Ο ΜΑΖΙΚΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΟΪΚΑΝΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΥΣΗ, ΑΛΛΑ ΠΑΓΙΔΑ

Από τον ΝΕΣΤΟΡΑ ΝΕΣΤΟΡΙΔΗ* & το iskra

Τις τελευταίες εβδομάδες η κυβέρνηση προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει τρόπους να χρηματοδοτήσει τόσο τις εσωτερικές της υποχρεώσεις όσο και τους δανειστές. Δεδομένου ότι όλοι παραδέχονται πως το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο, είναι αυτονόητο πως η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Συνυπολογίζοντας πως βρισκόμαστε ήδη σε μία πορεία διαπραγμάτευσης, οι επιλογές για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις δεν είναι πολιτικά ουδέτερες, αλλά επηρεάζουν καθοριστικά το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε τι έγινε σε ανάλογες περιπτώσεις διαπραγματεύσεων, ώστε να μπορέσουμε να αντλήσουμε συμπεράσματα για το τι (δεν) πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα. Η περίπτωση της Κύπρου είναι ένα παράδειγμα από το οποίο οφείλουμε να αντλήσουμε σημαντικά διδάγματα.

ΟΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η Κύπρος είχε σοβαρό τραπεζικό πρόβλημα στο τραπεζικό της σύστημα ήδη από το 2010, το οποίο οξύνθηκε το 2011. Μη θέλοντας να γίνει ανακεφαλαιοποίηση από τον EFSF (η οποία θα συνοδευόταν από μνημόνιο), ο πρόεδρος Χριστόφιας αποφάσισε να εθνικοποιήσει την Λαϊκή Τράπεζα, προκαλώντας τη μήνη του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. Οι ανάγκες της εν λόγω τράπεζας ήταν τεράστιες (πολύ μεγαλύτερες από ότι είχαν υπολογίσει τα stress tests της εποχής) και έτσι το Κυπριακό Κράτος επωμίστηκε σημαντικές ζημιές.

Οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και την ΕΚΤ διήρκησαν συνολικά 14 μήνες, μέσα στους οποίους η Κύπρος προσπαθούσε εναγωνίως να καλύπτει τα χρέη της, τις εσωτερικές υποχρεώσεις της και την σταθερότητα του τραπεζικού της συστήματος, αποφεύγοντας όμως την υπογραφή σκληρού μνημονίου. Προκειμένου να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, αναγκάστηκε σε εσωτερικό δανεισμό από τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ η ρευστότητα του τραπεζικού της συστήματος γινόταν από τον ELA.

Η ιστορία της Κύπρου είναι γνωστό πως έληξε. Απαιτήθηκε από το Eurogroup κούρεμα καταθέσεων και μνημόνιο, το οποίο εν τέλει έγινε αποδεκτό κατόπιν απειλής από την ΕΚΤ ότι θα σταματούσε την παροχή ρευστότητας στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα.

Όπως βλέπουμε, υπάρχουν αρκετά κοινά σημεία με την Ελλάδα του σήμερα. Και στις δύο περιπτώσεις μιλάμε για κυβερνήσεις που δεν ήθελαν μνημονιακά, υφεσιακά μέτρα και κατέφευγαν στον εσωτερικό δανεισμό και το ELA ώστε από τη μία να εκπληρώνει το κράτος τις υποχρεώσεις του (προς τους δανειστές και τους πολίτες) και από την άλλη να παραμένουν ανοιχτές οι τράπεζες. Ωστόσο, στην Κύπρο τη χαριστική βολή έδωσε ένας μνημονιακός πρόεδρος, ενώ στην Ελλάδα έχουμε κυβέρνηση άλλης κατεύθυνσης. Σημασία δεν έχουν όμως οι προθέσεις, αλλά η ισχύς των μερών και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το έδαφος για τη λύση της Κύπρου στρώθηκε επί Χριστόφια, όταν η μακρόχρονη διαπραγμάτευση του έδωση στην ΕΚΤ τη δυνατότητα να προετοιμάζει το έδαφος για την επιβολή του κουρέματος, όπως έχει δείξει το Press Project εδώ.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση προκειμένου να εξυπηρετήσει τα δάνεια του ΔΝΤ που λήγουν αυτήν περίοδο έχει προβεί σε πολύ μεγάλης κλίμακα εσωτερικό δανεισμό. Συγκεκριμένα, έχει δανειστεί από τα διαθέσιμα των ασφαλιστικών ταμείων και της Περιφέρειας Αττικής, έχει πάρει χρήματα που προορίζονταν για τους αγρότες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ έχει πάρει και 150 εκ. ευρώ που προορίζονταν για προμήθειες νοσοκομείων. Όλα αυτά φυσικά θα επιστραφούν, υπό την προϋπόθεση ότι θα δοθεί τμήμα της τελευταίας δόσης των 7 δις ευρώ του μνημονιακού προγράμματος. Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση καθίσταται σιγά-σιγά σε μεγάλο βαθμό έρμαιο των απειλών των Ευρωπαίων, οι οποίοι μπορούν να απαιτήσουν σκληρά μέτρα ή/και ξεπούλημα σημαντικών δημόσιων υποδομών (πχ 14 αεροδρόμια που ενδιαφέρουν πολύ τη Γερμανία) ώστε να εκταμιευτεί η τροϊκανή δόση και να μην αναγκαστεί το κράτος να κηρύξει εσωτερική στάση πληρωμών. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βέλος που έχουν πλέον στη φαρέτρα τους οι δανειστές.

Ας μην ξεχνάμε πως στην Κύπρο δεν έχουν επιστραφεί ακόμη τα χρήματα που δάνεισαν τα ασφαλιστικά ταμεία στην κυβέρνηση κατά την διάρκεια της διαπραγμάτευσης και είναι άγνωστο πότε θα συμβεί αυτό. Φυσικά στην Ελλάδα τα ασφαλιστικά ταμεία είναι πιο καλυμμένα, αφού η διαδικασία γίνεται μέσω repos, αλλά αυτό δεν μειώνει τη δύναμη που έχουν πλέον οι εταίροι έναντι μας, καθώς αν δεν μας δώσουν τη δόση θα είμαστε σε de facto αδυναμία πληρωμών, αν δεν βρούμε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.

Επιπλέον, ο εσωτερικός δανεισμός είναι πολύ επώδυνη επιλογή, καθώς στερεί -βραχυχρόνια- πόρους από την εγχώρια οικονομία, τους οποίους εκείνη έχει απόλυτη ανάγκη. Επιπρόσθετα, οι πόροι εκείνοι δεν κατευθύνονται σε παραγωγικές επενδύσεις, ούτε σε κάλυψη κοινωνικών αναγκών, αλλά στην κάλυψη του –κατά γενική ομολογία- μη βιώσιμου δημόσιου χρέους. Ακόμα χειρότερα, η ελληνική κυβέρνηση γίνεται έρμαιο στους δανειστές ώστε να της δοθεί η δόση να καλύψει τις τρύπες· η δε δόση δεν θα «χαριστεί», αλλά θα έχει τη μορφή δανείου, το οποίο θα εγγραφεί στο δημόσιο χρέος και θα πρέπει να αποπληρώνουμε κάθε χρόνο.

ΑΝΥΠΑΚΟΗ ΤΩΡΑ, ΝΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ

Αν συνεχιστεί και διευρυνθεί η τακτική του εσωτερικού δανεισμού, η κατάσταση ολοένα και θα δυσκολεύει. Θα μπαίνουμε σε έναν διαρκή φαύλο κύκλο, όπου το εξωτερικό χρέος της χώρας θα μετατρέπεται σε εσωτερικό, ενώ παράλληλα θα στερούνται σημαντικοί πόροι από την οικονομία και την κοινωνία. Από την άλλη, η θέση «δώστε μας μέρος της δόσης των 7 δις, αλλιώς θα κάνουμε στάση πληρωμών στο εξωτερικό χρέος» είναι ανεπαρκής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτή ειναι η τελευταία δόση του 2^ου Μνημονίου και είναι άσχημο συμβολικά ο ΣΥΡΙΖΑ να δεχτεί τέτοια «βοήθεια», γι αυτό άλλωστε και οι πρώτες δηλώσεις της κυβέρνησης έλεγαν πως δεν θέλουμε τα λεφτά αυτής της δόσης, καθώς δεν αναγνωρίζουμε το πρόγραμμα στο σύνολο του. Επίσης, δεν δίνει ουσιαστική λύση στο πρόβλημα, παρά μόνον μία προσωρινή ανάσα, με ενδεχόμενο πολύ βαρύ τίμημα και περαιτέρω επώδυνους συμβιβασμούς.

Η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα είναι εκ των πραγμάτων μία κατάσταση ανισορροπίας, η οποία δεν γίνεται να διαρκέσει αιωνίως. Σύντομα θα πρέπει να παρθούν σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες θα καθοριστούν από τους συσχετισμούς δύναμης. Καθήκον μας λοιπόν είναι να καλλιεργήσουμε όσο το δυνατόν ευνοϊκότερους συσχετισμούς που να εξυπηρετούν τα λαϊκά συμφέροντα και να μην ενδώσουμε σε κανέναν εκβιασμό των «Θεσμών», προχωρώντας άμεσα στην υλοποίηση των προεκλογικών μας εξαγγελιών, δηλαδή του προγράμματος της Θεσσαλονίκης και στην διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας τους χρέους. Ως εκ τούτου, όχι μόνο πρέπει να σταματήσουμε την τακτική του εσωτερικού δανεισμού, αλλά πρέπει να προετοιμαζόμαστε τόσο σε πολιτικό, όσο και σε τεχνικό επίπεδο, για το ενδεχόμενο της ρήξης. Κάθε ευρώ που φεύγει για την εξυπηρέτηση των δανειστών αποτελεί ένα επιπλέον όπλο στα χέρια τους, καθώς στραγγαλίζει την οικονομία και την κοινωνία. Όπως φάνηκε και στην περίπτωση της Κύπρου,αλλά και στη δική μας με τη συμφωνία της 20^ης Φεβρουαρίου, η ΕΚΤ κατέχει το πανίσχυρο όπλο της ρευστότητας, το οποίο δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει την κατάλληλη στιγμή, στο οποίο πρέπει να είμαστε έτοιμοι (σε ουσιαστικό επίπεδο και όχι μόνο λεκτικά) να απαντήσουμε. Και η απάντηση μπροστά σε αυτόν τον εκβιασμό είναι μία, το εθνικό νόμισμα.

*Ο Νέστορας Νεστορίδης είναι μέλος της Ο.Μ. του ΣΥΡΙΖΑ Παρισιού.

Spiegel προς Α.Μέρκελ: "Άγκελα άλλαξε στάση απέναντι στην Ελλάδα - Διαλύεις την ευρωζώνη"

ΜΕΤΑ ΤΙΣ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ EUROGOUP - ΑΓΩΝΙΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ Α.ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΗ ΜΟΣΧΑ

Σκληρή κριτική ασκεί πλέον μερίδα των γερμανικών ΜΜΕ που έχουν συνειδητοποιήσει ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Α.Μέρκελ με την αδιάλλακτη στάση της απέναντι στην Ελλάδα οδηγεί την ευρωζώνη σε διάλυση, και την χώρα μας σε αλλαγή γεωπολιτικής πορείας.

 

Το επόμενο Εurogoup θα συγκληθεί μετά τις 6 Απριλίου, κάτι που σημαίνει ότι στην πραγματικότητα θα είναι μετά τις 8 του ίδιου μήνα, καθώς στην ΕΕ περιμένουν με αγωνία την επίσκεψη Α.Τσίπρα στη Μόσχα όπου θα συναντηθεί για κρίσιμες συνομιλίες με τον Ρώσο πρόεδρο Β.Πούτιν, μια συνάντηση που αναμένεται να προσφέρει σημαντικές προτάσεις από τη ρωσική πλευρά, όπως η άρση του εμπάργκο για τα ελληνικά προϊόντας, συμφωνίες στο στρατιωτικό και αμυντικό τομέα, αλλά και πρόταση χρηματοδότησης σε περίπτωση που η Ελλάδα χρειαστεί εναλλακτική βοήθεια από τη στιγμή που οι "Συμμαχοί" της και "Εταίροι" της την θέλουν "γδαρμένη" και "ταπεινωμένη"

 

Να κάνει βήματα για την ενοποίηση της Ευρώπης και να σταματήσει την παράλογη πολιτική που ακολουθεί στην Ελλάδα καλεί ο Γερμανός Jakob Augstein, εγγονός του ιδρυτή του Spiegel, τη Γερμανίδα καγκελάριο με άρθρο του υπέρ της Ελλάδας στο γερμανικό περιοδικό.

 

Με άρθρο – ανοιχτή επιστολή προς την Άνγκελα Μέρκελ ο αναλυτής τονίζει ότι η πολιτική του Βερολίνου τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα έχει προκαλέσει ρήγματα κι έχει υπονομεύσει το πνεύμα ειρήνης που διέπνεε την Ε.Ε. από την ίδρυσή της ενώ αποκαλεί "ανοησία" την γερμανική πολιτική που δέχεται μεν τις εξαγωγές και το ευρώ αλλά λέει όχι στην πολιτική ενοποίηση.

 

Μάλιστα, η ίδια η Μέρκελ έχει επιτρέψει να γίνεται αυτή η υπονόμευση με δηλώσεις της όπως εκείνη του 2011 που έκανε λόγο για τεμπέληδες Έλληνες, λέγοντας ότι «δεν μπορούμε στην Ευρώπη ο ένας να έχει όλη την ώρα διακοπές κι ο άλλος να μην έχει σχεδόν καθόλου».

 

Όμως, όπως λέει το περιοδικό ο μέσος Έλληνας εργαζόμενος δουλεύει σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ 2039 ώρες το χρόνο, ενώ οι Αμερικανοί 1786, οι Ιταλοί 1786 και οι Γερμανοί μόλις 1405. Παραδέχεται πλέον και το δημοφιλές γερμανικό περιοδικό ότι οι Γερμανοί δεν είναι μόνο "μπαταχτσήδες" με τη "βούλα" (τους χαρίστηκαν τα χρέη τους τρεις φορές και ενώ αιματοκύλισαν τον πλανήτη δύο φορές) αλλά και επισήμως τεμπέληδες (δουλεύουν λιγότερο απ'όλους ενώ μέσω των πλεονασμάτων τους καρπούνται τον "ιδρώτα" του Νότου)

 

Οι διαβουλεύσεις του Brussels Group, με αντικείμενο τη λίστα μεταρρυθμίσεων της Αθήνας, συνεχίζονται και σήμερα.

 

Οι συζητήσεις είναι εποικοδομητικές, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές του ΑΠΕ, και προχωρούν, προκειμένου να μπορέσει να συνεδριάσει με τηλεδιάσκεψη την Τετάρτη το Eurogroup Working Group.

 

Ομως, όπως σημείωναν οι ίδιες πηγές, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα συγκληθεί έκτακτο Eurogroup μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα. Αντίθετα, θεωρούν ότι το πιθανότερο σενάριο είναι να συγκληθεί μετά από τις αργίες του καθολικού Πάσχα, δηλαδή μετά από τις 6 Απριλίου.

 

Το ταξίδι του Α.Τσίπρα στη Μόσχα αποκτά μέγιστη σημασία. Όσο πιο εποικοδομητικό είναι τόσο πιο πολύ η πίεση θα περνά στην πλευρά των Ευρωπαίων.

 

 

Tμήμα ειδήσεων defencenet.gr

Να πως μαζεύει η Γερμανία το χρήμα από το 2009

Του Γιώργου Δελαστίκ

Ο δείκτης DAX κερδίζει… 1.000 (!) μονάδες κάθε μήνα

Καλπάζουν ασυγκράτητες προς τα πάνω οι τιμές των μετοχών των 30 μεγαλύτερων γερμανικών εταιρειών που συγκροτούν τον δείκτη DAX του χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης. Τη Δευτέρα έσπασαν και το φράγμα των 12.000 μονάδων, πηδώντας κατευθείαν στις… 12.219 μονάδες! Αυτό όμως είναι το λιγότερο. Μόλις πριν από έναν μήνα ο DAX είχε υπερβεί τις 11.000 μονάδες! Στις 31 Δεκεμβρίου του 2014 δε ο δείκτης αυτός βρισκόταν στις 9.800 μονάδες, αλλά τις 10.000 μονάδες τις είχε υπερβεί στιγμιαία στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, όπως και κοντά στα τέλη της. Τώρα, τους δυόμισι μήνες του 2015 που έχουν περάσει, ο DAX έχει απογειωθεί, κερδίζοντας… 1.000 μονάδες κάθε μήνα! Καλά, ας μην κάνουμε καλύτερα συγκρίσεις με την αρχή της κρίσης, γιατί τότε θα φανεί πεντακάθαρα πως οι μόνοι που κερδοσκοπούν και κερδίζουν ασύστολα από την κρίση στην Ευρωζώνη είναι πρωτίστως οι Γερμανοί. Για να αντιληφθούμε καλύτερα τι εννοούμε, τον Μάρτιο του 2009 ο DAX βρισκόταν χαμηλότερα από τις… 3.600 μονάδες, πράγμα που σημαίνει πάνω από τριπλασιασμό εν μέσω κρίσης! Αύξηση 240%! Στα μέσα του 2012 ο DAX έπαιζε γύρω στις 6.000 μονάδες. Στις 26 Ιουλίου 2012 ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι «η ΕΚΤ θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να διατηρήσει το ευρώ». Μετά τη δήλωση αυτή, ο DAX ανέβηκε ταχύτατα και ουδέποτε ξαναπλησίασε τις 6.000 μονάδες, κυμαινόμενος το 2013 εν γένει μεταξύ 8.000 και 9.000 μονάδων, ενώ το 2014 μεταξύ 9.000 και 10.000 μονάδων, με ελάχιστες αποκλίσεις. Στις 22 Ιανουαρίου του 2015 η ΕΚΤ αποφάσισε να παράσχει ρευστότητα ως τον Σεπτέμβριο του 2016 ύψους 1,14 τρισεκατομμυρίων ευρώ, με ρυθμό 60 δισεκατομμυρίων τον μήνα. Με το που ανακοινώθηκε αυτό, ο DAX έγινε… πύραυλος και κερδίζει 1.000 μονάδες κάθε μήνα!

Παράλληλα, η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, η Μπούντεσμπανκ, μηδένισε τα επιτόκια όχι απλά για τα έντοκα γραμμάτια τριών και έξι μηνών, αλλά ακόμη και για τα δεκαετή γερμανικά κρατικά ομόλογα, σπρώχνοντας έτσι όσους έχουν χρήματα να τα τοποθετούν στο χρηματιστήριο. Οι εξελίξεις αυτές, βέβαια, θέτουν ένα κρίσιμο ερώτημα: Η υποτιθέμενη αυξημένη ρευστότητα των τραπεζών προορίζεται να διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία, στις επιχειρήσεις δηλαδή που παράγουν προϊόντα και απασχολούν δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενους στην Ευρωζώνη ή, αντιθέτως, στόχο έχει τη χρηματιστηριακή κερδοσκοπία με πρωταγωνιστές τις τράπεζες και τους επιτήδειους πελάτες τους; Από όσα βλέπουμε αυτές τις ημέρες του Μαρτίου που άρχισαν να δίνονται τα δισεκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες, μόνο προς τις επιχειρήσεις της Ευρωζώνης δεν δείχνουν να πηγαίνουν. Γεννούνται επίσης σοβαρές υποψίες για την απότομη πτώση της ισοτιμίας του ευρώ προς το δολάριο.

Το πρώτο μισό της περυσινής χρονιάς, το 2014, η ισοτιμία ήταν 1 ευρώ προς 1,3 έως 1,4 δολάρια. Το δεύτερο μισό του 2014 κυμάνθηκε από 1,3 έως 1,2 και μέσα σε δύο μήνες το 2015 έγινε πρακτικά 1 προς 1 σχεδόν. Αν το ευρώ παρέμενε ισχυρό, ο φόβος ότι τα ευρωπαϊκά κεφάλαια θα διοχετεύονταν στις ΗΠΑ για την αγορά μετοχών και ομολόγων του αμερικανικού κράτους θα ήταν βάσιμος και ισχυρός. Με την αποδυνάμωση όμως του ευρώ και την ουσιαστική εξίσωσή του με το δολάριο, συν το γεγονός του καλπασμού του γερμανικού χρηματιστηρίου, θα ήταν τρελός όποιος Γερμανός με λεφτά τοποθετούσε τα χρήματά του στις ΗΠΑ αντί να αγοράσει γερμανικές μετοχές. Δεν έχει κανένα λόγο να το κάνει, αφού αποκομίζει τρελά κέρδη στη Γερμανία, κέρδη πραγματικά ασύλληπτα. Αυτό δεν αφορά μόνο τους Γερμανούς. Ολοι οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν βεβαίως ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις, ιδίως αυτές του δείκτη DAX, είναι οι ισχυρότερες της Ευρώπης.

Απολύτως λογικό είναι οι θεσμικοί επενδυτές (τράπεζες, κερδοσκόποι, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.) να προτιμούν να αγοράζουν γερμανικές μετοχές πρώτης ποιότητας αντί να επενδύουν σε μια πορτογαλική τράπεζα, σε μια ισπανική εταιρεία ετοίμων ενδυμάτων ή σε μια ιταλική μακαρονοποιία – δεν μιλάμε φυσικά για το ελληνικό χρηματιστήριο. Για να έχουμε αίσθηση των πραγματικών μεγεθών, τώρα, μετά την αύξηση του δείκτη DAX με τρελούς ρυθμούς, οι 30 μεγαλύτερες γερμανικές επιχειρήσεις που συναπαρτίζουν τον δείκτη αυτόν έχουν συνολική χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση και οι τριάντα μαζί ύψους 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ, όταν η συνολική ρευστότητα που θα παράσχει η ΕΚΤ στην Ευρωζώνη θα ανέλθει σε 1,14 τρισεκατομμύρια ευρώ. Τι ποσοστό αυτού του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ θα μεταφερθεί στη Γερμανία;