Απελευθερωτικού Αγώνα να χρησιμοποιούνται από βάρβαρους, απαίδευτους «πατριώτες» με ξυρισμένα κεφάλια, φαλακρούς «απ' έξω κι από μέσα». Ζήσαμε την αδικία, την απώλεια, την εγκατάλειψη. Τα ξέρουμε όλα, τα είδαμε όλα, τα ζήσαμε όλα. Τώρα θα φοβηθούμε;
Όταν κλαίγαμε το '74, κλαίγαμε για τα σπίτια μας. Σήμερα θα κλάψουμε για τις επαύλεις μας; Τότε, κλαίγαμε για το χωριό μας. Θα κλάψουμε σήμερα για την τράπεζα; Τότε, για τους τάφους των γονιών μας. Σήμερα για τα χρέη μας; Τότε, για τις ζωές μας. Σήμερα για τις δουλειές μας; Δεν νομίζω...
Η κοινωνία μας, αυτή η διαλυμένη, πιέζοντας ασταμάτητα την όποια επίσημη πολιτική ηγεσία, αλλά και πέρα απ' αυτήν, θα αναπτύξει μηχανισμούς στήριξης των ανέργων, θα φροντίσει τα παιδιά της. Όχι από ελεημοσύνη. Από αλληλεγγύη. Και με τη γνώση πως, αν ο διπλανός δε ζει καλά, κανείς δε ζει καλά. Γιατί, ό,τι ποτέ μας κράτησε σ' αυτόν τον τόπο, ήταν ένας ιδιόμορφος, ποιητικός, παράλογα ωραίος κοινωνικός ιστός, που αυτοπροστατεύεται και που μας προστατεύει. Αυτός είναι που ανάγκασε τους βουλευτές να πουν, για μια έστω στιγμή, «Όχι». Το «Όχι» της Κυπριακής Βουλής, είναι σημαντικότερο απ' ότι κάποιοι χαιρέκακοι μπορούν να υποψιαστούν. Κι ας επιστρέψει η Βουλή εκλιπαρώντας τους Τροϊκανούς, κι ας πέσει στα γόνατα, κι ας τους γλύψει τα πόδια, μετά. Κι ας χάσουμε περισσότερα. Γιατί, για μια στιγμή έστω, έμοιασε η Δημοκρατία να έχει νόημα, ένα νόημα ξεχασμένο εδώ και δεκαετίες. Έμοιασαν, έστω και για μια στιγμή, οι εκπρόσωποι να εκπροσωπούν πράγματι. Η στιγμή καταγράφεται και μένει, δημιουργώντας προηγούμενο, παρά την όποια κατάληξη. Και το γεγονός πως το προηγούμενο δημιουργήθηκε από μισή μερίδα τόπο, αγαπητοί λογικοί λογιστές, το κάνει ακόμη σημαντικότερο. Τίποτα «δικό σας» δεν θα μείνει ποτέ στην Ιστορία, να σηματοδοτεί, να καθορίζει, ή έστω να θυμίζει κάτι υπαρξιακά σημαντικό. Αφήστε μας να το χαρούμε. Δεν μας προσφέρονται συχνά τέτοιες χαρές.
Αυτό το «Όχι», φαίνεται να είχε και χειροπιαστά αποτελέσματα: Εκτός από τη δυνατότητα μη φορολόγησης των μικροκαταθετών, εκτός από το χρονικό περιθώριο που έδωσε για τη νομοθετική ρύθμιση του περιορισμού των συναλλαγών και τη δημιουργία Ταμείου Αλληλεγγύης, που μπορούν να παίξουν σημαντικά θετικό ρόλο στο μέλλον, έδωσε και τη δυνατότητα, έστω σπασμωδικά, έστω την τελευταία στιγμή, έστω με απογοητευτικό αποτέλεσμα, να μετρηθούν οι δυνάμεις και οι «φιλίες», τόσο της Κύπρου, όσο και της Ελλάδας. Βοήθησε να καθαρίσει το τοπίο, να τελειώσουμε με ψευδαισθήσεις, να καταλάβουμε ξανά το πόσο μόνοι είμαστε, το πόση ευθύνη έχουμε. Κι όσοι πιστεύουν πως με ένα «Ναι» θα σώζαμε κάτι, τη Λαϊκή Τράπεζα ή την Κύπρου (αλήθεια, πόσο «δική μας» μπορεί να είναι μια τράπεζα;) και μαζί τις δουλειές, ή τους κόπους μιας ζωής που τους εμπιστευτήκαμε, να μην ξεχνούν πως, όποιο κομμάτι μας έμεινε απροστάτευτο, ούτως ή άλλως, και με τα «Ναι» και με τα «Όχι», θα κατασπαραχθεί.
Δυστυχώς, δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει "plan B". Θα ήταν αδύνατον να έχει εκπονηθεί από ανθρώπους της γενιάς μου και της προηγούμενης, από ανθρώπους βουτηγμένους στην κατανάλωση, στο εφήμερο, στο συμφέρον, στο νεοπλουτισμό και στο τίποτε, μια πολιτική που να έχει βάθος και σοβαρότητα. Κι όμως, αυτοί οι άνθρωποι, χωρίς δικλίδες ασφαλείας, χωρίς λογική, είπαν ενστικτωδώς "Όχι". Έστω και για μια στιγμή. Ένα "Όχι" καταστροφικό και λυτρωτικό μαζί, που εσείς, αγαπητοί Ελλαδίτες μνημονιακοί, πολιτικοί και δημοσιογράφοι, με πρόσχημα το καλό μας, δεν θα πείτε ποτέ. Θα προτιμήσετε να καταστραφούμε εξίσου, λέγοντας "Ναι".
Οι Κύπριοι προσφυγοποιούμαστε ξανά στην ίδια μας την πατρίδα. Χάνουμε ξανά τη ζωή όπως τη χτίσαμε, όπως νομίζουμε πως τη διαλέξαμε, όπως νομίσαμε πως μας ανήκει. Και φοβόμαστε. Είναι ανθρώπινο. Όμως, τι πραγματικά φοβόμαστε; Ότι θα πεινάσουμε; Πεινάσαμε και παλιότερα. Ότι θα κρυώσουμε; Κρυώσαμε χρόνια. Ότι θα μείνουμε μόνοι; Πάντα μόνοι ήμασταν. Ότι θα πονέσουμε; Από πόνο άλλο τίποτε... Ότι θα μας κατακτήσουν; Πάντα κατακτημένοι υπήρξαμε.
Θα τα καταφέρουμε, το ξέρουμε καλά! Γιατί, τελικά, δεν φοβόμαστε τίποτε. Γιατί, τελικά, το μόνο που φοβόμαστε, είναι το υποχρεωτικό κοίταγμα στον καθρέφτη. Το μόνο που μας φοβίζει, είναι το μόνο που πραγματικά έχουμε: το αληθινό μας πρόσωπο. Ας το ξεθάψουμε, ας το θυμηθούμε, ας το κοιτάξουμε. Ενώ όλοι, φίλοι και εχθροί, μας αγριοκοιτάζουν, ενώ η μάσκα μας πέφτει νεκρή, αυτό θα μας χαμογελάσει".