Ιουλιανά: ...όταν η δημοκρατία απαξιώνεται

Από: TVXS

Ας ανατρέξουμε 45 χρόνια πίσω για να πληροφορηθούμε (κυρίως οι νέοι) μέσα από μια αντικειμενική προσέγγιση τα πραγματικά γεγονότα της 15ης Ιουλίου του 1965 (Ιουλιανά) - ο Ασβός

Σαν σήμερα συμπληρώνονται 45 χρόνια από τα Ιουλιανά, την περίοδο πολιτικής αστάθειας που ακολούθησε την αποπομπή της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου στις 15 Ιουλίου 1965 έως το πραξικόπημα των συνταγματαρχών στις 21 Απριλίου 1967. Η περίοδος αυτή είναι γνωστή και ως Αποστασία του 1965 αφού μετά την παραίτηση Γ. Παπανδρέου οι κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν διαδοχικά από βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου ήταν αποτέλεσμα χρηματισμού και υποσχέσεων ανάληψης πολιτικών αξιωμάτων. Έτσι, μερίδα του Τύπου και του λαού απέδωσε το χαρακτηρισμό του «αποστάτη» στους βουλευτές που ανέβαιναν στην εξουσία. Η περίοδος αυτή χρωματίστηκε και από την έντονη ανάμειξη του τότε βασιλιά Κωνσταντίνου στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, παραβιάζοντας τις διατάξεις του Συντάγματος του 1952.

Ένα χρόνο πριν τα Ιουλιανά, το κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου είχε κερδίσει τις εκλογές το Φεβρουαρίου του 1964 με ποσοστό που άγγιξε το 52,72%, με αποτέλεσμα ο Γ. Παπανδρέου να σχηματίσει για πρώτη φορά αυτοδύναμη κυβέρνηση με 171 βουλευτές. Η περίοδος της αποσταθεροποίησης ξεκίνησε με αφορμή τη διαμάχη του Γ. Παπανδρέου με τον βασιλιά Κωνσταντίνο για τον υπουργό Εθνικής Άμυνας και την αλλαγή του αρχηγού του ΓΕΣ. Απ' την μια πλευρά, ο Παπανδρέου επιθυμούσε να αντικαταστήσει τον ως τότε υπουργό Πέτρο Γαρουφαλιά και τον αρχηγό του ΓΕΣ Γεννηματά, στους οποίους έλεγχο ασκούσε το παλάτι με ανθρώπους της εμπιστοσύνης του. Τη θέση του υπουργού άμυνας θα αναλάμβανε ο γιος του, Ανδρέας Παπανδρέου. Στην άλλη πλευρά του νομίσματος, όμως, ο βασιλιάς εξέφραζε έντονα την άρνησή του να συναινέσει υπογράφοντας τα σχετικά διατάγματα, αν δεν ενέκρινε πρώτα τους αντικαταστάτες. Ο Π. Γαρουφαλιάς, έχοντας την πλήρη υποστήριξη του παλατιού, αρνούνταν να εγκαταλείψει το αξίωμά του, ακόμα κι όταν ο Γ. Παπανδρέου τον διέγραψε από την Ένωση Κέντρου.

Τελικά ο Γ. Παπανδρέου πρότεινε να αναλάβει ο ίδιος το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αντιμετωπίζοντας την ίδια αρνητική στάση του βασιλιά για ακόμη μια φορά. Ο Κωνσταντίνος επιθυμούσε να τοποθετηθεί πρόσωπο της δικής του εμπιστοσύνης, και τότε ο Γ. Παπανδρέου, μη μπορώντας να αποδεχτεί ότι ο πρωθυπουργός δε μπορεί να αναλάβει όποιο υπουργείο επιθυμεί, παραιτήθηκε.

Της τελικής αυτής έκβασης, είχε προηγηθεί το χρονικό διάστημα 5 ημερών (8-14 Ιουλίου) μέσα στο οποίο έγινε η ανταλλαγή πέντε οξύτατων επιστολών μεταξύ του Κωνσταντίνου και του Παπανδρέου, σχετικά με την υπογραφή του διατάγματος για την αντικατάσταση του Γαρουφαλιά, καθώς και μία μεταξύ τους συνάντηση στην Κέρκυρα. Αδιαμφισβήτητα, οι επιστολές του βασιλιά συνιστούσαν αντισυνταγματική επέμβαση στη διακυβέρνηση της χώρας. Η τελευταία συνάντηση του Κωνσταντίνου με τον Παπανδρέου έγινε στα ανάκτορα (σημερινό Προεδρικό Μέγαρο, στην οδό Ηρώδου Αττικού) το απόγευμα της 15ης Ιουλίου. Η διάρκειά της ήταν δέκα λεπτά, διάστημα αρκετό για να επιβεβαιωθεί η προδιαγεγραμμένη ρήξη.

Μετά την προφορική δήλωση της παραίτησης του Γ. Παπανδρέου, ο επόμενος πρωθυπουργός, Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, μέλος της Ενώσεως Κέντρου, ορκίστηκε μέσα στην επόμενη ώρα, χωρίς να έχει συνταχθεί ακόμα η έγγραφη παραίτηση της κυβέρνησης. Oι δρόμοι της Aθήνας γέμισαν από διαδηλωτές που διαμαρτύρονταν για την ανατροπή του νόμιμου πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου ενώ οι κινητοποιήσεις που οργανώνονταν από την Ένωση Κέντρου και την αριστερή ΕΔΑ κατέληγαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία θύμα των οποίων υπήρξε και ο 25χρονος φοιτητής και στέλεχος της Αριστεράς Σωτήρης Πέτρουλας.

Την παραίτηση του Αθανασιάδη-Νόβα διαδέχτηκε η κυβέρνηση του Ηλία Τσιριμώκου στις 18 Αυγούστου ενώ ένα μήνα μετά πρωθυπουργός ορκίστηκε ο Στέφανος Στεφανόπουλος. Στην κυβέρνηση του Στεφανόπουλου συμμετείχαν οι Τσιριμώκος και Νόβας ως αντιπρόεδροι και ο Μητσοτάκης ως υπουργός Συντονισμού και Οικονομικών.

Τα πραγματικά αίτια της κρίσης της δημοκρατίας δεν έχουν ξεκαθαρίσει ακόμα αφού σχεδόν κανείς πρωταγωνιστής των Ιουλιανών δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του.

Παρ' όλα αυτά, το γεγονός ότι ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και η μητέρα του Φρειδερίκη ήθελαν να ελέγχουν πλήρως το στράτευμα μπορεί να δικαιολογήσει την άρνηση του πρώτου στην αποπομπή των προσώπων εμπιστοσύνης του σε βασικές θέσεις. Πηγές αναφέρουν ότι ταυτόχρονα το παλάτι επεδίωκε τη διάσπαση της Ένωσης Κέντρου αφού η δημοτικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου εκείνη την εποχή σημείωνε άνοδο. Κύρια θέση του ήταν η ανεξαρτητοποίηση της εξωτερικής πολιτικής από την πολιτική των ΗΠΑ και των λοιπών δυτικών συμμάχων . Είναι πιθανό, βλέποντας τη δημοτικότητά του να ανεβαίνει, στελέχη τόσο του εσωτερικού (επίδοξοι διάδοχοι του Γ. Παπανδρέου που ένιωθαν να απειλούνται τα σχέδιά τους, όπως ο Κ. Μητσοτάκης) όσο και του εξωτερικού (Αμερικανοί αξιωματούχοι) να επιθυμούσαν με την κρίση αυτή να ανακόψουν την πορεία του. Σε συζητήσεις με αμερικανούς διπλωμάτες λίγο πριν τα γεγονότα του Ιουλίου ο Κ. Μητσοτάκης είχε εκφράσει την άποψη ότι ο Α. Παπανδρέου ήταν η κύρια πηγή των προβλημάτων της Ε.Κ. και ότι θα έπρεπε να απομακρυνθεί τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την Ελλάδα.

Όποια από τα παραπάνω και να είναι τα βαθύτερα αίτια της πολιτικής αποσταθεροποίησης, τα αποτελέσματά τους ήταν κάτι παραπάνω από ορατά. Η πολιτική αστάθεια ήταν μια από τις πρώτες συνέπειες της αποστασίας που συνδυασμένη με το γενικότερο κλίμα απογοήτευσης του λαού από τον πολιτικό κόσμο, την απαξίωσή των τελευταίων και την απορρύθμιση των μηχανισμών άμυνας της δημοκρατίας άνοιξαν το δρόμο για το πραξικόπημα της 21ης Ιουλίου 1967.

ΔΕΝ - ΔΕΝ - ΔΕΝ... Χαρείτε τους....

Σας μεταφέρω από το tvxs για να θυμάστε!

Τρία είναι τα σενάρια για το νέο Ασφαλιστικό, στα οποία επικεντρώνεται η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας στις συζητήσεις της με τους εκπροσώπους της τρόικας. Την ίδια στιγμή το Υπουργείο Οικονομικών προβληματίζεται από την απώλεια εσόδων, ενώ η Κομισιόν ανησυχεί για τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή των νέων μέτρων. Το ενδεχόμενο για επιβολή νέων μέτρων από το Σεπτέμβρη φαντάζει πλέον πολύ πιθανό.




Ο υπουργός Εργασίας, Ανδρέας Λοβέρδος, σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα», επιχειρεί την επιβολή της 39ετίας και όχι της 40ετίας ή την ισχύ 40ετούς εργασίας στο 60ό έτος με μεταβατική περίοδο εφαρμογής, χωρίς να θίγονται οι παλιοί ασφαλισμένοι. Το τρίτο σενάριο είναι να ισχύσουν τα 40 έτη αλλά να συνυπολογίζονται, όπως στις άλλες χώρες και πλασματικά χρόνια, (χρόνος σπουδών, ανατροφής παιδιών και στρατιωτική θητεία).



Ακόμη πραγματοποιούνται συζητήσεις ώστε να ισχύσει, χωρίς εξαιρέσεις,η διαδοχική ασφάλιση ανεξαρτήτως αν έχει διανυθεί χρόνος εργασίας σε ταμεία μισθωτών ή αυτοαπασχολούμενων.



Παράλληλα, θα υπάρξουν 14 ακόμη ανατροπές στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο:



- Σταδιακή αύξηση της εξίσωσης των ορίων ηλικίας από το 2011 για τις εργαζόμενες στο ΙΚΑ με εφαρμογή του νόμου Πετραλιά από το 2013.



- Ενίσχυση της αναλογικής σύνταξης με κίνητρα για αύξηση της ελάχιστης απόδοσης εισφορών στα 40 έτη εργασίας από 37 προηγουμένως: οι συντελεστές θα είναι κλιμακωτά υψηλότεροι την τελευταία τριετία (37 ως 40 έτη εργασίας). Πάντως διατηρούνται τυπικά τα 35-37 έτη, που όμως δεν αποδίδουν την ανώτατη σύνταξη.



- Πέναλτι στις μειωμένες συντάξεις και για τη διαδοχική ασφάλιση από το 4,5% στο 6%.



- Ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων σε τρία ώς το 2018 ή το 2015.



- Από το 2013 νέος ενιαίος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης για όλους τους ασφαλισμένους. 6Από 1.1.2013 η ένταξη των δημοσίων υπαλλήλων στο ΙΚΑ.



- Από 1.1.2018 (ή 2013) σταδιακά βάσει υπολογισμού καθίσταται το σύνολο του εργασιακού βίου με έτος- βάση το 2013. Διασφαλίζονται τα θεμελιωμένα δικαιώματα (με θεμελίωση μέχρι και το τέλος του 2010) και ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.



- Βασική σύνταξη και για τους ανασφάλιστους άνω των 65 ετών, με εισοδηματικά κριτήρια. Το ποσό της σύνταξης ορίζεται στα 360 ευρώ μηνιαίως και χρηματοδοτείται από το 2018 (ή το 2015) από τον κρατικό προϋπολογισμό.



- Παραμένει αμετάβλητο το γενικό όριο συνταξιοδότησης στα 65 έτη.



- Κατάργηση των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου.



- Επιβολή ΛΑΦΚΑ στις υψηλές συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ από 1ης Αυγούστου. Αυτό αφορά στην κύρια σύνταξη, με συντελεστές 3%- 9%, αναλόγως του ποσού.



- Αναθεώρηση στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και αυστηρά κριτήρια στις αναπηρικές συντάξεις.



- Καθορισμός της σύνταξης με βάση το προσδόκιμο ζωής, αρχής γενομένης από το 2020.



- Κατά την τριετία 2011- 2013 θα αυξηθούν κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες οι εισφορές ασφαλισμένων και εργοδοτών στο ΙΚΑ- ΕΤΑΜ με ισόποση μείωση των εισφορών προς τον ΟΑΕΔ, τον ΟΕΚ και τον ΟΕΕ.



Το τελικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή έως 10 Ιουνίου και οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του ίδιου μήνα.



Θα χρειαστούν και άλλα μέτρα...



Απογοήτευση επικρατεί στο Υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με την εφημε΄ριδα «Ελεύθερος Τύπος», καθώς υπάρχει πλέον σοβαρό ενδεχόμενο να μη επιτευχθούν τα προσδοκώμενα έσοδα, ύψους τουλάχιστον 6 δις ευρώ, που ισοδυναμούν με 2.5% του ΑΕΠ. Η ηγεσία του Υπουργείο διαπιστώνει ότι σταδιακά ότι είναι αδύνατο να επιτευχθεί η πρόβλεψη του Προγράμματος Σταθεροποίησης για αύξηση των εσόδων κατά 11%. Σύμφωνα με τις πληροφορίες η προσφυγή σε νέα έκτακτα μέτρα μοιάζει να είναι μονόδρομος και σύμφωνα με εκτιμήσεις οι ανακοινώσεις θα γίνουν μέχρι το Σεπτέμβριο.



Εν τω μεταξύ, απογοητευμένη εμφανίζεται και η Κομισιόν. Αρμόδιες πηγές από την επιτροπή εκφράζουν σοβαρή ανησυχία για την ικανότητα της Ελλάδας να εφαρμόσει το πρόγραμμα Σταθερότητας, ενώ δυσφορία έχουν προκαλέσει και οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή μέτρων της ελληνικής κυβέρνησης τόσο στο Ασφαλιστικό, όσο και στο τομέα της αγοράς.



Μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου αναμένεται να έρθει στην Αθήνα αντιπροσωπεία ΔΝΤ, Ε.Ε. και ΕΚΤ για να εκτιμήσει την πορεία εφαρμογής του μνημονίου, ενώ λίγο αργότερα θα έρθει και επιτροπή από ΔΝΤ και Ε.Ε., η οποία θα ασχοληθεί αποκλειστικά με τον τραπεζικό τομέα.

Η κρίση ΔΕΝ είναι λάθος των Ελλήνων

Από το tvxs. Σας το μεταφέρω αυτούσιο!

Ο Άλεξ Καλλίνικος, καθηγητής Ευρωπαϊκών Σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, εκδότης της επιθεώρησης «International Socialism» και μέλος της κεντρικής επιτροπής του βρετανικού SWP, μιλά στο tvxs για την κρίση στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο. Αναλύει τα δομικά προβλήματα της Ευρωζώνης, το ρόλο του ΔΝΤ και τις πολιτικές πτυχές της κρίσης. Εξηγεί τις προοπτικές της αμερικανικής ηγεμονίας και τις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας. Τέλος, περιγράφει το ρόλο της ριζοσπαστικής αριστεράς και τις βασικές αρχές ενός εναλλακτικού αντικαπιταλιστικού προγράμματος.

Θεωρείτε ότι η κρίση της Ευρωζώνης είναι μια κρίση που δημιουργήθηκε από την Ελλάδα;

Υπάρχουν δύο επίπεδα στην κρίση. Αρχικά, ήταν κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, εξαιτίας της μαζικής συσσώρευσης ιδιωτικού χρέους. Το κράτος ήρθε να σώσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά, προκειμένου να το καταφέρει, δανείστηκε και ξόδεψε σε γιγαντιαία κλίμακα. Κι έτσι προέκυψε μια κρίση δημοσίου χρέους. Αυτή η κρίση είναι γενική, και όχι ελληνική. Αν κοιτάξει κανείς τη σχέση μεταξύ του ελλείμματος του προϋπολογισμού και του εθνικού εισοδήματος, το πρόβλημα είναι εξίσου μεγάλο στη Βρετανία όσο και στην Ελλάδα. Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους η κρίση αναπτύχθηκε πρώτα στην Ελλάδα, που σχετίζονται κυρίως με τις χρηματοπιστωτικές αγορές, οι οποίες έχουν λιγότερη εμπιστοσύνη στην ικανότητα της άρχουσας τάξης να μειώσει το έλλειμμα.

Δεύτερον, αν κάποιος κοιτάξει την Ευρωζώνη, θα διακρίνει ένα βαθύ δομικό πρόβλημα. Από τη μία πλευρά, υπάρχει η Γερμανία, η οποία είναι μια γιγαντιαία μηχανή εξαγωγών και όπου η άρχουσα τάξη συμπιέζει βάναυσα το κόστος εργασίας την τελευταία δεκαετία. Ιδιαίτερα οι μικρότερες οικονομίες της Eυρωζώνης, οι οποίες για τη Γερμανία αποτελούν σημαντικές αγορές (τα 2/3 των γερμανικών εξαγωγών γίνονται εντός της Ευρωζώνης), αγοράζουν τα γερμανικά προϊόντα σε μεγάλο ποσοστό με χρήματα που δανείζονται κυρίως από τις γερμανικές, αλλά και από τις γαλλικές τράπεζες. Το δομικό πρόβλημα έγκειται στη συνύπαρξη αυτής της εξαιρετικά δυνατής εξαγωγικής οικονομίας με τις πιο αδύναμες οικονομίες, τις οποίες η Γερμανία χρειάζεται ως νέες αγορές, λέγοντας παράλληλα ότι «πρέπει να γίνουν σαν κι εμάς, να γίνουν πιο ανταγωνιστικές» -κάτι που όμως είναι αδύνατο να επιτευχθεί. Νομίζω ότι η κρίση έχει μια διάσταση παγκόσμια, αλλά και μια ιδιαίτερη, ευρωπαϊκή διάσταση. Τίποτα από τα δύο δεν είναι λάθος της Ελλάδας ή των Ελλήνων.

Προκειμένου να βρεθεί λύση στην κρίση, κλήθηκε το ΔΝΤ, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο. Την ανάμειξη του ΔΝΤ τη βλέπετε θετικά, αρνητικά ή ως αναμενόμενη εξέλιξη;

Το ΔΝΤ έχει φρικτή ιστορία στην επιβολή προγραμμάτων διαρθρωτικής προσαρμογής. Υπό αυτή την έννοια, η εμπλοκή του δεν αποτελεί θετική εξέλιξη. Νομίζω ότι είναι αντανάκλαση της αδυναμίας της Ευρωζώνης. Αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν εμπιστεύονται τις δυνάμεις τους στο ότι μπορούν να επιβλέπουν τις κρατικές δαπάνες στις διάφορες χώρες. Με άλλα λόγια, η ανάμειξη του ΔΝΤ είναι συνέπεια της αποτυχίας του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Αυτό και πάλι αντικατοπτρίζει τις δομικές αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η άνιση ανάπτυξη μεταξύ της Γερμανίας και των πιο αδύναμων οικονομιών. Πρόβλημα είναι επίσης ότι, προκειμένου να λειτουργήσει μία τέτοια ένωση, πρέπει να έχει τη στήριξη ενός κράτους με τη δυνατότητα να δανείζεται, να ξοδεύει και να επιβάλει φόρους. Επειδή η ΕΕ δεν είναι κράτος, οι διαφορετικές εθνικές κυβερνήσεις κυριαρχούν στις προσπάθειες αντιμετώπισης της κρίσης. Εξ ου και κάνουμε λόγο γι’ αυτό που θέλει η Γερμανία, κι όχι αυτό που θέλει η Ευρωζώνη ή η ΕΕ. Επειδή τα πάντα κυριαρχούνται από τις εθνικές κυβερνήσεις. Το ΔΝΤ, το οποίο έχει εμπειρία στο να αντιμετωπίζει τέτοιου είδους κρίσεις, καλύπτει το κενό που αφήνει η αδυναμία της Ευρωζώνης.

Η κρίση είναι κυρίως οικονομική ή εντοπίζεται και στο πολιτικό επίπεδο;

Υπάρχουν πολλές διαστάσεις στην κρίση. Αν και αναπτύχθηκε στη χρηματοπιστωτική σφαίρα, δεν νομίζω ότι είναι κατά πρώτο λόγο χρηματοπιστωτική κρίση. Ο παγκόσμιος καπιταλισμός αντιμετώπισε μια παρατεταμένη περίοδο αργής ανάπτυξης, που προκλήθηκε από την υπερσυσσώρευση και την χαμηλή κερδοφορία. Η αυξανόμενη στροφή των μεγάλων οικονομιών προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα ήταν ένα τρόπος για να διατηρηθεί η οικονομική ανάπτυξη παρά τα υποβόσκοντα προβλήματα. Η κρίση, λοιπόν, στο οικονομικό σύστημα αντικατοπτρίζει μεγαλύτερες και βαθύτερες αντιθέσεις. Σίγουρα, όμως, έχει και μια πολιτική πτυχή, την οποία μπορούμε να διακρίνουμε με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.

Παρόλο που οι Ευρωπαίοι πολιτικοί μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers είπαν ότι αυτό είναι το τέλος του «laissez-faire, αμερικανικού τύπου καπιταλισμού», στην ουσία, οι αδυναμίες της Ευρώπης εκτέθηκαν εξίσου με εκείνες της Αμερικής. Για παράδειγμα, η έλλειψη συνεκτικότητας της Ευρώπης, το γεγονός ότι η Ευρωζώνη είναι νομισματική ένωση, αλλά όχι δημοσιονομική ένωση, η αυξημένη παρουσία των εθνών-κρατών. Άλλη μια πτυχή της πολιτικής διάστασης της κρίσης είναι ότι, παρά το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες (ένα αυθεντικό κράτος με θέση υπεροχής στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα) είναι σε πολύ καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν την κρίση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τόσο το κύρος όσο και η δύναμή τους επλήγησαν από την κρίση. Κι αυτό είναι κάτι που εγείρει το ζήτημα της Κίνας, η οποία κατάφερε να επανέλθει από την κρίση πολύ πιο γρήγορα από την Αμερική, την Ευρώπη ή την Ιαπωνία.

Η Κίνα δανείζει στις ΗΠΑ τα χρήματα που χρειάζεται για να κάνει ό,τι θελήσει, λόγου χάρη να καταλάβει το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Αν και μειώθηκαν λίγο τις τελευταίες εβδομάδες, υπήρξαν πολλές σοβαρές εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, αναφορικά με την στρατηγική που ακολούθησαν και οι δύο στην προσπάθεια να ξεπεράσουν την κρίση, επιτρέποντας την υποτίμηση του νομίσματός τους: Οι ΗΠΑ υποτίμησαν το δολάριο προκειμένου να αυξήσουν τις εξαγωγές τους, αλλά οι Κινέζοι έχουν συνδέσει το νόμισμά τους με το δολάριο. Έτσι, η υποτίμηση του δολαρίου δεν βελτίωσε την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα. Και η ελίτ της Αμερικής είναι πολύ θυμωμένη γι’ αυτό. Η συγκεκριμένη είναι επίσης μια σημαντική πτυχή της κρίσης: Ποιες θα είναι, δηλαδή, οι γεωπολιτικές συνέπειες για την ηγεμονία των ΗΠΑ και οι πιθανές προκλήσεις που θα υπάρξουν για την Κίνα.

Πολλοί πιστεύουν ότι η ηγεμονία των ΗΠΑ τελείωσε. Αυτό είναι πολύ σοβαρό λάθος. Οι ΗΠΑ ακόμη αποτελούν πολύ ισχυρό κράτος και οικονομική δύναμη στο παγκόσμιο σύστημα. Η δουλειά του Ομπάμα δεν είναι να «κλείσει» την αμερικανική αυτοκρατορία αλλά να της παρέχει ένα πιο αποδεκτό προσωπείο και να την αναδιοργανώσει. Επομένως, στις επόμενες δεκαετίες, εκτός –αν όπως εγώ ελπίζω– ξεσπάσουν παντού επαναστάσεις, οι ΗΠΑ θα παραμείνουν η κυρίαρχη καπιταλιστική υπερδύναμη. Οι ΗΠΑ έχουν βέβαια να αντιμετωπίσουν την μεγάλη πρόκληση της Κίνας.

Η Κίνα για δεκαετίες θα παραμείνει αρκετά φτωχότερη οικονομία σε σχέση με τις ΗΠΑ. Όμως αναπτύσσεται. Υπάρχουν αρκετά κράτη που προσανατολίζονται προς την Κίνα, όπως χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής –οικονομίες που απολαμβάνουν οικονομική ανάπτυξη αλλά και μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων επειδή η Κίνα έχει αναχθεί στη σημαντικότερη αγορά για τις πρώτες ύλες τους. Επομένως, ο επαναπροσδιορισμός των συμμαχιών ο οποίος προέκυψε από την αλλαγή της σχετικής δύναμης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, θα έχει αποσταθεροποιητικές συνέπειες για την αμερικανική ηγεμονία.

Κάνατε λόγο για επανάσταση. Ποιος είναι ο ρόλος και ποιες οι δυνατότητες της ριζοσπαστικής Αριστεράς, προκειμένου να βοηθήσει τους πολίτες έναντι της σκληρής λιτότητας που καλούνται να δεχτούν για την αντιμετώπιση της κρίσης;

Η αλήθεια είναι ότι η ριζοσπαστική Αριστερά είναι πολύ αδύναμη. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς μόλις απ’ το Σιάτλ και μετά, το 1999, ξεκινήσαμε να βγαίνουμε από μια μακρά περίοδο ήττας και υπαναχώρησης για την Αριστερά γενικότερα. Την τελευταία δεκαετία, λοιπόν, είχαμε μία περίοδο αναγέννησης της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ωστόσο, αν μιλήσουμε με όρους ανάπτυξης μιας πολιτικής κίνησης, δέκα χρόνια δεν είναι μεγάλο διάστημα, ενώ η ανάπτυξη δεν ήταν γραμμική -στην Ιταλία και τη Βρετανία ιδιαίτερα, υπήρξαν σοβαρά πισωγυρίσματα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, λοιπόν, είναι πως είναι αρκετά αδύναμη. Παρόλα αυτά, η οικονομική κρίση είναι ευκαιρία για τη ριζοσπαστική Αριστερά να αποκτήσει ένα μεγαλύτερο και πιο ουσιαστικό ακροατήριο στην εργατική τάξη, παράλληλα με τη δράση των κοινωνικών κινημάτων. Και, μέσα από αυτό, να κερδίσει πολύ μεγαλύτερη πολιτική επιρροή. Όμως αυτό δεν θα γίνει αυτόματα. Η ριζοσπαστική Αριστερά πρέπει να προσανατολιστεί κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να κερδίσει αυτό το ακροατήριο.

Είναι αναγκαίο να έχουμε ένα αυστηρά αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα για να προσφέρουμε μια εναλλακτική στον κόσμο. Όταν λέμε: «Πρέπει να αντισταθείτε. Πρέπει να αρνηθείτε τις λύσεις που σας προσφέρουν. Η Ελλάδα πρέπει να κάνει στάση πληρωμών», θα μας ρωτήσουν ποιο είναι το εναλλακτικό μας πρόγραμμα και πρέπει να έχουμε ένα καθαρό πρόγραμμα. Νομίζω, όμως, ότι είναι τεράστιο λάθος να περιορίσουμε αυτούς με τους οποίους θα συστρατευτούμε σε αυτούς που συμφωνούν με το πρόγραμμα. Διότι, δυστυχώς, ένα καλό αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα τη δεδομένη στιγμή θα έχει την υποστήριξη μιας μικρής μειοψηφίας. Πρέπει να μεγαλώσουμε τις δυνάμεις μας. Να αυξήσουμε την επιρροή μας. Κι αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε με διαφορετικές ομάδες που είναι πρόθυμες να αντισταθούν ή αντιτίθενται σε πράγματα, όπως ο ρατσισμός.

Για τη Βρετανία, ποιες είναι οι βασικές γραμμές του προγράμματος αυτού;

Πρέπει να κρατικοποιηθούν οι τράπεζες. Κάποιες έχουν ήδη κρατικοποιηθεί, αλλά συνεχίζουν τη λειτουργία τους όπως και πριν. Πρέπει να κρατικοποιηθούν με στόχο την κοινή ωφέλεια. Θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, κυρίως πράσινες θέσεις εργασίας, προκειμένου να τεθεί σοβαρά το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό καθένας να λαμβάνει ένα συγκεκριμένο βασικό εισόδημα, να παρέχεται αξιοπρεπής διαβίωση στους άνεργους και οικονομική ανεξαρτησία στους εργαζόμενους. Αυτά είναι λίγα μόνο από τα πράγματα που μπορούν να γίνουν. Πρέπει να περιορίσουμε τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, να αποσύρουμε τα στρατεύματά μας από το Αφγανιστάν. Ποιο είναι το νόημα ύπαρξης του ΝΑΤΟ; Η βρετανική κυβέρνηση τώρα υλοποιεί ένα πρόγραμμα ανακαίνισης των βρετανικών πυρηνικών υποβρυχίων. Και αυτό πρέπει να ακυρωθεί.

Στη Βρετανία, μετά την εκλογή τους, οι Κάμερον και Κλεγκ ανακοίνωσαν ένα αυστηρό πρόγραμμα περιορισμού του ελλείμματος. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει και να βοηθήσει στην ανόρθωση της οικονομίας;

Τα προγράμματα μείωσης του ελλείμματος είναι πολιτικές ανοησίες. Ούτε η Θάτσερ δεν θα τολμούσε να προωθήσει αυτές τις τεράστιες περικοπές, σε μία περίοδο που όχι μόνο είναι πολύ περιορισμένα τα σημάδια ανάπτυξης αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν τα σημάδια ύφεσης. Είναι παρανοϊκό, ακόμη και με τους όρους της αστικής τάξης. Επομένως, δεν νομίζω ότι η Βρετανία θα είναι ασφαλής. Ευτυχώς η κυβέρνηση δεν έχει τη λαϊκή εντολή γι’ αυτά που προτίθεται να κάνει. Οι Συντηρητικοί πήραν μόλις 36% στις εκλογές, το οποίο ήταν αποτυχία. Πριν από λίγους μήνες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι θα κερδίσουν με μεγάλη διαφορά. Οι Φιλελεύθεροι υποστήριξαν τις περικοπές αλλά υπό πολλές προϋποθέσεις, οπότε οι Συντηρητικοί και οι Φιλελεύθεροι δεν σχηματίζουν μία κυβέρνηση με ξεκάθαρη εντολή να περάσουν αυτά τα μέτρα. Πρόκειται για παράξενη συμμαχία, καθώς τα πολιτικά ένστικτα πολλών Φιλελεύθερων πολιτικών, ακτιβιστών και ψηφοφόρων κινούνται πιο κοντά στους Εργατικούς κι έρχονται σε αντίθεση με τους Συντηρητικούς, καθιστώντας τη συμμαχία εύθραυστη. Επομένως, πρέπει να δημιουργήσουμε ισχυρή αντίσταση.

Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ και ο κρυμένος κουμπάρος του...

Του Στέλιου Κούλογλου (TVXS)

Σχόλιο ΑΣΒΟΣ: Φαίνεται Στέλιο μου πως ο πρώην Πρωθυπουργός βγήκε στη σύνταξη με 35 ή 37 ή 40 χρόνια προυπηρεσίας ανεξαρτήτου ορίου ηλικίας! Δηλαδή με 10.500 ή 11.100 ή 12.000 ένσημα! Δεν τα μετράμε μήπως έχει γίνει κανένα λάθος! Ας γελάσουμε όλοι μαζί για τα χάλια μας!!!

Είναι γνωστό ότι όπως οι γάμοι από συμφέρον, έτσι και οι πολιτικές κουμπαριές διαρκούν όσο τα συμβαλλόμενα μέρη αποκομίζουν πολιτικά οφέλη. Αλλο όμως αυτό κι άλλο να καρφώνεις δημοσίως το κουμπαράκι σου, όπως έκανε την Παρασκευή ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Κώστα Καραμανλή. Στην κοινή συνέντευξη τύπου που έδωσε με τον Γ.Παπανδρέου, ο τούρκος πρωθυπουργός αποκάλυψε ότι στη συνάντηση κορυφής που έγινε το 2004 στην Ελβετία, η υπό τον Καραμανλή ελληνική πλευρά καθώς και η ελληνοκυπριακή υπό τον Τάσο Παπαδόπουλο ζήτησαν, παρά τα όσο είχαν συμφωνηθεί, να αναβληθεί το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν.

Ηταν πράγματι το “ηρωικό όχι” απλή κίνηση τακτικής και δείγμα αναποφασιστικότητας, όπως υπονοεί ο Ερντογάν; Ο Τ. Παπαδόπουλος δεν ζει για να διατυπώσει την δικιά του εκδοχή για τα γεγονότα. Πολλοί όμως περίμεναν από τον πρώην Ελληνα πρωθυπουργό μια δημόσια τοποθέτηση. Ο Κ. Καραμανλής συνέχισε την ίδια τακτική: παρότι πληθαίνουν οι αναφορές για όσα έκανε -και για όσα δεν έκανε- εκείνος αρνείται να υπερασπιστεί στοιχειωδώς το παρελθόν του.

«Πού είναι ο κ. Καραμανλής; Τον κρύβετε;», ρώτησε ο Γ. Παπανδρέου την ηγεσία της ΝΔ στη συνεδρίαση της Βουλής την προηγούμενη εβδομάδα. Παρά την ανοιχτή πρόκληση, ο κ. Καραμανλής παρέμεινε σιωπηλός, αν και δικαιούνταν τον λόγο τόσο επί προσωπικού όσο και ως πρώην πρωθυπουργός. Από τα «ορεινά» της Βουλής αρκέστηκε λίγο μετά να καταψηφίσει την πρόταση νόμου της κυβέρνησης για το πακέτο βοήθειας, ακολουθώντας τη γραμμή του κόμματος.

Όσο πρωτοφανής είναι η αποστροφή του Παπανδρέου για το «κρύψιμο» ή του Ερντογάν που αναφέρθηκε σε διπλωματικά παρασκήνια τα οποία συνήθως δεν αποκαλύπτουν πρωθυπουργοί, άλλο τόσο πρωτοφανής είναι και η στάση που κρατάει ο Καραμανλής. Στην προηγούμενη Βουλή, ο κ. Σημίτης αντιδρούσε, παίρνοντας τον λόγο, σε κάθε απόπειρα αμφισβήτησης των πεπραγμένων της θητείας του. Ο Μητσοτάκης έχει περάσει τα 90 αλλά δεν παύει να υπερασπίζει το παρελθόν του, τόσο το πρωθυπουργικό όσο και το προδικτατορικό, που είναι και ιδιαίτερα βεβαρημένο.

Το φαινόμενο έχει αρχίσει να παίρνει διεθνείς διαστάσεις. Με το ερώτημα ασχολήθηκε την εβδομάδα που πέρασε η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, γράφοντας μεταξύ των άλλων σε ένα μεγάλο άρθρο:

Από τότε που καταψηφίστηκε από τους Έλληνες πριν από επτά μήνες, ο πρώην πρωθυπουργός δεν έλαβε το λόγο ούτε μια φορά στη Βουλή... Πολλές φορές τον βλέπει κανείς στο Κολωνάκι, τη συνοικία των επωνύμων, όταν επισκέπτεται το γυμναστήριο συνοδευόμενος από τους τέσσερις σωματοφύλακές του.

Χωρίς επιτυχία ωστόσο, όπως αποδεικνύουν οι φωτογραφίες που τράβηξε πρόσφατα ένας παπαρατσι. Δείχνουν τον Καραμανλή να κατηφορίζει από τη βίλα του στην παραλία και να βουτάει στη θάλασσα. Κρίνοντας από τον τεράστιο σωματικό του όγκο, δε λείπει τίποτα από τον 54χρονο.

Ερωτήματα άρχισε να διατυπώνει και ο ελληνικός Tύπος, που για χρόνια κρατούσε τον πρώην πρωθυπουργό στο απυρόβλητο. Χθες Σάββατο, η Ελευθεροτυπία επιστράτευσε τρεις πολιτικούς επιστήμονες για να εξηγήσουν την στάση του. «Είναι σχεδόν παθολογία, σαν αρρώστια », σχολίαζε ο Θ. Βερέμης. «Στη θέση του κ. Καραμανλή θα είχα φύγει στην εξορία», πρόσθετε η Καθημερινή μεταφέροντας τα λόγια Ευρωπαίου διπλωμάτη.

Κρατάει χρόνια αυτή η απραξία. Στην πραγματικότητα, το 2005, μετά την αποκάλυψη των τηλεφωνικών υποκλοπών, ο Καραμανλής παρέδωσε την εξουσία στους στενούς συνεργάτες του Ρουσόπουλο και Αγγέλου. Το περιβάλλον έκανε μπίζνες στυλ Βατοπέδι, ο πρωθυπουργός ήταν αποτραβηγμένος στα ιδιαίτερά του διαμερίσματα και η χώρα αρμένιζε ακυβέρνητη. Στους υπουργούς που του ζητούσαν ραντεβού ή λύσεις σε κρίσιμα προβλήματα απαντούσε μονότονα «ξέρεις εσύ», ενώ στις συνηθισμένες διαμάχες μεταξύ υπουργών μία ήταν η επωδός: «Βρείτε τα».

Κανείς δεν ξέρει αν αυτή η παραίτηση οφείλεται στην ανακάλυψη ότι παρακολουθούσαν και το πρωθυπουργικό τηλέφωνο ή απλώς συμπίπτει χρονικά με τις υποκλοπές. Μάλλον δεν πρόκειται να το μάθουμε ποτέ, αφού ίσως το μεγαλύτερο σκάνδαλο των τελευταίων δεκαετιών, που προκάλεσε τον θάνατο και του τεχνικού της Vodafone Κ. Τσαλικίδη, μπαίνει σιωπηλώς στο αρχείο.

Το ενδιαφέρον είναι ότι στο ερώτημα του Παπανδρέου «Πού τον κρύβετε;», ο κ. Σαμαράς δεν μπήκε καν στον κόπο να απαντήσει, υπερασπίζοντας τον άνθρωπο που μέσω του μηχανισμού του Μαξίμου τον προωθούσε για την ηγεσία της ΝΔ τα δύο τελευταία χρόνια. Χωρίς την παρασκηνιακή αυτή υποστήριξη, ο Σαμαράς δύσκολα θα είχε κερδίσει την Μπακογιάννη. Ο σημερινός πρόεδρος της ΝΔ φαίνεται παρ όλα αυτα να θεωρεί τον παλιότερο βαρίδι που αναγκαστικά πρέπει να κουβαλάει, τουλάχιστον μέχρι την ερχόμενη Βουλή.

Ομως το αίτημα μέρους και της κομματικής βάσης της ΝΔ για κάθαρση και ρήξη με το παρελθόν, οι πρόσφατες μηνύσεις εναντίον του πρώην πρωθυπουργού από στελέχη της ΝΔ και οι εξελίξεις στην Εξεταστική Επιτροπή για το Βατοπέδι μετατρέπουν την τακτική ισορροπιών που τηρεί ο Α.Σαμαράς σε παρακινδυνευμένη ακροβασία στο κενό. Στο σκάνδαλο είναι μπλεγμένοι βουλευτές και το καραμανλικό περιβάλλον. Αν η ΝΔ καταψηφίσει την σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τις ποινικές ευθύνες υπουργών ή την δίωξη του Αγγέλου, θα εμφανιστεί να εναντιώνεται στο αίτημα για κάθαρση. Αν υπερψηφίσει την σχετική πρόταση θα στραφεί αντικειμενικά εναντίον του Καραμανλή.

Ισως ο κ. Καραμανλής να περιμένει την συνέχεια για να μιλήσει, πιστός στην συμβουλή του θείου του ότι συχνά στην πολιτική η σιωπή είναι χρυσός. Ισως πάλι να πρόκειται για αυτό που έγραψε στο ίδιο άρθρο η γερμανική Handelsblatt: «Ένα ταξίδι στις Άλπεις, ένα ταξίδι στην Τοσκάνη, μια βόλτα στη Βενετία, τακτικές επισκέψεις στο Ολυμπιακό Στάδιο, όταν παίζει η ομάδα του, ο Παναθηναϊκός. Από τότε που αποδεσμεύτηκε από τα υπηρεσιακά του καθήκοντα, απολαμβάνει τη ζωή. Τώρα έχει επιτέλους χρόνο και για το αγαπημένο του παιχνίδι, το play station».