Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΚΤ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΕΚΤ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 15 Ιουλίου 2015

Ξανά στη δίνη μεταξύ ΔΝΤ-Ευρωζώνης η Ελλάδα

Ξανά στη δίνη μεταξύ ΔΝΤ-Ευρωζώνης η Ελλάδα Σοβαρό ενδεχόμενο εμπλοκής στο 3ο μνημόνιο για την Ελλάδα, προκαλεί η νέα έκθεση βιωσιμότητας του ΔΝΤ. Έκτακτο ταξίδι του αμερικανού υπουργού οικονομικών σε Βερολίνο, Παρίσι και ΕΚΤ. Αίνιγμα η στάση της Γερμανίας με τον Σόιμπλε να επιμένει για Grexit.
Με αγκάθια είναι στρωμένος ο δρόμος προς τη συμφωνία για το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Εκτός από τα μέτωπα στο εσωτερικό με πρώτο την ομαλή ψήφιση του πρώτου πακέτου μέτρων σήμερα αλλά και στις 22 Ιουλίου, θολό παραμένει το τοπίο και από την πλευρά των δανειστών.
Το βασικό πρόβλημα συνίσταται για άλλη μια φορά στο ρόλο του ΔΝΤ που οι ευρωπαίοι απαίτησαν να συμμετέχει όχι μόνο σε επίπεδο τεχνικής βοήθειας και μετά τον Μάρτιο του 2016 αλλά και με κεφάλαια. Όπως έγινε γνωστό ο σχεδιασμός των ευρωπαϊων είναι από τα 86 δισ. ο ESM να βάλει μόνο 40 – 50 δισ. και για τα υπόλοιπα να υπάρξει συνεισφορά του Ταμείου (εκκρεμούν 16 δισ. από το υφιστάμενο πρόγραμμα που λήγει το Μάρτιο και προσδοκάται να υπάρξει ένα ακόμα).
Το Ταμείο ωστόσο επανήλθε στο θέμα του χρέους και με νέα έκθεση ξεκαθαρίζει ότι παραμένει μη βιώσιμο και ζητά μέτρα. «Το χρέος της Ελλάδας μπορεί να γίνει βιώσιμο μόνο μέσω ελάφρυνσης του χρέους που πηγαίνει πολύ πέρα από ότι ήταν διατεθειμένη να εξετάσει ως τώρα η Ευρώπη».
Το ΔΝΤ δίνει τρεις επιλογές:

Πέμπτη 2 Ιουλίου 2015

Wikileaks: Συγκλονιστικές αποκαλύψεις για τη Μέρκελ και την Ελλάδα

Wikileaks: Συγκλονιστικές αποκαλύψεις για τη Μέρκελ και την Ελλάδα  
Τις αποκαλύψεις των απόρρητων εγγράφων των Wikileaks δημοσιεύει η γαλλική εφημερίδα Liberation.
Σύμφωνα με τα όσα αποκαλύπτονται, η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (NSA) είχε καταγράψει συνομιλία της Μέρκελ με συνεργάτη της τον Οκτώβριο του 2011, λίγες ημέρες πριν από την απόφαση της Συνόδου Κορυφής για επιπρόσθετο κούρεμα των ομολόγων.
Τα απόρρητα έγγραφα αποκαλύπτουν πως η Γερμανίδα καγκελάριος δεν πίστευε εδώ και χρόνια ότι μεγάλο κούρεμα του ελληνικού χρέους θα αποτελούσε τη λύση για την ελληνική κρίση.
Όπως αναφέρουν δύο έγγραφα της NSA και της βρετανικής GCHQ, η ανησυχία της καγκελαρίου ήταν ότι η Αθήνα δεν θα κατάφερνε να ξεπεράσει την οικονομική κρίση, ακόμα και με ένα επιπλέον κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, από τη στιγμή που δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί το υπόλοιπο χρέος της.
Υπέρ του επιπρόσθετου κουρέματος τασσόταν μόνο ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ενώ αντίθετος σε κούρεμα εμφανιζόταν ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Ζαν Κλοντ Τρισέ. Αναποφάσιστη ήταν η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ.
Παράλληλα, έγγραφο που υπέκλεψε η βρετανική υπηρεσία Πληροφοριών (GCHQ) -και το οποίο είχε συντάξει ο γενικός διευθυντής της γερμανικής καγκελαρίας για θέματα ΕΕ- αναφέρει ότι οι χώρες BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική) σκέφτονταν να συνδράμουν στη διάσωση της Ελλάδας.
Το έγγραφο επισημαίνει: «Το Βερολίνο δεν θα δεχόταν να δώσει στο EFSF τραπεζική άδεια. Επίσης δεν θα δεχόταν τη θέσπιση ενός κοινού Οχήματος Ειδικού Σκοπού μεταξύ του EFSF και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ή άλλο μέτρο που θα απαιτούσε νομοθετικές αλλαγές από τα κράτη μέλη. Από την άλλη πλευρά, οι Γερμανοί θα υποστηρίξουν τη δημιουργία ενός ειδικού προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο οποίο οι χώρες BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική) θα "ρίξουν" κεφάλαια για το σκοπό της ενίσχυσης δραστηριοτήτων διάσωσης στην ευρωζώνη».
Ο Τζούλιαν Άσαντζ, ιδρυτής του WikiLeaks, τονίζει: «Οι σημερινές αποκαλύψεις δείχνουν ότι η εκστρατεία οικονομικής κατασκοπείας των ΗΠΑ εκτείνεται προς τη Γερμανία και σημαντικούς ευρωπαϊκούς θεσμούς για θέματα όπως η ΕΚΤ και η ελληνική κρίση. Οι αποκαλύψεις δείχνουν πως η Βρετανία βοηθά τις ΗΠΑ να κατασκοπεύουν θέματα που αφορούν την Ευρώπη. Θα είχαν προχωρήσει η Γαλλία και η Γερμανία με το σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας από τις BRICS εάν δεν είχε συγκεντρώσει (η Βρετανία) αυτές τις πληροφορίες και εάν δεν τις είχε δώσει στις ΗΠΑ -οι οποίες θα πρέπει να τρομοκρατήθηκαν από τις γεωπολιτικές επιπτώσεις;»
 

Τρίτη 5 Μαΐου 2015

Βρυξέλλες, του Θάνου Αθανασίου




















Το εναρκτήριο λάκτισμα για την έναρξη της ουσιαστικής διαπραγμάτευσης για το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής, με ορίζοντα διετίας και νέο δάνειο 46 ως 50 δισ. ευρώ, έδωσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με τη διαρροή προς τους FT σε σχέση με το δημόσιο χρέος και το πρωτογενές έλλειμμα.

Το ΔΝΤ ζητάει μέτρα για τη βιωσιμότητα του χρέους, καθώς η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει το στόχο για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (μάλιστα φέτος τρέχει ήδη έλλειμμα) και οι εταίροι δεν σκοπεύουν να κουρέψουν την ονομαστική αξία των διμερών δανείων, ή των χρημάτων του EFSF.

H λύση για τους εταίρους και αυτό θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης μεταξύ της ηγεσίας του οικονομικού επιτελείου, της ΕΚΤ και της Κομισιόν, είναι ένα νέο δάνειο για την πρόωρη εξόφληση των υψηλότοκων και βραχυπρόθεσμων δανείων του ΔΝΤ ύψους 19 δισ. και η αποχώρηση του ταμείου από το χρηματοδοτικό σκέλος του προγράμματος.

Το ΔΝΤ δεν θα εκταμιεύσει κανένα από τα υπόλοιπα 15,4 δισ. που έχει επιμερίσει στην Ελλάδα ως τον Μάρτιο του 2016 και θα παραμείνει στις αποστολές ελέγχου μόνο ως τεχνικός σύμβουλος. 

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015

Ο ΜΑΖΙΚΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΟΪΚΑΝΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΥΣΗ, ΑΛΛΑ ΠΑΓΙΔΑ



Από τον ΝΕΣΤΟΡΑ ΝΕΣΤΟΡΙΔΗ* & το iskra
Τις τελευταίες εβδομάδες η κυβέρνηση προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει τρόπους να χρηματοδοτήσει τόσο τις εσωτερικές της υποχρεώσεις όσο και τους δανειστές. Δεδομένου ότι όλοι παραδέχονται πως το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο, είναι αυτονόητο πως η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Συνυπολογίζοντας πως βρισκόμαστε ήδη σε μία πορεία διαπραγμάτευσης, οι επιλογές για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις δεν είναι πολιτικά ουδέτερες, αλλά επηρεάζουν καθοριστικά το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε τι έγινε σε ανάλογες περιπτώσεις διαπραγματεύσεων, ώστε να μπορέσουμε να αντλήσουμε συμπεράσματα για το τι (δεν) πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα. Η περίπτωση της Κύπρου είναι ένα παράδειγμα από το οποίο οφείλουμε να αντλήσουμε σημαντικά διδάγματα.

ΟΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ
Η Κύπρος είχε σοβαρό τραπεζικό πρόβλημα στο τραπεζικό της σύστημα ήδη από το 2010, το οποίο οξύνθηκε το 2011. Μη θέλοντας να γίνει ανακεφαλαιοποίηση από τον EFSF (η οποία θα συνοδευόταν από μνημόνιο), ο πρόεδρος Χριστόφιας αποφάσισε να εθνικοποιήσει την Λαϊκή Τράπεζα, προκαλώντας τη μήνη του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. Οι ανάγκες της εν λόγω τράπεζας ήταν τεράστιες (πολύ μεγαλύτερες από ότι είχαν υπολογίσει τα stress tests της εποχής) και έτσι το Κυπριακό Κράτος επωμίστηκε σημαντικές ζημιές.
Οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και την ΕΚΤ διήρκησαν συνολικά 14 μήνες, μέσα στους οποίους η Κύπρος προσπαθούσε εναγωνίως να καλύπτει τα χρέη της, τις εσωτερικές υποχρεώσεις της και την σταθερότητα του τραπεζικού της συστήματος, αποφεύγοντας όμως την υπογραφή σκληρού μνημονίου. Προκειμένου να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, αναγκάστηκε σε εσωτερικό δανεισμό από τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ η ρευστότητα του τραπεζικού της συστήματος γινόταν από τον ELA.
Η ιστορία της Κύπρου είναι γνωστό πως έληξε. Απαιτήθηκε από το Eurogroup κούρεμα καταθέσεων και μνημόνιο, το οποίο εν τέλει έγινε αποδεκτό κατόπιν απειλής από την ΕΚΤ ότι θα σταματούσε την παροχή ρευστότητας στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα.
Όπως βλέπουμε, υπάρχουν αρκετά κοινά σημεία με την Ελλάδα του σήμερα. Και στις δύο περιπτώσεις μιλάμε για κυβερνήσεις που δεν ήθελαν μνημονιακά, υφεσιακά μέτρα και κατέφευγαν στον εσωτερικό δανεισμό και το ELA ώστε από τη μία να εκπληρώνει το κράτος τις υποχρεώσεις του (προς τους δανειστές και τους πολίτες) και από την άλλη να παραμένουν ανοιχτές οι τράπεζες. Ωστόσο, στην Κύπρο τη χαριστική βολή έδωσε ένας μνημονιακός πρόεδρος, ενώ στην Ελλάδα έχουμε κυβέρνηση άλλης κατεύθυνσης. Σημασία δεν έχουν όμως οι προθέσεις, αλλά η ισχύς των μερών και πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το έδαφος για τη λύση της Κύπρου στρώθηκε επί Χριστόφια, όταν η μακρόχρονη διαπραγμάτευση του έδωση στην ΕΚΤ τη δυνατότητα να προετοιμάζει το έδαφος για την επιβολή του κουρέματος, όπως έχει δείξει το Press Project εδώ.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση προκειμένου να εξυπηρετήσει τα δάνεια του ΔΝΤ που λήγουν αυτήν περίοδο έχει προβεί σε πολύ μεγάλης κλίμακα εσωτερικό δανεισμό. Συγκεκριμένα, έχει δανειστεί από τα διαθέσιμα των ασφαλιστικών ταμείων και της Περιφέρειας Αττικής, έχει πάρει χρήματα που προορίζονταν για τους αγρότες από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ έχει πάρει και 150 εκ. ευρώ που προορίζονταν για προμήθειες νοσοκομείων. Όλα αυτά φυσικά θα επιστραφούν, υπό την προϋπόθεση ότι θα δοθεί τμήμα της τελευταίας δόσης των 7 δις ευρώ του μνημονιακού προγράμματος. Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση καθίσταται σιγά-σιγά σε μεγάλο βαθμό έρμαιο των απειλών των Ευρωπαίων, οι οποίοι μπορούν να απαιτήσουν σκληρά μέτρα ή/και ξεπούλημα σημαντικών δημόσιων υποδομών (πχ 14 αεροδρόμια που ενδιαφέρουν πολύ τη Γερμανία) ώστε να εκταμιευτεί η τροϊκανή δόση και να μην αναγκαστεί το κράτος να κηρύξει εσωτερική στάση πληρωμών. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βέλος που έχουν πλέον στη φαρέτρα τους οι δανειστές.
Ας μην ξεχνάμε πως στην Κύπρο δεν έχουν επιστραφεί ακόμη τα χρήματα που δάνεισαν τα ασφαλιστικά ταμεία στην κυβέρνηση κατά την διάρκεια της διαπραγμάτευσης και είναι άγνωστο πότε θα συμβεί αυτό. Φυσικά στην Ελλάδα τα ασφαλιστικά ταμεία είναι πιο καλυμμένα, αφού η διαδικασία γίνεται μέσω repos, αλλά αυτό δεν μειώνει τη δύναμη που έχουν πλέον οι εταίροι έναντι μας, καθώς αν δεν μας δώσουν τη δόση θα είμαστε σε de facto αδυναμία πληρωμών, αν δεν βρούμε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.
Επιπλέον, ο εσωτερικός δανεισμός είναι πολύ επώδυνη επιλογή, καθώς στερεί -βραχυχρόνια- πόρους από την εγχώρια οικονομία, τους οποίους εκείνη έχει απόλυτη ανάγκη. Επιπρόσθετα, οι πόροι εκείνοι δεν κατευθύνονται σε παραγωγικές επενδύσεις, ούτε σε κάλυψη κοινωνικών αναγκών, αλλά στην κάλυψη του –κατά γενική ομολογία- μη βιώσιμου δημόσιου χρέους. Ακόμα χειρότερα, η ελληνική κυβέρνηση γίνεται έρμαιο στους δανειστές ώστε να της δοθεί η δόση να καλύψει τις τρύπες· η δε δόση δεν θα «χαριστεί», αλλά θα έχει τη μορφή δανείου, το οποίο θα εγγραφεί στο δημόσιο χρέος και θα πρέπει να αποπληρώνουμε κάθε χρόνο.
ΑΝΥΠΑΚΟΗ ΤΩΡΑ, ΝΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ
Αν συνεχιστεί και διευρυνθεί η τακτική του εσωτερικού δανεισμού, η κατάσταση ολοένα και θα δυσκολεύει. Θα μπαίνουμε σε έναν διαρκή φαύλο κύκλο, όπου το εξωτερικό χρέος της χώρας θα μετατρέπεται σε εσωτερικό, ενώ παράλληλα θα στερούνται σημαντικοί πόροι από την οικονομία και την κοινωνία. Από την άλλη, η θέση «δώστε μας μέρος της δόσης των 7 δις, αλλιώς θα κάνουμε στάση πληρωμών στο εξωτερικό χρέος» είναι ανεπαρκής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτή ειναι η τελευταία δόση του 2ου Μνημονίου και είναι άσχημο συμβολικά ο ΣΥΡΙΖΑ να δεχτεί τέτοια «βοήθεια», γι αυτό άλλωστε και οι πρώτες δηλώσεις της κυβέρνησης έλεγαν πως δεν θέλουμε τα λεφτά αυτής της δόσης, καθώς δεν αναγνωρίζουμε το πρόγραμμα στο σύνολο του. Επίσης, δεν δίνει ουσιαστική λύση στο πρόβλημα, παρά μόνον μία προσωρινή ανάσα, με ενδεχόμενο πολύ βαρύ τίμημα και περαιτέρω επώδυνους συμβιβασμούς.
Η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα είναι εκ των πραγμάτων μία κατάσταση ανισορροπίας, η οποία δεν γίνεται να διαρκέσει αιωνίως. Σύντομα θα πρέπει να παρθούν σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες θα καθοριστούν από τους συσχετισμούς δύναμης. Καθήκον μας λοιπόν είναι να καλλιεργήσουμε όσο το δυνατόν ευνοϊκότερους συσχετισμούς που να εξυπηρετούν τα λαϊκά συμφέροντα και να μην ενδώσουμε σε κανέναν εκβιασμό των «Θεσμών», προχωρώντας άμεσα στην υλοποίηση των προεκλογικών μας εξαγγελιών, δηλαδή του προγράμματος της Θεσσαλονίκης και στην διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας τους χρέους. Ως εκ τούτου, όχι μόνο πρέπει να σταματήσουμε την τακτική του εσωτερικού δανεισμού, αλλά πρέπει να προετοιμαζόμαστε τόσο σε πολιτικό, όσο και σε τεχνικό επίπεδο, για το ενδεχόμενο της ρήξης. Κάθε ευρώ που φεύγει για την εξυπηρέτηση των δανειστών αποτελεί ένα επιπλέον όπλο στα χέρια τους, καθώς στραγγαλίζει την οικονομία και την κοινωνία. Όπως φάνηκε και στην περίπτωση της Κύπρου,αλλά και στη δική μας με τη συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, η ΕΚΤ κατέχει το πανίσχυρο όπλο της ρευστότητας, το οποίο δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει την κατάλληλη στιγμή, στο οποίο πρέπει να είμαστε έτοιμοι (σε ουσιαστικό επίπεδο και όχι μόνο λεκτικά) να απαντήσουμε. Και η απάντηση μπροστά σε αυτόν τον εκβιασμό είναι μία, το εθνικό νόμισμα.
*Ο Νέστορας Νεστορίδης είναι μέλος της Ο.Μ. του ΣΥΡΙΖΑ Παρισιού.

Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

Να πως μαζεύει η Γερμανία το χρήμα από το 2009

Του Γιώργου Δελαστίκ

Ο δείκτης DAX κερδίζει… 1.000 (!) μονάδες κάθε μήνα

Καλπάζουν ασυγκράτητες προς τα πάνω οι τιμές των μετοχών των 30 μεγαλύτερων γερμανικών εταιρειών που συγκροτούν τον δείκτη DAX του χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης. Τη Δευτέρα έσπασαν και το φράγμα των 12.000 μονάδων, πηδώντας κατευθείαν στις… 12.219 μονάδες! Αυτό όμως είναι το λιγότερο. Μόλις πριν από έναν μήνα ο DAX είχε υπερβεί τις 11.000 μονάδες! Στις 31 Δεκεμβρίου του 2014 δε ο δείκτης αυτός βρισκόταν στις 9.800 μονάδες, αλλά τις 10.000 μονάδες τις είχε υπερβεί στιγμιαία στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, όπως και κοντά στα τέλη της. Τώρα, τους δυόμισι μήνες του 2015 που έχουν περάσει, ο DAX έχει απογειωθεί, κερδίζοντας… 1.000 μονάδες κάθε μήνα! Καλά, ας μην κάνουμε καλύτερα συγκρίσεις με την αρχή της κρίσης, γιατί τότε θα φανεί πεντακάθαρα πως οι μόνοι που κερδοσκοπούν και κερδίζουν ασύστολα από την κρίση στην Ευρωζώνη είναι πρωτίστως οι Γερμανοί. Για να αντιληφθούμε καλύτερα τι εννοούμε, τον Μάρτιο του 2009 ο DAX βρισκόταν χαμηλότερα από τις… 3.600 μονάδες, πράγμα που σημαίνει πάνω από τριπλασιασμό εν μέσω κρίσης! Αύξηση 240%! Στα μέσα του 2012 ο DAX έπαιζε γύρω στις 6.000 μονάδες. Στις 26 Ιουλίου 2012 ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι «η ΕΚΤ θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να διατηρήσει το ευρώ». Μετά τη δήλωση αυτή, ο DAX ανέβηκε ταχύτατα και ουδέποτε ξαναπλησίασε τις 6.000 μονάδες, κυμαινόμενος το 2013 εν γένει μεταξύ 8.000 και 9.000 μονάδων, ενώ το 2014 μεταξύ 9.000 και 10.000 μονάδων, με ελάχιστες αποκλίσεις. Στις 22 Ιανουαρίου του 2015 η ΕΚΤ αποφάσισε να παράσχει ρευστότητα ως τον Σεπτέμβριο του 2016 ύψους 1,14 τρισεκατομμυρίων ευρώ, με ρυθμό 60 δισεκατομμυρίων τον μήνα. Με το που ανακοινώθηκε αυτό, ο DAX έγινε… πύραυλος και κερδίζει 1.000 μονάδες κάθε μήνα!

Παράλληλα, η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, η Μπούντεσμπανκ, μηδένισε τα επιτόκια όχι απλά για τα έντοκα γραμμάτια τριών και έξι μηνών, αλλά ακόμη και για τα δεκαετή γερμανικά κρατικά ομόλογα, σπρώχνοντας έτσι όσους έχουν χρήματα να τα τοποθετούν στο χρηματιστήριο. Οι εξελίξεις αυτές, βέβαια, θέτουν ένα κρίσιμο ερώτημα: Η υποτιθέμενη αυξημένη ρευστότητα των τραπεζών προορίζεται να διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία, στις επιχειρήσεις δηλαδή που παράγουν προϊόντα και απασχολούν δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενους στην Ευρωζώνη ή, αντιθέτως, στόχο έχει τη χρηματιστηριακή κερδοσκοπία με πρωταγωνιστές τις τράπεζες και τους επιτήδειους πελάτες τους; Από όσα βλέπουμε αυτές τις ημέρες του Μαρτίου που άρχισαν να δίνονται τα δισεκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες, μόνο προς τις επιχειρήσεις της Ευρωζώνης δεν δείχνουν να πηγαίνουν. Γεννούνται επίσης σοβαρές υποψίες για την απότομη πτώση της ισοτιμίας του ευρώ προς το δολάριο.

Το πρώτο μισό της περυσινής χρονιάς, το 2014, η ισοτιμία ήταν 1 ευρώ προς 1,3 έως 1,4 δολάρια. Το δεύτερο μισό του 2014 κυμάνθηκε από 1,3 έως 1,2 και μέσα σε δύο μήνες το 2015 έγινε πρακτικά 1 προς 1 σχεδόν. Αν το ευρώ παρέμενε ισχυρό, ο φόβος ότι τα ευρωπαϊκά κεφάλαια θα διοχετεύονταν στις ΗΠΑ για την αγορά μετοχών και ομολόγων του αμερικανικού κράτους θα ήταν βάσιμος και ισχυρός. Με την αποδυνάμωση όμως του ευρώ και την ουσιαστική εξίσωσή του με το δολάριο, συν το γεγονός του καλπασμού του γερμανικού χρηματιστηρίου, θα ήταν τρελός όποιος Γερμανός με λεφτά τοποθετούσε τα χρήματά του στις ΗΠΑ αντί να αγοράσει γερμανικές μετοχές. Δεν έχει κανένα λόγο να το κάνει, αφού αποκομίζει τρελά κέρδη στη Γερμανία, κέρδη πραγματικά ασύλληπτα. Αυτό δεν αφορά μόνο τους Γερμανούς. Ολοι οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν βεβαίως ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις, ιδίως αυτές του δείκτη DAX, είναι οι ισχυρότερες της Ευρώπης.

Απολύτως λογικό είναι οι θεσμικοί επενδυτές (τράπεζες, κερδοσκόποι, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.) να προτιμούν να αγοράζουν γερμανικές μετοχές πρώτης ποιότητας αντί να επενδύουν σε μια πορτογαλική τράπεζα, σε μια ισπανική εταιρεία ετοίμων ενδυμάτων ή σε μια ιταλική μακαρονοποιία – δεν μιλάμε φυσικά για το ελληνικό χρηματιστήριο. Για να έχουμε αίσθηση των πραγματικών μεγεθών, τώρα, μετά την αύξηση του δείκτη DAX με τρελούς ρυθμούς, οι 30 μεγαλύτερες γερμανικές επιχειρήσεις που συναπαρτίζουν τον δείκτη αυτόν έχουν συνολική χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση και οι τριάντα μαζί ύψους 1,3 τρισεκατομμυρίων ευρώ, όταν η συνολική ρευστότητα που θα παράσχει η ΕΚΤ στην Ευρωζώνη θα ανέλθει σε 1,14 τρισεκατομμύρια ευρώ. Τι ποσοστό αυτού του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ θα μεταφερθεί στη Γερμανία;

Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

Το επικίνδυνο «chicken game» Ελλάδας – Γερμανίας

krougman
του Πολ Κρούγκμαν
Στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας αλλά και στην απόφαση της ΕΚΤ να σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα, αναφέρεται ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, στο σημερινό άρθρο του στους New York Times.
Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζει περισσότερο συμβολική και λιγότερο ουσίας την κίνηση της ΕΚΤ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι πλησιάζει η στιγμή της αλήθειας. «Και είναι μια στιγμή αλήθειας όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη και, συγκεκριμένα, για την κεντρική τράπεζα, η οποία ίσως σύντομα θα πρέπει να αποφασίσει για ποιον εργάζεται», τονίζει.
Ο Κρούγκμαν συνοψίζει την παρούσα κατάσταση στον εξής διάλογο: «Γερμανία προς Ελλάδα: Ωραίο τραπεζικό σύστημα έχετε. Κρίμα θα ήταν αν κάτι του συνέβαινε. Ελλάδα προς Γερμανία: Α, ναι; Λοιπόν, θα ήταν άσχημο να δούμε την ωραία και λαμπερή σας Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνεται συντρίμμια».
Σε μία πιο αναλυτική εκδοχή, εξηγεί, «η Γερμανία απαιτεί να συνεχίσει η Ελλάδα να προσπαθεί να πληρώσει τα χρέη της στο ακέραιο με την επιβολή απίστευτα σκληρής λιτότητας. Η έμμεση απειλή, αν η Ελλάδα αρνηθεί, είναι ότι η Κεντρική Τράπεζα θα διακόψει την υποστήριξη που παρέχει στις ελληνικές τράπεζες, όπως εκλήφθηκε η απόφαση της Τετάρτης αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν. Και αυτό θα έσπερνε τον όλεθρο στην ήδη άθλια οικονομία της Ελλάδας».
Ο οικονομολόγος επισημαίνει ότι μία τέτοια κίνηση θα δημιουργούσε τεράστιους κινδύνους, όχι μόνο για την οικονομία της Ευρώπης, αλλά και για ολόκληρο το ευρωπαϊκό εγχείρημα, τονίζοντας ότι μία τραπεζική κατάρρευση στην Ελλάδα θα οδηγούσε σε Grexit. Προσθέτει το χάος στην Ελλάδα θα μπορούσε να τροφοδοτήσει και τις απειλητικές πολιτικές δυνάμεις που κερδίζουν έδαφος καθώς εξελίσσεται η δεύτερη μεγάλη ύφεση στην Ευρώπη, ενώ κάνει αναφορά και στη χθεσινή δήλωση Βαρουφάκη για τους ναζί και το κόμμα της Χρυσής Αυγής. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, οι εξελίξεις υποδηλώνουν μια «πολύ επικίνδυνη αντιπαράθεση. Δεν πρόκειται για διπλωματία, ως συνήθως: είναι ένα “game of chicken”, όπου δύο φορτηγά γεμάτα με εκρηκτικές ύλες τρέχουν σε αντίθετη κατεύθυνση πάνω σε έναν στενό ορεινό δρόμο, απρόθυμα και τα δύο να κάνουν στην άκρη. Και όλα αυτά συμβαίνουν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία υποτίθεται ότι είναι -πράγματι, υπήρξε, μέχρι τώρα- ένας θεσμός που προάγει την παραγωγική συνεργασία».
Όσον αφορά στις αιτίες που οδήγησαν την αντιπαράθεση σε τέτοιο σημείο, σύμφωνα με τον οικονομολόγο, έχουν να κάνουν με το γεγονός πως οι πολιτικοί λένε στους ψηφοφόρους αυτά που θέλουν να ακούσουν, δίνουν υποσχέσεις που δεν μπορούν να εκπληρωθούν,και καταλήγουν να οδηγούνται σε πολιτικές που στη συνέχεια προσποιούνται ότι δεν μπορούν να αποφύγουν. Όπως τονίζει ο Κρούγκμαν, αναφέρεται στην Άνγκελα Μέρκελ και τους συναδέλφους της.
Είναι αλήθεια πως η Ελλάδα δανειζόταν ανεύθυνα όλα τα προηγούμενα χρόνια, υποστηρίζει ο Κρούγκμαν, επιμένοντας ωστόσο πως κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό αν κάποιοι δεν την δάνειζαν εξίσου ανεύθυνα: σαφώς είναι αδύνατο η χώρα να καταφέρει να ξεπληρώσει όλο της το χρέος, προσθέτει.
Τι θα γίνει όμως αν η Γερμανία δεν συνειδητοποιήσει ποτέ τη ζημιά που προκαλεί η λιτότητα, αναρωτιέται ο Κρούγκμαν, καταλήγοντας: «Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να ελπίζουμε ότι η ΕΚΤ θα πάρει θέση και θα ξεκαθαρίσει ότι ο σωστός ρόλος της είναι να κάνει ό,τι μπορεί για να διασφαλίσει την οικονομία και τους δημοκρατικούς θεσμούς της Ευρώπης – όχι να ενεργεί ως συλλέκτης χρέους της Γερμανίας».
Ο Πολ Κρούγκμαν είναι οικονομολόγος. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στους New York Times και αναδημοσιεύτηκε από την lifo.gr στις 6/2/2015

Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014

Θα χρησιμοποιηθούν απειλές για τη ρευστότητα Βαρουφάκης: Ο Τσίπρας να κλείσει το τηλέφωνο στον Ντράγκι αν τον απειλήσει


Βαρουφάκης: Ο Τσίπρας να κλείσει το τηλέφωνο στον Ντράγκι αν τον απειλήσει
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας με τον Γιάννη Βαρουφάκη σε παρουσίαση βιβλίου του 

Αθήνα
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει απειλή από την ΕΚΤ για κλείσιμο των ATM και ο Τσίπρας «πρέπει να κλείσει το τηλέφωνο στον Ντράγκι, αλλιώς δεν έχει κανένα λόγο να εκλεγεί» δήλωσε ο οικονομολόγος Γ.Βαρουφάκης.

Μια τέτοια «καθαρά δικτατορική και αυθαίρετη απειλή, δεν προβλέπεται από καμία ευρωπαϊκή συνθήκη, ούτε από το καταστατικό της ΕΚΤ» τόνισε ο καθηγητής Οικονομικών, Γ.Βαρουφάκης μιλώντας στον ANT1, προεξοφλώντας ότι έτσι θα κινηθεί η ΕΚΤ, αφού κάτι ανάλογο έπραξε και στην περίπτωση της Κύπρου και της Ιρλανδίας.

Ερμηνεύοντας δε τη στάση του Βερολίνου λέει ότι Μέρκελ και Σόιμπλε θέλουν να ρίξουν τον Σαμαρά αναζητώντας μια «φρέσκια κυβέρνηση» που θα «αναγκαστεί» να υπογράψει τρίτο μνημόνιο.

«Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι διατεθειμένος να αντιμετωπίσει την απειλή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για κλείσιμο των ΑΤΜs και να πει στον κ. Ντράγκι (τον επικεφαλής της ΕΚΤ) ότι δεν δικαιούται να θέτει μια νεοεκλεγμένη κυβέρνηση υπό αυτή την καθαρά δικτατορική και αυθαίρετη απειλή, που δεν προβλέπεται από καμία ευρωπ...
 

Δευτέρα 10 Μαρτίου 2014

ΔΝΤ: Ομοσπονδιακό κράτος ή διάλυση της Ευρωζώνης

«Η Ευρωζώνη βρίσκεται στα μαύρα της τα χάλια».
Έτσι αρχίζει πολυσέλιδο αφιέρωμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για το μέλλον της Ευρωζώνης, το οποίο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι:
O πρώτος είναι να μετεξελιχθεί η Ευρωζώνη γρήγορα σε ομοσπονδιακό κράτος με νόμισμα το ευρώ. Ο δεύτερος είναι να παραμείνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά χωρίς το ευρώ, δηλαδή να διαλυθεί η Ευρωζώνη.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο αφιέρωμά του με τίτλο "Europe's Union Step by Step - Europe's Road to Integration - Whither the Euro? ", παραδέχεται ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα από την κατεύθυνση της ολοκλήρωσης, αλλά αυτά γίνονται με πολύ αργούς ρυθμούς –τόσο αργούς που είναι σαν να μη γίνεται τίποτα, όπως αναφέρει η «Καθημερινή» της Κυριακής.
Το 1949 δημιουργήθηκε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ύστερα από πρωτοβουλία από πέντε κράτη: Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο. Από τότε μέχρι σήμερα, η ιδέα της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει προχωρήσει πολύ με σημαντικότερους σταθμούς την πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989, την κυκλοφορία του ευρώ το 1999 και το κύμα ένταξης νέων μελών της Κεντρικής Ευρώπης το 2004 (διεύρυνση).
Όμως, η παγκόσμια πιστωτική κρίση το 2008 ανέδειξε με τον πιο έκδηλο τρόπο ότι η Ευρωζώνη δεν είχε καμία γραμμή άμυνας ούτε ήταν έτοιμη πολιτικά, οικονομικά και νομισματικά για να διαχειριστεί κρίση και ύφεση.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, που αναφέρει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, είναι ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θεωρητικά επέβαλε τη δημοσιονομική πειθαρχία και τον δημοσιονομικό έλεγχο στα κράτη-μέλη ήταν αναποτελεσματικό.
Διότι, ενώ υπήρχε το Σύμφωνο, η πιστωτική κρίση μετατράπηκε στην Ευρωζώνη σε κρίση χρέους. Δηλαδή, η Ευρωζώνη (η συνθήκη της) απέτυχε στο μοναδικό που προστάτευε, καθώς όλα τα υπόλοιπα για τη διαχείριση μιας κρίσης δεν τα προέβλεπε. Παράδειγμα, η Συνθήκη δεν προέβλεπε και συγκεκριμένα απαγόρευε τη διάσωση ενός κράτους-μέλους από τα υπόλοιπα. Έτσι, δημιουργήθηκε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης για τη διάσωση της Ελλάδας.
Πολιτική ανεπάρκεια
Αλλά δεν ήταν μόνο το δημοσιονομικό πρόβλημα. Η Ευρωζώνη από τη σύστασή της, σύμφωνα με το ΔΝΤ, δεν έδωσε σημασία στο τραπεζικό σύστημα. Όχι ως μέρος της νομισματικής ένωσης, αλλά ως «διαπραγματευτής» της πραγματικής οικονομίας.
Η πολιτική ανεπάρκεια της Ευρωζώνης, σύμφωνα με το ΔΝΤ, φάνηκε από το γεγονός ότι τα πρώτα δύο χρόνια της κρίσης (2008-2010) αντί οι Ευρωπαίοι πολιτικοί να καταλάβουν την επικίνδυνη σύνδεση μεταξύ τραπεζών και κρατικού χρέους, απέδωσαν την κρίση των τραπεζών στα subprime των ΗΠΑ (κρίση των επισφαλών στεγαστικών δανείων).
Οταν αντιλήφθηκαν με καθυστέρηση ότι θα πρέπει να αποσυνδεθεί το τραπεζικό σύστημα από το κρατικό χρέος, τότε προχώρησαν σε μια σειρά από αμήχανες πολιτικές, για να καταλήξουν το 2012 στην απόφαση ότι χρειάζεται τραπεζική ενοποίηση, ενιαία εποπτεία και μηχανισμός εκκαθάρισης προβληματικών τραπεζών.
Η λύση
Η Ευρωζώνη το μόνο που χρειάζεται αυτήν τη στιγμή είναι δύο πράγματα:
• Πρώτον, χαλαρή νομισματική πολιτική.
• Δεύτερον, ενιαία δημοσιονομική πολιτική με υποστηρικτικό ρόλο όπου χρειάζεται. Δηλαδή, ένα υπουργείο Οικονομικών το οποίο να μεταφέρει πόρους από μία οικονομία σε μια άλλη που τους έχει ανάγκη.
Σήμερα η Ευρωζώνη κάνει ακριβώς το αντίθετο, και ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας. Οπως επισημαίνουν οι συγγραφείς της μελέτης του ΔΝΤ, το μόνο που έμαθαν οι οικονομολόγοι από τη Μεγάλη Υφεση του 1930 ήταν ότι η λιτότητα και η εσωτερική υποτίμηση είναι επικίνδυνες τακτικές.
Διότι επιτείνουν τον αποπληθωρισμό, αυξάνουν σε πραγματικούς όρους το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, αλλά και το ύψος των πραγματικών μισθών. Ταυτόχρονα, μειώνεται η εσωτερική ζήτηση (μείωση ανάπτυξης) και αυξάνεται κατακόρυφα η ανεργία.
Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις αυξάνονται οι λεγόμενοι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές. Για παράδειγμα, αντί ένα δημοσιονομικό μέτρο 1 ευρώ να έχει αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ κατά 1 ευρώ, θα έχει κατά 2 ευρώ.
Σήμερα αυτοί είναι κοντά στο 2 και θα πρέπει να μειωθούν στο 1, προκειμένου η Ευρωζώνη να αντιμετωπίσει το υπ' αριθμόν 1 πρόβλημα, την ανεργία.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει η Ευρωζώνη; Κατ' αρχάς, όπως λέει ξεκάθαρα το ΔΝΤ, η ΕΚΤ θα πρέπει να αναθεωρήσει τον στόχο για τον πληθωρισμό βάζοντας ένα νέο όριο άνω του 2%.
Το δεύτερο, που δεν το λέει ξεκάθαρα αλλά εμμέσως –πλην σαφώς–, να αλλάξει νοοτροπία η Γερμανία και να σταματήσει η κεντρική της τράπεζα (Bundesbank) να ασκεί πιέσεις στην ΕΚΤ.

Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013

Reuters:Έκθεση σοκ της τρόικας για την αποτυχία που ...έρχεται! (Η επιστροφή στη δραχμή είναι αναπόφευκτη)

Για «αδυναμία» ή «απροθυμία» της ελληνικής κυβέρνησης να συγκεντρώσει επαρκή φορολογικά έσοδα, γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει «νέο χρηματοδοτικό κενό», κάνει λόγο έκθεση της τρόικας των πιστωτών (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ) που επικαλείται το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.

Έπειτα από μήνες σχετικής ηρεμίας, οι «ανησυχίες» για την Ελλάδα και η κυβερνητική κρίση που ενέσκηψε στην Πορτογαλία, μεταξύ άλλων, ήγειραν εκ νέου τους φόβους περί αναζωπύρωσης της κρίσης στην ευρωζώνη, γράφει το πρακτορείο. Οι διεθνείς πιστωτές διερωτώνται για την «βούληση» της Ελλάδας να αλλάξει, σχολιάζει το Reuters, υπενθυμίζοντας ότι εάν η μακροπρόθεσμη αναχρηματοδότηση της χώρας δεν είναι εξασφαλισμένη, υπάρχει το ενδεχόμενο το ΔΝΤ να αποφασίσει να αποχωρήσει.

Κατ' ιδίαν ευρωπαίοι αξιωματούχοι επικρίνουν την Αθήνα τις τελευταίες εβδομάδες, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι η ελληνική κυβέρνηση κάνει όσα λιγότερα μπορεί και ότι η οικονομική προοπτική της χώρας επιδεινώνεται, προσθέτει. Η 47σέλιδη έκθεση αποτέλεσε το υπόβαθρο της απόφασης των δανειστών να εκταμιευθεί η δόση σε υποδόσεις, υπό τον όρο ότι θα εφαρμοστούν οι όροι που έχουν τεθεί στην Ελλάδα, αλλά στην ίδια την έκθεση αμφισβητείται η «βούληση και η δυνατότητα» συγκέντρωσης επαρκών φορολογικών εσόδων, σχολιάζει το Reuters.

«Η ενίσχυση της (ελληνικής) φορολογικής διοίκησης συνιστά έναν πυλώνα-κλειδί της στρατηγικής δημοσιονομικής προσαρμογής», αναφέρεται στην έκθεση. «Η αποτυχία να επιτευχθεί ο στόχος της βελτίωσης των επιδόσεων στη συγκέντρωση φορολογικών εσόδων θα συνεπαγόταν την ανάγκη να αναζητηθούν εναλλακτικά μέτρα για να κλείσει το προκύπτον δημοσιονομικό κενό», προστίθεται. Στην έκθεση της τρόικας γίνεται ο υπολογισμός ότι η δημοσιονομική «τρύπα» ενδέχεται να ανέλθει σε 0,5% του ΑΕΠ της Ελλάδας –ήτοι 2 δισ. ευρώ– φέτος και το 2014, εάν η Αθήνα αποτύχει να εκπληρώσει τους όρους που της έχουν τεθεί για να λάβει τις υποδόσεις.

Για το 2015, σε μια τέτοια περίπτωση το κείμενο προβλέπει ένα χρηματοδοτικό έλλειμμα το οποίο θα υπερβαίνει το 1,75% και για το 2016 υψηλότερο του 2%. «Η δημοσιονομική προοπτική για το 2013-'14 συνεχίζει να υπόκειται σε μεγάλη αβεβαιότητα», σημειώνεται στην έκθεση, η οποία φέρει ημερομηνία Ιούλιος 2013. Στην έκθεση σημειώνεται ότι η συγκέντρωση των φορολογικών εσόδων γίνεται κατά κύριο λόγο το δεύτερο εξάμηνο κάθε έτους.

«Μετά τα μέτρα που είχαν ληφθεί τον Μάιο για να αποφευχθεί να ανακύψει δημοσιονομικό κενό το 2013 και το 2014 η αποστολή εντόπισε νέες υστερήσεις οι οποίες απειλούν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, και ανέρχονται έως και σε 0,5% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση», σύμφωνα με την έκθεση.

Το ΑΕΠ της Ελλάδας ήταν 194 δισεκ. ευρώ το 2012. Στην έκθεση αναφέρεται, πάντως, ότι η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και να επιτύχει το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος (προ κόστους εξυπηρέτησης του χρέους) το 2013 και ενός πρωτογενούς πλεονάσματος 1,5% του ΑΕΠ της το 2014.

Η επίτευξη των στόχων αυτών αποτελεί προϋπόθεση για την εκταμίευση των υποδόσεων από την τρόικα. Η έκθεση εμμένει στην πρόβλεψη ότι η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 4,2% φέτος και 0,6% το 2014, ενώ δεν δίνει λεπτομέρειες όσον αφορά τους στόχους των εσόδων από αποκρατικοποιήσεις.

Πέμπτη 16 Μαΐου 2013

O xρυσός που λείπει και το μυστικό που κρύβουν οι κεντρικές τράπεζες

gold
 Τον τελευταίο καιρό, ο χρυσός έχει γίνει βασικό θέμα στα μέσα ενημέρωσης. Το ενδιαφέρον για το κίτρινο μέταλλο έχει αναζωπυρωθεί ύστερα από πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια της Γερμανίας και άλλων χωρών για τον επαναπατρισμό των αποθεμάτων τους σε χρυσό από τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία, όπου είχαν μετακινηθεί σε διάφορες χρονικές στιγμές.

Έντονες συζητήσεις έχουν ήδη αρχίσει σχετικά με το πόσο υπεύθυνα κεντρικές τράπεζες και υπουργεία οικονομικών 'αποθήκευαν' τα αποθέματα χρυσού που τους είχαν ανατεθεί. Αναφέρονται επίσης υποψίες ότι τελικά υπάρχουν μικρότερες ποσότητες χρυσού από ότι έχει αναφερθεί επίσημα. Υπάρχει μάλιστα μια θεωρία σύμφωνα με την οποία ουσιαστικά δεν έχει απομείνει καθόλου χρυσός στα θησαυροφυλάκια των κεντρικών τραπεζών στις οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες ...

1. Δημοπρασίες χρυσού, ή η κορυφή του παγόβουνου

Για πάνω από τέσσερεις δεκαετίες, οι κεντρικές τράπεζες πουλάνε τα αποθέματα χρυσού τους. Έχουν χρησιμοποιηθεί δύο τύποι «διάθεσης»: α) δημοπρασίες μετάλλων β) μυστικές διαδικασίες.

Η απλούστερη και πιο προφανής μέθοδος είναι οι δημοπρασίες χρυσού, που το 1975 ανήλθαν σε 36.700 τόνους από τα στοιχεία των επίσημων αποθεματικών όλων των χωρών και τους διεθνείς οργανισμούς στον κόσμο. Αυτό αντιπροσωπεύει την ορατή 'κορυφή του παγόβουνου'. Οι δημοπρασίες άρχισαν αμέσως αφότου καταργήθηκε ο κανόνας του χρυσού το 1970. Όλες οι δημοπρασίες χρυσού από τα επίσημα αποθέματα μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες:

1. τις πρώτες δημοπρασίες στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Αυτές οι δημοπρασίες οργανώθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

2. τις δημοπρασίες από τις κεντρικές τράπεζες, στο πλαίσιο της λεγόμενης «Washington Gold Agreement», η οποία τέθηκε σε εφαρμογή το φθινόπωρο του 1999, και

3. Τις μεμονωμένες δημοπρασίες από επιμέρους κεντρικές τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Στη δεκαετία του 1970, οι ΗΠΑ διέθεσαν 530 τόνους και το ΔΝΤ 732 τόνους - συνολικά 1.262 τόνους. Στη δεκαετία του 1980, οι νομισματικές αρχές του κόσμου δεν έκαναν σχεδόν καμία αγορά ή πώληση  χρυσού, και τα αποθεματικά τους ήταν σε μια «παγωμένη» κατάσταση.

Στη δεκαετία του 1990, οι καθαρές πωλήσεις χρυσού από τα επίσημα αποθεματικά των οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών ανήλθαν σε 2.900 τόνους. Στο τέλος του 2000, τα επίσημα αποθέματα χρυσού στον κόσμο περιείχαν 3.600 τόνους λιγότερο χρυσό από ότι το 1975.

Στις αρχές του νέου αιώνα, οι πωλήσεις εκτελούνταν ήταν κατά κύριο λόγο σύμφωνα με τις συμφωνίες της Ουάσιγκτον. Τον Σεπτέμβριο του 1999, υπεγράφη μια συμφωνία στην Ουάσιγκτον μεταξύ 17 κεντρικών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σχετικά με τις πωλήσεις του χρυσού κατά τη διάρκεια πενταετούς περιόδου. Στη συνέχεια ονομάστηκε η «Πρώτη Συμφωνία Χρυσού της Ουάσιγκτον» (WGA-1).

Επισήμως, δηλώθηκε ότι η συμφωνία αυτή είχε ως στόχο να ελέγχει την πώληση χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες, ώστε να μην μειωθεί η αγορά χρυσού. Στην πραγματικότητα, ο στόχος ήταν ο αντίθετος - να υποχρεώσει τις κεντρικές τράπεζες να πωλήσουν το μέταλλο από τα αποθεματικά τους, προκειμένου να διατηρήσουν τις τιμές του χρυσού σε χαμηλά επίπεδα.  Το Σεπτέμβριο του 2004, η συμφωνία επαναπροσδιορίστηκε μέσα από νέους κανόνες πώλησης - ονομάστηκε η «Δεύτερη Συμφωνία Χρυσού της Ουάσιγκτον» (WGA-2).

Τέλος, το Σεπτέμβριο του 2009, υπεγράφη η «Τρίτη Συμφωνία Χρυσού της Ουάσιγκτον» (WGA-3). Η Ελβετία έχει πουλήσει τις μεγαλύτερες ποσότητες χρυσού ως μέρος των Συμφωνιών αυτών (1.300 τόνοι). Μετά την Ελβετία ακολουθούν η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία και η Ολλανδία. Ανάμεσα σε άλλες χώρες είναι και η Ισπανία και η Πορτογαλία. Ο μέσος ετήσιος όγκος καθαρών πωλήσεων των κεντρικών τραπεζών από 2001-2009 ισοδυναμεί με 385 τόνους.

Το 2009, ωστόσο, στο απόγειο της οικονομικής κρίσης, υπήρξε μια στροφή στις πολιτικές των κεντρικών τραπεζών: στράφηκαν από πωλητές χρυσού σε αγοραστές. Αυτή η αλλαγή ήταν μια προσπάθεια να έρθει μια ισορροπία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο είχε πουλήσει 403 τόνους χρυσού από τα αποθεματικά του μεταξύ Σεπτεμβρίου 2009 και Δεκεμβρίου 2010.

Συνολικά, στα χρόνια μετά την κατάρρευση του κανόνα του χρυσού, πωλήθηκαν περίπου 6.500 τόνοι χρυσού από τα επίσημα αποθέματα (καθαρές πωλήσεις), το οποίο έχει μειώσει τα επίσημα αποθέματα κατά περίπου 18 τοις εκατό. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα αποθέματα αυτά είναι πλέον μόνο ελαφρώς πάνω από 30.000 τόνους.

2. Οι δημοπρασίες χρυσού αποτελούν κλοπή

Μια λεπτομερής ανάλυση γύρω από τις διαδικασίες πωλήσεων χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες δείχνουν ότι οι συναλλαγές εκτελούνται όταν θα είναι πιο επικερδείς για τον πωλητή και όχι τον αγοραστή.

Μεταξύ του 1999 και 2002, όταν η αγορά χρυσού ήταν στο χαμηλότερο σημείο της, σε σύγκριση με τα προηγούμενα είκοσι χρόνια, η Τράπεζα της Αγγλίας πούλησε  περισσότερο από το ήμισυ των επίσημων αποθεμάτων χρυσού της χώρας σε 17 δημοπρασίες, σχεδόν 400 τόνους χρυσού. Η απόφαση για την πώληση έγινε από τον τότε υπουργό Οικονομικών, Γκόρντον Μπράουν.

Κατά την έναρξη των πλειστηριασμών, υπήρχαν 715 τόνοι χρυσού στα αποθεματικά της χώρας και, στο τέλος, λίγο πάνω από 300 τόνοι. Τα έσοδα από τις πωλήσεις χρυσού μετατράπηκαν σε αμερικανικά δολάρια, ευρώ και γιεν. Μια έρευνα σχετικά με την υπόθεση αυτή ξεκίνησε το 2010. Κατά τη χρονική στιγμή της έρευνας (την άνοιξη του 2010), η τιμή του χρυσού ήταν περισσότερο από τέσσερις φορές υψηλότερη από τότε που εκτελέστηκαν οι δημοπρασίες (1.250 δολάρια για μία ουγγιά, σε αντίθεση με 256 έως 296 δολάρια).

Αποδείχθηκε ότι από τότε, οι ζημίες από την πώληση του χρυσού είχαν φτάσει τα GBP 7 δισ περίπου. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι μεταξύ 1999 και 2001, Αμερικανός υπουργός Οικονομικών ήταν ο Larry Summers, ο οποίος ήταν σε στενή επαφή με τον Γκόρντον Μπράουν και τον πίεζε να αποφασίσει να προβεί σε πωλήσεις χρυσού.

Το παράδειγμα αυτό, μεταξύ άλλων, αποδεικνύει αδιαμφισβήτητα ότι οι δημοπρασίες αυτές δεν είχαν ζητηθεί από τις νομισματικές αρχές ή τους ανθρώπους της Μεγάλης Βρετανίας, αλλά από τους αγοραστές, οι οποίοι προτιμούν να μένουν αφανείς.

3. Η δεκαετία του 1990: μυστικές διεεργασίες για να αφαιρεθεί ο χρυσός από τα θησαυροφυλάκια των κεντρικών τραπεζών

Στη δεκαετία του 1990, σύμφωνα με ορισμένους εμπειρογνώμονες, οι κεντρικές τράπεζες άρχισαν να χρησιμοποιούν ενεργά τα αποθέματα χρυσού τους ώστε να παρέχουν χρυσό με μίσθωση (ένα είδος πίστωσης). Αυτό κρατήθηκε κρυφό από το ευρύ κοινό, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετών και των κυβερνήσεων!

Ένας από τους κύριους στόχους αυτών των μυστικών διαδικασιών ήταν να καταστείλουν την τιμή του χρυσού, η οποία εμμέσως συνέχιζε να ανταγωνίζεται το δολάριο ΗΠΑ. Εκείνη την εποχή, η οικονομική ολιγαρχία (οι ιδιοκτήτες των πιεστηρίων του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Συστήματος) χρειαζόταν ένα ισχυρό δολάριο για την ενεργή αγορά περιουσιακών στοιχείων σε όλο τον κόσμο (αυτή είναι η όλη ουσία της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής «παγκοσμιοποίησης»). Πολλοί αποκάλυψαν τα σχέδια της παγκόσμιας οικονομικής ολιγαρχίας, στην οποία υπάγονται και οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου με τα δικά τους συμφέροντα.

Η οργάνωση GATA (Gold Anti-Trust Action) είχε συσταθεί με σκοπό την αποκάλυψη των μυστικών επιχειρήσεων του «κατρέλ χρυσού». Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της GATA, το καρτέλ είχε ως στόχο να αυξήσει την τιμή του χρυσού ώστε να μειωθούν τα αποθεματικά των κεντρικών τραπεζών. Το καρτέλ αποτελείται από την Federal Reserve Bank, την Τράπεζα της Αγγλίας, τράπεζες της Wall Street (κυρίως την τράπεζα επενδύσεων Goldman Sachs), και μια σειρά από άλλες τράπεζες και χρηματοοικονομικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων και των ευρωπαϊκών. Για την εκτέλεση ορισμένων εργασιών, συμμετείχαν επίσης οι κεντρικές τράπεζες και άλλων χωρών (η Bundesbank και η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας, για παράδειγμα) μαζί με εταιρείες εξόρυξης.

Ακόμη και μια αξιόπιστη οργάνωση, όπως η Fields Mineral Services Gold (GFMS), η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με την εξόρυξη χρυσού, αναγνώρισε ότι στην αρχή του 21ου αιώνα, περίπου 5.000 τόνοι χρυσού, που αναφέρονται στους ισολογισμούς των κεντρικών τραπεζών δεν βρίσκονται στην κατοχή τους. Ο James Turk, γνωστός ειδικός σε θέματα χρυσού, χρησιμοποιώντας τόσο νομισματικές όσο και τελωνειακές στατιστικές της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι σε αυτές τις δύο χώρες, και μόνο, οι μυστικές διαρροές χρυσού από τα επίσημα αποθεματικά μεταξύ των ετών 1991 και 2002 ανέρχονται σε 7.287 τόνους.

4. Τα λογιστικά τεχνάσματα των κεντρικών τραπεζών

Εάν οι κεντρικές τράπεζες της Δύσης πραγματικά προχωρούσαν σε 'εκμίσθωση' των φυσικών αποθεμάτων τους, δεν θα ήταν αναγκασμένες να αποκαλύπτουν πληροφορίες για τις συγκεκριμένες ποσότητες χρυσού που αφήναν τα θησαυροφυλάκιά τους.

Σύμφωνα με έγγραφο από την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας όσον αφορά τη στατιστική επεξεργασία των συναλλαγματικών διαθεσίμων του ευρωσυστήματος, οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές για την υποβολή στοιχείων δεν απαιτούν από τις κεντρικές τράπεζες να διαφοροποιούν μεταξύ του χρυσού στα χρηματοκιβώτια τους και του χρυσού που εκμισθώνονυ ή ανταλλάσσουν.

Το έγγραφο αναφέρει ότι, «αντιστρέψιμες συναλλαγές σε χρυσό δεν έχουν καμία επίπτωση στο επίπεδο του νομισματικού χρυσού, ανεξάρτητα από το είδος της συναλλαγής (π.χ. πράξεις ανταλλαγής χρυσού, repos, καταθέσεις ή δάνεια), σύμφωνα με τις συστάσεις που περιέχονται στις κατευθυντήριες γραμμές του ΔΝΤ» . Ως εκ τούτου σύμφωνα με τις ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές, οι κεντρικές τράπεζες επιτρέπεται να συνεχίσουν να περιλαμβάνουν αυτές τις ποσότητες χρυσού στον ισολογισμό τους, ακόμη και αν έχουν ανταλλαχθεί ή εκμισθωθεί. Αυτό φαίνεται ήδη στον τρόπο με τον οποίο οι κεντρικές τράπεζες της Δύσης αναφέρονται στα αποθέματα χρυσού τους.

Η βρετανική κυβέρνηση, για παράδειγμα, αποκαλεί στο αποθεματικό της ως «Χρυσός (συμπεριλαμβανομένων ποσοτήτων που έχει ανταλλαχθεί και με τη μορφή δανείου)». Αυτή είναι η ακριβής διατύπωση που χρησιμοποιείται σε επίσημες δηλώσεις. Αυτό επίσης συμβαίνει και στο αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και την ΕΚΤ, οι οποίες αναφέρονται στα αποθέματα χρυσού τους ως «Χρυσό, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων σε χρυσό», «Χρυσό, συμπεριλαμβανομένου του χρυσού που ανταλλάχθηκε» και «Χρυσό, συμπεριλαμβανομένων καταθέσεων και χρυσό που ανταλλάχθηκε».

Πολύ λίγες κεντρικές τράπεζες έχουν διευκρινίσει στις εκθέσεις τους ακριβώς ποιο είναι το ποσοστό των επίσημων αποθεμάτων τους σε χρυσό, και τι ποσοστό έχει δανειστεί ή ανταλλαχθεί και ούτω καθεξής. Μάλλον θα κάνει κακό στη φήμη μιας κεντρικής τράπεζας, εάν παραδεχθεί ότι έχει προχωρήσει σε χρηματοδοτική μίσθωση των αποθεματικών της σε χρυσό σε μεσάζοντες οι οποίοι στη συνέχεια, το πωλούν στην Κίνα, για παράδειγμα.  Ωστόσο, οι αριθμοί μας οδηγούν στην υπόθεση ότι αυτό ακριβώς συμβαίνει. Είναι πιθανό ότι ο χρυσός των κεντρικών τραπεζών έχει εξαφανιστεί και οι μεσάζοντες που το πούλησαν δεν έχουν καμία πραγματική πιθανότηταν να το πάρουν πίσω.

Πηγή