Το άγνωστο θρίλερ των Βρυξελλών

Με μια μάλλον κακότεχνη και αμήχανη προσπάθεια συγκάλυψης, κυβέρνηση και Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχείρησαν να κρατήσουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για την Ευρωζώνη, το θρίλερ που εκτυλίχθηκε στο Eurogroup των Βρυξελλών, μετά την καλοστημένη γερμανική επίθεση στην Ελλάδα μέσω… Αυστριακών Άλπεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “S10”, η μετάθεση τον Ιανουάριο της οριστικής απόφασης για την εκταμίευση της τρίτης δόσης του διεθνούς δανείου δεν είναι ένα «τεχνικού χαρακτήρα», διαδικαστικό ζήτημα, όπως επιχείρησε να το παρουσιάσει η κυβέρνηση, με την υποστήριξη της Κομισιόν:

n   Στην πραγματικότητα, τονίζουν έγκυρες πηγές από τις Βρυξέλλες, ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου «έφαγε πόρτα» από το Eurogroup, όχι μόνο για το αίτημα να μοιρασθούν στα επόμενα χρόνια τα επώδυνα μέτρα που θα χρειασθεί να ληφθούν για να καλυφθούν οι υστερήσεις του 2010. Αλλά και για το πολύ σημαντικότερο αίτημά του, να εγκριθεί τώρα από το Eurogroup η εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου, με την ανάληψη εκ μέρους της κυβέρνησης μιας κατηγορηματικής δέσμευσης, ότι θα λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο για να τηρήσει την υποχρέωση που έχει από το μνημόνιο, να διορθώσει με νέα μέτρα μέσα στο 2011 τις αποκλίσεις του προηγούμενου χρόνου.

n  Σε αυτό το αίτημα, οι Γερμανοί απάντησαν με μια… αυστριακή «νάρκη»: ο υπουργός Οικονομικών της… μικρής αδελφής χώρας αμφισβήτησε ευθέως την αξιοπιστία της δέσμευσης του Έλληνα υπουργού, τονίζοντας ότι είναι πρόωρο να εγκριθεί η εκταμίευση, όταν παραμένει άγνωστο το πραγματικό ύψος του ελλείμματος για το 2010, άρα και το πραγματικό εύρος των διορθωτικών μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν. «Η αλληλεγγύη στην Ελλάδα δεν είναι μονόδρομος», τόνισε με τη σειρά του ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλ, προσθέτοντας στην «τρικλοποδιά» από το «γερμανικό μπλοκ» του Eurogroup μια ευθεία απειλή διακοπής των χρηματοδοτήσεων.

n  Μάλιστα, στο κοινό ανακοινωθέν του Ecofin, οι πιο «σκληροί» κριτές της Ελλάδας φρόντισαν να ενσωματωθούν νέοι «αστερίσκοι» αμφισβήτησης των ελληνικών δημοσιονομικών στοιχείων, παρότι τα στοιχεία μέχρι το 2009 έχουν οριστικά επικυρωθεί από την Eurostat. Όπως τονίζεται σε μια προβεβλημένη παράγραφο του δισέλιδου κειμένου, «το Συμβούλιο έχει απευθύνει έκκληση στις ελληνικές αρχές να επιλύσουν τα θεσμικά και μεθοδολογικά ζητήματα (…). Παρά ταύτα, κενά στην δυναμικότητα των ελληνικών αρχών παραμένουν παρόντα (…) Το Σύμβουλιο καλωσορίζει την προσπάθεια των ελληνικών να διορθώσουν τις ανεπάρκειες των διαχειριστικών και επιχειρησιακών λογιστικών συστημάτων, όπως και του στατιστικού συστήματος».

n  Όπως εξηγούν τεχνοκρατικά στελέχη της Κομισιόν, οι νέοι «αστερίσκοι» στα ελληνικά στοιχεία αφορούν την αμφισβήτηση των καταγραφών για τα ελλείμματα και τις ανεξόφλητες υποχρεώσεις σειράς οργανισμών της Γενικής Κυβέρνησης (ευρύτερος δημόσιος τομέας), καθώς η Eurostat δεν έχει καταφέρει να επιβεβαιώσει, με επεξεργασία πρωτογενών στοιχείων, την ακρίβεια των στοιχείων για πολλά νοσοκομεία, δήμους και ΔΕΚΟ, που παραμένουν σε κατάσταση λογιστικού χάους. Επιπλέον, υπάρχουν φόβοι στις Βρυξέλλες, ότι με το κλείσιμο του έτους, οι υποχρεώσεις Δημοσίου και φορέων που θα βρίσκονται σε καθυστέρηση 90 ημερών και θα πρέπει, βάσει του μνημονίου, να έχουν εξοφληθεί πριν τελειώσει η χρονιά, είναι πιθανό να αποδειχθούν πολύ υψηλότερες από όσο παρουσιάζονται ως τώρα.

Στη χθεσινή κρίσιμη συνάντηση της υψηλόβαθμης αντιπροσωπείας της τρόικας με τον κ. Παπακωνσταντίνου, όπου ο κ. Λ. Παπαδήμος συμμετείχε με αναβαθμισμένο ρόλο, συμφωνήθηκε μετά από όλα αυτά, ότι η κυβέρνηση θα τηρήσει πάση θυσία τη δέσμευσή της για μείωση του ελλείμματος του 2011 στα 17 δις. ευρώ, όπως ακριβώς προβλεπόταν στο αναθεωρημένο κείμενο του μνημονίου από τον Αύγουστο. Ουσιαστικά, όμως, όπως αναφέρουν έγκυρες πληροφορίες του “S10”, η τρόικα κράτησε επιφύλαξη για το εύρος της προσαρμογής, αφού δεν έχει αποδεχθεί την πρόβλεψη του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, ότι το έλλειμμα του 2010 θα διαμορφωθεί στα 22 δις. ευρώ (9,4% του ΑΕΠ) και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να χρειασθούν επιπλέον μέτρα, που θα παρουσιασθούν στην τελική φάση συζήτησης του προϋπολογισμού από την Βουλή τον επόμενο μήνα.

Έτσι, η εκκρεμότητα του Ιανουαρίου είναι στην πραγματικότητα πολύ σοβαρότερη από όσο εμφανίζεται. Στα τέλη Δεκεμβρίου, η Τράπεζα της Ελλάδος θα έχει μια πρώτη εικόνα για το ταμειακό έλλειμμα, που με κάποιες προσαρμογές θα οδηγεί στη διαμόρφωση ακριβέστερης πρόβλεψης για το τελικό δημοσιονομικό έλλειμμα του 2010. Αν το έλλειμμα ξεπεράσει τα 22 δις. ευρώ και διαμορφωθεί πάνω από 23 δις. ευρώ, όπως προβλέπουν οι λιγότερο αισιόδοξοι παρατηρητές της τρόικας, η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να αυξήσει ακόμη περισσότερο το εύρος των διορθωτικών μέτρων που θα ενσωματωθούν στο προϋπολογισμό του 2011.

Σε αυτή την περίπτωση, η κυβέρνηση θα έχει μόνο μία, οδυνηρή επιλογή μπροστά της για να γίνει πειστική έναντι της τρόικας και να δοθεί η έγκριση εκταμίευσης της τρίτης δόσης από το Eurogroup του Ιανουαρίου: να παρουσιάσει ένα πρόγραμμα απολύσεων πρωτοφανούς έκτασης για τα ελληνικά δεδομένα. Αν δεν το κάνει, ο κ. Σόιμπλ ίσως χρειασθεί να εξηγήσει εμπράκτως τι ακριβώς σημαίνει, ότι η αλληλεγγύη δεν είναι μονόδρομος…