Το επικίνδυνο «chicken game» Ελλάδας – Γερμανίας

του Πολ Κρούγκμαν

Στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας αλλά και στην απόφαση της ΕΚΤ να σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρα, αναφέρεται ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, στο σημερινό άρθρο του στους New York Times.

Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζει περισσότερο συμβολική και λιγότερο ουσίας την κίνηση της ΕΚΤ, επισημαίνοντας ωστόσο ότι πλησιάζει η στιγμή της αλήθειας. «Και είναι μια στιγμή αλήθειας όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη και, συγκεκριμένα, για την κεντρική τράπεζα, η οποία ίσως σύντομα θα πρέπει να αποφασίσει για ποιον εργάζεται», τονίζει.

Ο Κρούγκμαν συνοψίζει την παρούσα κατάσταση στον εξής διάλογο: «Γερμανία προς Ελλάδα: Ωραίο τραπεζικό σύστημα έχετε. Κρίμα θα ήταν αν κάτι του συνέβαινε. Ελλάδα προς Γερμανία: Α, ναι; Λοιπόν, θα ήταν άσχημο να δούμε την ωραία και λαμπερή σας Ευρωπαϊκή Ένωση να γίνεται συντρίμμια».

Σε μία πιο αναλυτική εκδοχή, εξηγεί, «η Γερμανία απαιτεί να συνεχίσει η Ελλάδα να προσπαθεί να πληρώσει τα χρέη της στο ακέραιο με την επιβολή απίστευτα σκληρής λιτότητας. Η έμμεση απειλή, αν η Ελλάδα αρνηθεί, είναι ότι η Κεντρική Τράπεζα θα διακόψει την υποστήριξη που παρέχει στις ελληνικές τράπεζες, όπως εκλήφθηκε η απόφαση της Τετάρτης αλλά στην πραγματικότητα δεν ήταν. Και αυτό θα έσπερνε τον όλεθρο στην ήδη άθλια οικονομία της Ελλάδας».

Ο οικονομολόγος επισημαίνει ότι μία τέτοια κίνηση θα δημιουργούσε τεράστιους κινδύνους, όχι μόνο για την οικονομία της Ευρώπης, αλλά και για ολόκληρο το ευρωπαϊκό εγχείρημα, τονίζοντας ότι μία τραπεζική κατάρρευση στην Ελλάδα θα οδηγούσε σε Grexit. Προσθέτει το χάος στην Ελλάδα θα μπορούσε να τροφοδοτήσει και τις απειλητικές πολιτικές δυνάμεις που κερδίζουν έδαφος καθώς εξελίσσεται η δεύτερη μεγάλη ύφεση στην Ευρώπη, ενώ κάνει αναφορά και στη χθεσινή δήλωση Βαρουφάκη για τους ναζί και το κόμμα της Χρυσής Αυγής. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, οι εξελίξεις υποδηλώνουν μια «πολύ επικίνδυνη αντιπαράθεση. Δεν πρόκειται για διπλωματία, ως συνήθως: είναι ένα “game of chicken”, όπου δύο φορτηγά γεμάτα με εκρηκτικές ύλες τρέχουν σε αντίθετη κατεύθυνση πάνω σε έναν στενό ορεινό δρόμο, απρόθυμα και τα δύο να κάνουν στην άκρη. Και όλα αυτά συμβαίνουν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία υποτίθεται ότι είναι -πράγματι, υπήρξε, μέχρι τώρα- ένας θεσμός που προάγει την παραγωγική συνεργασία».

Όσον αφορά στις αιτίες που οδήγησαν την αντιπαράθεση σε τέτοιο σημείο, σύμφωνα με τον οικονομολόγο, έχουν να κάνουν με το γεγονός πως οι πολιτικοί λένε στους ψηφοφόρους αυτά που θέλουν να ακούσουν, δίνουν υποσχέσεις που δεν μπορούν να εκπληρωθούν,και καταλήγουν να οδηγούνται σε πολιτικές που στη συνέχεια προσποιούνται ότι δεν μπορούν να αποφύγουν. Όπως τονίζει ο Κρούγκμαν, αναφέρεται στην Άνγκελα Μέρκελ και τους συναδέλφους της.

Είναι αλήθεια πως η Ελλάδα δανειζόταν ανεύθυνα όλα τα προηγούμενα χρόνια, υποστηρίζει ο Κρούγκμαν, επιμένοντας ωστόσο πως κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατό αν κάποιοι δεν την δάνειζαν εξίσου ανεύθυνα: σαφώς είναι αδύνατο η χώρα να καταφέρει να ξεπληρώσει όλο της το χρέος, προσθέτει.

Τι θα γίνει όμως αν η Γερμανία δεν συνειδητοποιήσει ποτέ τη ζημιά που προκαλεί η λιτότητα, αναρωτιέται ο Κρούγκμαν, καταλήγοντας: «Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να ελπίζουμε ότι η ΕΚΤ θα πάρει θέση και θα ξεκαθαρίσει ότι ο σωστός ρόλος της είναι να κάνει ό,τι μπορεί για να διασφαλίσει την οικονομία και τους δημοκρατικούς θεσμούς της Ευρώπης – όχι να ενεργεί ως συλλέκτης χρέους της Γερμανίας».

Ο Πολ Κρούγκμαν είναι οικονομολόγος. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στους New York Times και αναδημοσιεύτηκε από την lifo.gr στις 6/2/2015